ҚР Ұлттық МӘдени қасиеті



Дата06.02.2022
өлшемі15,39 Kb.
#80699
Байланысты:
Перевод лекция 3


ҚР ҰЛТТЫҚ МӘДЕНИ ҚАСИЕТІ
Ұлттық мәдени мұра объектілерінің мемлекеттік тізіліміне енгізілген елдің тарихы мен мәдениеті үшін ерекше маңызы бар мәдени құндылықтар [3] («Мәдениет туралы» Заңның 14-тармағы, 3-тармағы, 1-бабы).
Қазақстан Республикасындағы тарих және мәдениет ескерткіштері (мәдени мұра объектілері) «Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы» Заңда белгіленген тәртіппен міндетті түрде қорғауға және консервілеуге жатады, пайдаланудың ерекше құқықтық режимі бар.
Өнерге сәйкес ұлттық мәдени мұра объектілеріне ерекше қарау жатады. «Мәдениет туралы» Заңның 34-і, тарихи-мәдени мұра объектілерін сақтау, күтіп-ұстау, қалпына келтіру, қорғау және пайдалану бойынша мемлекет қабылдаған шаралар. Бұл режим келесіде көрінеді.
Біріншіден, кешенде ерекше көркемдік немесе тарихи қызығушылық тудыратын объектілердің жиынтықтары немесе жиынтықтары бөлшектенуі мүмкін емес.
Мемлекеттік реестрге енгізілген ұлттық мәдени мұра нысандарын жоюға, басқа жерге көшіруге, өзгертуге, көбейтуге немесе қалпына келтіруге уәкілетті органның әрбір нақты объект үшін құрылған сараптама комиссиясының ұсынымы негізінде берілген арнайы рұқсатынсыз жол берілмейді.
Екіншіден, ұлттық мәдени мұра объектілерін олардың тарихи, көркемдік және діни мақсатына сай келмейтін жолмен пайдалануға жол берілмейді. Діни және діни ұйымдарға жататын және ұлттық мәдени мұра объектілері болып табылатын заттарды олардың табынушылық мақсаттарын ескере отырып пайдалануға болады.
Үшіншіден, ұлттық мәдени мұра объектілерінің ерекше режимі авторлық және сабақтас құқықтар объектілеріне қолданылмайды.
Төртіншіден, сәулет ескерткіштерін пайдаланудың басым құқығы мәдени ұйымдарға тиесілі.
Бесіншіден, ұлттық мәдени мұра объектілерін дұрыс күтіп-ұстау және сақтау үшін жауапкершілік оларды пайдаланушыларға немесе иелеріне жүктеледі. Бұл міндеттемені орындамау сотта қайтарылған негізде берілген құқықты алып қоюға әкеп соғады. Егер меншік иелерінің немесе пайдаланушылардың ұлттық мәдени мұра объектісін күтіп ұстау үшін материалдық немесе басқа мүмкіндіктері болмаса, шығындарды мемлекет көтереді.
Ұлттық мәдени мұра объектісі меншік иесінің құқықтарын іске асыру оларды бақылау кезінде және Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен мемлекет оларды сату кезінде Қазақстан Республикасының ұлттық мәдени мұрасы объектілерін сатып алуға мемлекет басымдылық құқығымен жүзеге асырылады.
Алтыншыдан, мемлекеттік меншіктегі ұлттық мәдени мұра объектілері иеліктен шығаруға жатпайды.
Жетіншіден, ұлттық мәдени мұра объектілері мен заттарын қасақана жойғаны, жойғаны немесе бүлдіргені үшін жеке және заңды тұлғалар Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен қылмыстық және әкімшілік жауапкершілікке тартылады.
Мемлекет тарихи және мәдени ескерткіштерді қорғауды, сақтауды және пайдалануды қамтамасыз етеді. Тарихи және мәдени ескерткіштер халықаралық шарттарға сәйкес қорғауға, сақтауға және пайдалануға жатады:
1) Қазақстан Республикасының меншігі болып табылатын, бірақ басқа мемлекеттердің аумағында орналасқан;
2) басқа мемлекеттердің меншігі болып табылатын, бірақ Қазақстан Республикасының аумағында орналасқан;
3) олардың аумағында орналасқан, бірақ Қазақстан Республикасымен тарихи байланысты басқа мемлекеттердің меншігі болып табылады.
2012 жылғы 17 мамырдағы «Мәдени мұра нысандары туралы» үлгілік заңның жаңа редакциясы. Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығына мүше мемлекеттердің Парламентаралық Ассамблеясы қабылдаған No37-14, мәдени мұра объектілері аумағының тұжырымдамасын енгізеді. Қазақстан Республикасы үшін бұл тарихи және мәдени ескерткіштердің аумағы, ол жер, ол онымен функционалды байланысты, сәулеттік жоспарлау, инженерлік желілерді орналастыру және меншіктің бастапқыда белгіленген шекаралары). Тарихи және мәдени ескерткіштердің аумағы олардың ажырамас бөлігі болып табылады, сюжеттерге бөлінуге және иеліктен шығаруға жатпайды.

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет