Білімділік: Ыбырай ағартушылық қызметінің, шығармаларының қыр-сырларын меңгертіп, мазмұнына , тереңдей бойлату,өлеңдеріне жан-жақты талдау жасай отырып тақырыбын ашу.
Дамытушылық:Оқушылардың ауызша және жазбаша тіл мәдениетін қалыптастыру,шығарманың мазмұнын аша білу қабілетін дамыту.
Тәрбиелік: оқушылардың әдебиетке деген сүйіспеншіліктерін оята отырып, еңбек сүйгіштікке, табиғатты қорғауға, елжандылыққа, ұқыптылыққа тәрбиелеу.
Сабақтың көрнекілігі: электронды презентация, интерактивтік тақта, , суреттер, Ыбырайдың шығармалар жинағы, баспасөз материалдары
Сабақтың әдіс –тәсілдері: сұрақ-жауап, түсіндіру, талдау, ассосация, ойын
Пәнаралық байланыс: тарих, геометрия,қазақ тілі
Сабақтың түрі : Аралас сабақ
Сабақтың типі: жаңа материалды меңгерту
Сабақтың технологиясы: МОТ
Сабақтың барысы:Ұйымдастыру кезеңі.
1.Сәлемдесу,түгелдеу
2.Фигуралар таңдау арқылы топқа бөлу
Жаңа тақырыпты ашу.
“Тұлғаны таны” ойыны
Қазақ балаларына білім мен тәрбиенің негізгі көзі –оқулық деп қарап, мазмұны бала табиғатына жақын, тақырыбы таныс, әрі қызқты кітап шығарған жазушы. 1876 жылы жазылған «Қазақ хрестоматиясының» авторы. Әңгімелерінің мазмұны адамгершілікке, кісілікке,талаптылыққа, өнерге,еңбекке оқу-білімге,достыққа т.б жақсы қасиеттерге шақырады.«Қыпшақ сейітқұл», «Атымтай Жомарт», «Әке мен бала», «Ақымақ дос», « Таза бұлақ» атты әңгімелері бар қазақ әдебиетінің көрнекті өкілі.
№
Дискуссиялық сұрақтар
Ия
Жоқ
1
Ыбырай 1841 жылы 20 қазанда Қостанай облысы Затабол ауданында дүниеге келген
2
1850 жылы Орынбордағы қазақ балаларына арнап ашылған жеті жылдық орыс-қазақ мектебіне барған.
3
1860 жылы Орынбордағы шекаралық комиссияға тілмаш болған.
4
1859 жылы Орынбордағы шекаралық комиссияның төрағасы, Шығысты зерттеуші белгілі ғалым, профессор В.В.Григорьевпен жақын танысады
5
1861 жылы Торғай мектебіне мұғалім болып тағайындалады
6
1864 жылы Торғайдағы мектепті ашады.
7
1876 жылы «Қазақ хрестоматиясын» жазуға кіріседі.
8
1880 жылы «Қазақ хрестоматиясы» Орынборда басылып шығады.
9
1879-1883 жылдары Торғай қаласының төрт уезінде (Торғай, Ырғыз, Троиц,Ақтөбе) мектептер ашылады
10
1983 жылы «Мұсылмандық тұтқасы» оқу құрал жазып шықты
11
1888 жылы Ырғызда тұңғыш қыздар мектебі ашылады
12
1987 ж Қостанай уезінің Обаған және Жетіқарада бір сыныптық мектептер ашылды. Жанынан қазақ балалары жататын 25 орындық интернат салдырды
13
1882 жылы Орск қаласында тұңғыш мұғалімдер мектебі ашылады
14
1983 жылы Торғайда қолөнер мектебі ашылады.
15
1889 жылы Ауыр науқастан 48 жасында қайтыс болады.
№
Дискуссиялық сұрақтар 15 ұпай
Ия
Жоқ
1
Ыбырай 1841 жылы 20 қазанда Қостанай облысы Затабол ауданында дүниеге келген
+
2
1850 жылы Орынбордағы қазақ балаларына арнап ашылған жеті жылдық орыс-қазақ мектебіне барған.
+
3
1860 жылы Орынбордағы шекаралық комиссияға тілмаш болған.
