Шыбындар төбеден неге

Орындаған:
Жетекшісі:
Шыбындар төбеден неге
Шыбындар төбеден неге
құлап кетпейді?
құлап кетпейді?

Зерттеу мақсаты:
Шыбын жәндігі және оның төбеден неге құлап
кетпейтіндігін анықтау.
Зерттеу міндеттері:
* Шыбынның құрылысымен танысу;
* Оның іс-әрекетіне бақылау жасау;
* Осы тақырып бойынша ғалымдардың тәжірибес
зерттеу;
* Табиғатта шыбынның қандай түрлері бар екенін
білу;

Зерттеу әдістері:
Сауалнама жүргізу
Басқа адамдардан сұрау
Кітап оқу
Эксперимент жасау
Интернет желісінен қарау

 Шыбындардың тіршілігі туралы не білесің?



18% - шыбындар туралы ешнәрсе білмеймін;
21% - шыбындар денеге қонып мазаңды алады;
61% - шыбындар өте зиян, олар микроптар
таратады.
Кв. 1
Кв. 2
Кв. 3

Шыбындар төбеден неге құлап кетпейді?




65% - Олар қанаттары арқылы тепе-теңдік ұстайды;
12% аяқтарында жабысқақ нәрсесі бар;
35% -білмеймін
18% - аяқтарында ілмегі бар.
65%
35%
12%
18%
Кв. 1
Кв. 2
Кв. 3
Кв. 4

Үй шыбындарының тіршілігі
Үй шыбыны - нағыз шыбындар тұқымдасына жататын
жәндік. Жер шарында кең тараған.
Дене тұрқы 5-9 мм, Үй шыбыны қоңыржай аймақта 9,
субтропикте 15 ретке дейін ұрпақ береді, аналығы 2-3
айдың ішінде 600-ден 2000-ға дейін жұмыртқа салады. Өсіп
даму ұзақтығы (жұмыртқадан ересек шыбынға дейінгі
аралық) қоршаған ортаның жағдайына (температура,
ылғалдылығы) байланысты 10 — 45 күн.

Дернәсілдері шіріген органик. заттармен
қоректенеді. Үй шыбынның ауыз мүшесі сұйық
және қатты қоректі ұстауға бейімделген.
Сұйық қоректі тұмсығы арқылы шаншып сорса,
ал қатты қоректі шаншығыш қылшықтарымен
тесіп сорады.

*
Шыбындар адамдарға қауіпті өте
бактерияны жұқтырады. Мұндай
қорытындыны Пенсильвания штаты
университетінің, Наньян технологиялық
университетінің, Рио-де-Жанейродағы
Федеральді университеттің және тағы да жеті
жоғары оқу орнының ғалымдары шығарды.

«Барлық мемлекетте тіршілік ететін бөлме шыбыны
351 бактерияны тасымалдаушы болып шықты. Ал
жылы өңірлерде тіршілік ететін ет шыбыны 316 түрлі
бактерияны тасымалдайды екен.

Шыбындар тудыратын аурулар:
Іш сүзегі – нәжіс-ауызша берілу механизмі бар жіті инфекциялық ауру. Жалпы
бактериялық уыттану, ішектің лимфа жүйесінің зақымдануы, бауырдың
ұлғаюы және розеолез бөртпелері тән өте ауыр ауру.
Дизентерия-асқазан-ішек жолдарының, әсіресе тоқ ішектің қатты
зақымдануы тән жұқпалы ауру.
Тырысқақ-жұқпалы сипаттағы өте қауіпті ішек ауруы. Көбінесе жұқа ішек
зақымдайды. Оған диарея, құсу, күшті улану сияқты симптомдар тән. Жыл
сайын тырысқақтан 100 мыңнан астам адам қаза табады.
Дифтерия-жоғарғы тыныс алу жолдарының және ауыз жұтқыншақтың жалпы
уытты құбылыстары мен қабынуы тән жедел бактериялық инфекция.
Туберкулез-туберкулез таяқшасынан туындайтын созылмалы инфекция. Сібір
жарасы-ағзаның жалпы күшті улануының көрінісі

Шыбындармен күресуде негізінен санитарлық-
гигиеналық шараларды сақтау керек.
Мысалы, қалдықтарды дұрыс жинау мен оларды уақытылы түрде арнайы
бөлінген полигондарға немесе қоқыс өңдеу зауыттарына апарып, жойып
отыру.

