Шешенд к
өнер
Шешенд к
сөздер
Шешенд к
өнер
Шешенд к
сөздер
Майқы
би
мен
Мөңке
би
Майқы
би
мен
Мөңке
би
Майқы би
Төбейұлы
Жоспар
:
Жоспар
:
Шешендік
сөздер
Шешен
деген кім?
Тілеуұлы
Мөңке би
Шешенд к
өнер
,
Шешенд к
сөздер
Шешенд к
өнер
,
Шешенд к
сөздер
Шешендік сөздер қазақ халқының ауыз әдебиетіндегі ерекше жанр. Шешендік сөздер қазақ
халқының даналық үлгісі болып табылады. Шешендік сөздер тарихы бірнеше кезеңге бөлінеді:
1. ХІІ – ХІІІ ғасыр – Майқы би, Аяз би.2. ХІV – ХV ғасыр – Асан қайғы, Жиренше шешен.
3. ХVІ – ХVІІІ ғасыр – Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би.
Шешендік-қазақ халқына тән ерекше өнер түрінің бірі.Шешендік өнерді ғылыми тілде
риторика
деп атайды.Риторика-сендіре білу,яғни тыңдаушының санасына,сезіміне әсер ету,ықпал жасау
Қазақ шешендік өнері Майқы би мен Аяз биден басталады. Халық арасында «Түгел сөздің
түбі бір, түп атасы – Майқы би» деген нақыл сөз содан қалған. Шешендер – «ердің құнын екі
ауыз сөзбен бітіретін», жауласқан елдің арасына бітім айтатын даналық сөздің иелері.
Майқы
би
Майқы
би
Майқы би Төбейұлы 1105-1225 жылдар шамасында ғұмыр кешкен
қазақ халқының төбе биі болған. «Түгел сөздің түбі бір, түп атасы-
Майқы би» дейтін қанатты сөз арқылы атадан балаға таралып
келе жатқан Майқы би бабамыз түйінді даналы сөздің де, би
біткеннің де көш басшысы болса керек.
Тарихи деректерге қарағанда, ол бір ғана емес,бүкіл түркі
тұқымдас халықтардың бас биі болғанға ұқсайды. Сондықтан да
оны түрік тұқымдас елдер әсіресе
татар,башқұрт,қарақалпақ,өзбек халықтары бас биіміз деп
санаған.
Майқы би жүздер арасында болып жататын қызу айтыс-
тартыстар мен дау-дамайларға да қатысып жүрген. Ол әрқашан
халықтың шешендік сөздері мен мақал-мәтелдеріне сүйене
сөйлеген. Ол халық бірлігін бәрінен де жоғары қойған. "Бірліксіз —
тірлік жоқ" деген аталы сөз де Майқы бидің аузынан шыққан.
Майқы би ұзақ ғұмыр сүріп, 120 жасында қайтыс болған
Майқы
би
мен
Шыңғыс
хан
Майқы
би
мен
Шыңғыс
хан
Достарыңызбен бөлісу: |