-
4
1859 жылы Орынбордағы шекаралық комиссияның төрағасы, Шығысты зерттеуші белгілі ғалым, профессор В.В.Григорьевпен жақын танысады
+
5
1861 жылы Торғай мектебіне мұғалім болып тағайындалады
-
6
1864 жылы Торғайдағы мектепті ашады.
+
7
1876 жылы «Қазақ хрестоматиясын» жазуға кіріседі.
+
8
1880 жылы «Қазақ хрестоматиясы» Орынборда басылып шығады.
-
9
1879-1883 жылдары Торғай қаласының төрт уезінде (Торғай, Ырғыз, Троиц,Ақтөбе) мектептер ашылады
+
10
1983 жылы «Мұсылмандық тұтқасы» оқу құрал жазып шықты
+
11
1888 жылы Ырғызда тұңғыш қыздар мектебі ашылады
-
12
1987 ж Қостанай уезінің Обаған және Жетіқарада бір сыныптық мектептер ашылды. Жанынан қазақ балалары жататын 25 орындық интернат салдырды
+
13
1882 жылы Орск қаласында тұңғыш мұғалімдер мектебі ашылады
-
14
1983 жылы Торғайда қолөнер мектебі ашылады.
+
15
1889 жылы Ауыр науқастан 48 жасында қайтыс болады.
+
Желтоқсанның жиырма екісі
Ыбырай Алтынсарин шығармашылығы
Ыбырай Алтынсарин әңгімелері
“Бақша ағаштары ”
“Мейірімді бала”
“Аурудан – аяған күштірек”
“Қыпшақ Сейітқұл”
“Әке мен бала”
“Атымтай Жомарт”
Ыбырай Алтынсарин өлеңдері
“Өнер – білім бар жұрттар”
“Кел,балалар,оқылық!”
“Жаз”
“Өзен”
“Әй, жігіттер”
“Залым төреге”
“Азған елдің хандары”
Ыбырай Алтынсарин аудармалары
“Қарға мен түлкі”
“Екі шыбын”
“Егіннің бастары”
Қайырымды түлкі”
Р/с
Әңгімелері
нің аты
Мазмұны
Идеясы
1.
13 жасар кішкентай қыз патшаның үкімі бойынша қолы кесілуге бұйырылған әкесі үшін патшаға өз қолын ұсынады.
2.
Ананы сүю,шексіз құрметтеу.
3.
“Әке мен бала”
4.
“Атымтай Жомарт”
Еңбекпен тапқан нан тәтті.
Біліміңді жетілдір! Кесте толтыру 10 ұпай
5.”
Қазақ елінің өміріне енген өзгеріс тер- кедейлердің отырықшылануы, егін егудің қазаққа пайдалы екендігі
бейнеленген.
Р/с
Әңгімелері
нің аты
Мазмұны
Идеясы
1.
“Мейірімді бала”
13 жасар кішкентай қыз патшаның үкімі бойынша қолы кесілуге бұйырылған әкесі үшін патшаға өз қолын ұсынады.
Ата-анасына деген аяушылық сезім, махаббатты дәріптеу.
2.
“Аурудан аяған күштірек”
Аяғы сынған баланың жанына аяғының ауруы қанша батса да, анасын ренжітпеу үшін қабақ шытпағандығы айтылады.
Ананы сүю,шексіз құрметтеу.
3.
“Әке мен бала”
Аз жұмысты қиынсынған баласы одан коп жұмысқа тап болғандығы суреттеледі.
Азға қанағат ету.
4.
“Атымтай Жомарт”
Еш нәрсеге мұқтаж болмаса да, Атымтай еңбектен ұ қол үзбейді.
Еңбекпен тапқан нан тәтті.
Біліміңді жетілдір! 10 ұпай
5. “Қыпшақ
Сейітқұл”
Қазақ елінің өміріне енген өзгеріс тер- кедейлердің отырықшылануы, егін егудің қазаққа пайдалы екендігі
бейнеленген.
Ересектерді еңбекке, отырықшылдыққа тәрбиелеу.
“Шеңбер бойымен әңгімелеу”
ойыны
Шарты: Оқушылар шеңбер бойымен отырады.
Топ басшысы кез-келген бір оқушыны көзімен нұсқайды,сол оқушы кез-келген әңгіменің бір сөйлемін айтады. Бұдан әрі сағат тілінің бағытымен әрқайсысы мәтіннің бір сөйлемін айта береді. Соңында жауаптарда жіберілген қателіктерді толықтырамыз.