Шыбындармен күресу
жолдары
Жалпы бөлмеге жәндіктердің ұшып
кірулерін болдырмау үшін терезелер мен
желдеткіш тесіктердің барлығын шыбын
кіре алмайтындай етіп, металл немесе
капрон торлармен торлаған дұрыс.

Шыбындармен күресуде қолданылатын улар
Шыбынға қарсы «Мухолов» деп аталатын жабысқақ қағаз, сондай-ақ сықпа
түрінде шығарылатын «Мухолов» және «Муксид» сияқты жабысқақ массалар
қолданылады. Сықпаның ішіндегісін сығын, бір бет қағазға жұқалап жанды
да, шыбын жиналатын жерлерге қояды. Шыбынға қарсы сондай-
ақ аэрозольді «Нефос» және «Дихлофос» препараттарын, «Неопин» дустын да
пайдаланады. Бұлардың адамға және жылы қанды жануарларға зияны жоқ.

Шыбынның қанатындағы шипа бар
Шыбынның қанатындағы шипа бар
*
*
Мұхаммед Пайғамбар 
(Оған Алланың сәлемі мен
игілігі болсын)
: "Егер, сіздің ыдысыңызға бір шыбын
түсіп кетсе - оны түгелдей матырып алыңыз. Өйткені,
оның бір қанатында кесел болса, шипасы - екінші
қанатында" депті.
Австралиядағы Маккуори университетінің
профессоры Энди Битти бұл құбылысты жеке
зерттеуге кірісті. Нәтижесінде, шыбынның ағзасында
айналасының бәріне, микробтың кез-келген түріне
қарсы әсер ететін мықты антибиотик бөлінетіні белгілі
болды. Ол тіпті, шек құрттары мен "алтын түсті"
стафилакоккты жойып жібереді екен

Мүмкін бұл қанаттар шығар?
Шыбынды
бақылау
Қанаттары қимылсыз
Бұл болжам расталған жоқ
Қанаттар шыбынның төбеде жабысып
тұруына көмектеспейді

Егер тырнақтары болса – ілмектер
ме?
Бұл болжам расталған жоқ
Тырнақтарымен ұстап тұру –мүмкін
ілмектер тегіс бетте болады, бірақ тек
жылтыр бетте емес

Мүмкін бұл жабысқақ зат шығар?
Желім:
қант қоспасы
және май
Электродтар -
бездері

Қорытынды
Біз 3-ші болжам расталды деген
қорытындыға келдік.
Жүргізілген эксперименттер мен
зерттеулер нәтижесінде:
Шыбын төбеден және тік беттерден
құламайды, өйткені жәндіктің аяқтарында
қант пен май қоспасынан желімді заттың
тамшысын бөлетін кішкентай
жастықшалар бар. Бұл жабысқақ зат жаяу
жүргенде шыбын жұлып алуы үшін дәлірек
бөлінеді. Ал екі тырнақ, желімдегеннен
кейін шыбынды орнына жұлып алып
ұшып кетуге көмектеседі.



Шыбындар бактериялар тудыратын өте қауіпті
жәндік болғандықтан, одан қорғану шаралары
туралы кітапшалар жасалынып, таратылса;
Шыбындарды ауылшаруашылығында пайдаға
асыру жолдары қарастырылса.
Ұсыныс:
Ұсыныс:

Сочи қаласындағы шыбынға қойылған ескерткіш

Донецк (Украина) қаласындағы шыбынға қойылған ескерт

Израиль қаласындағы шыбынға қойылған ескерткіш

Мәскеу қаласындағы шыбынға қойылған ескерткіш

Астана қаласындағы шыбынға қойылған ескерткіш

Керетаро (Мексика) қаласындағы шыбынға қойылған еске

НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ!
РАХМЕТ!
РАХМЕТ!
РАХМЕТ!