Тақырыбы: ​ Сыбайлас жемқорлық жəне менің көзқарасым

Тақырыбы: 

​

Сыбайлас жемқорлық жəне менің көзқарасым. 

 

                                      Сыбайлас жемқорлық жəне менің көзқарасым. 

«Жемқорлыққа қарсы күрес – еліміздің стратегиялық дамуындағы негізгі 

басымдықтардың бірі.Бұл – менің берік ұстанымым жəне сайлауалды 

бағдарламада халыққа берген уəдем.Осы жұмыста ешқандай 

көзбояушылыққа «Бармақ басты,көз қысты » əрекеттерге жол берлмеуі 

тиіс.Талап қатаң болады.» 

Қасым-Жомарт Тоқаев 

Қазақстан Республикасының Президенті. 

 

Қоғамның басты жауы – жемқорлық екені бесенеден белгілі.Жемқорлық,пара

 

 

   

 

 

 

 

беру,сыйбайлас болу секілді терминдерге тіпті құлағымыз үйреніп кеткендей

 

 

 

 

 

 

 

 

көрінеді кейде.Біздің қоғам үшін бұл үйреншікті құбылыс секілді. 

Біздің еліміз үлкен жəне бай, бірақ адамдар үнемі кедейлік пен қиын өмірге

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

шағымданады? Неліктен біздің ата-аналарымыз өз отбасыларын асырау үшін

 

 

 

   

 

 

 

бірнеше жұмыс істеуі керек? Осындай сұрақтардың жауабын іздеген кезде ең

 

 

 

 

 

 

 

 

   

алдымен ойымызға ЖЕМҚОРЛЫҚ оралады.Оның себебі неде? 

Жауаптың көпшілігі - биліктің сыбайлас жемқорлыққа жол беруінің себебі.

 

   

 

 

 

 

 

 

Бір қарағанда, сыбайлас жемқорлық - бұл қазіргі заманғы шындықтың

 

 

 

   

 

 

 

 

феномені

Менің ойымша,

мемлекетіміз

өсіп-өркендеуі керек, бірақ

 

 

 

 

 

 

 

сыбайлас жемқорлық сияқты жаһандық проблема мемлекеттің жəне

 

 

 

 

 

 

 

халықтың өмірдегі мақсаттарына жетуіне кедергі келтіреді. Енді мысал

 

 

 

 

 

 

 

 

келтіре отырып түсіндіріп қарастырсам. 

Сыбайлас жемқорлық түсінігін айтқан кезде белгілі бір тұлғаның өз

 

 

 

 

 

 

 

 

 

лауазымын асыра пайдалануын мысалға аламыз.Осы көріністердің көп

 

 

 

 

 

 

 

жағдайда кездесетіні Пара беру.Бұл жердегі қызыметін асыра пайдаланушы –

 

 

 

 

 

 

 

   

пара алушы да, шешім табылмаған сұрақтарын шешу үшін пара беретін

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

субьектіні – пара беруші деп қарастырамыз.Жəне екеуі де ортақ қылмыс

   

 

 

 

 

 

 

 

 

жасағандықтан сыбайлас деп атаймыз.Бұл жерде параны ақшалай түрде

 

 

 

 

 

 

 

 

емес,белгілі бір жеңілдіктерді алуы , қымбат металлдардан жасалған

 

 

 

   

 

 

 

бұйымдар, көліктер мен жылжымайтын мүліктерде болуы мүмкін. 

Медицина болсын, құқық қорғау органдары болсын, мектептер болсын,

 

 

 

 

 

 

 

 

балабақшалар, колледждер, университеттер, банктер, тұрғын үй жəне жер

 

 

 

 

 

 

 

 

ұйымдары, өндіріс орындары, фабрикалар болсын, қоғамның барлық

 

 

 

 

 

 

 

саласында сыбайлас жемқорлық болуы мүмкін. 

Сыбайлас жемқорлық ұсақ-түйектен басталады. Əрі қарай - заңсыз əрекеттер

 

 

 

 

 

   

 

 

елеусіз қалады. Одан да үлкен ұрлық жасауға азғыру болады. Осыдан кейін

 

 

   

 

 

 

 

 

 

 

тізбек пайда болады: құқық бұзушылық - қылмыс - жемқорлық. Сондықтан

 

 

 

 

   

   

 

 

да пара бергеннен кейінгі жағдаймен оның нəтижесін мысал ретінде

 

 

 

 

 

 

 

 

 

қарастырып ,түсіндіргім келеді. 

Мысалы: Білім беру ұйымдарындағы жемқорлық. Білім беруші пара алды деп

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

қарастырайық.Арада бірнеше жыл өткеннен кейін ол мұғалім немесе дəрігер

 

 

 

 

   

 

 

 

болып шығады делік.Ал

нəтижесінде еліміздің жастары сол мүғалімнен

 

 

 

 

 

 

 

 

білім алады. Ал бұл ұрпақтарымыздың білім деңгейінің төмендеуіне əкеліп

 

 

 

 

 

 

 

 

 

соғуы мүмкін. Ал дəрігер болу үлкен жауапкершілік. Кейбір кездері адамның

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

өмірі медицина саласының мамандарының біліктілігіне байланысты болуы

 

 

 

 

 

 

 

мүмкін.Сондай жағдайда берілетін білімнің орнына пара жүрген жағдайда,

 

 

 

 

 

 

 

 

елестетудің

өзі

қорқынышты. Сондықтан кез – келген жағдайда

 

 

 

 

 

 

 

 

жемқорлықтың нəтижесі жақсылыққа əкелген емес.Сондықтанда оның

 

 

 

 

 

 

нəтижесін ойлау тиімдірек болар еді. 

Келесі айтқым келгені белгілі бір субьектілердің өз қызметін асыра

 

 

 

 

 

 

 

 

 

пайдаланылуы. Бұл жағдайда мына сұрақтарға жауап іздейміз. 

Неліктен жоғары лауазымдағы шенеуніктер мемлекет үшін, оның дамуы мен

 

 

 

 

 

 

 

 

 

өркендеуі үшін қызмет ете отырып өздерін мемлекет тонауға, оған зиян

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

келтіруге жол береді? Құбылыстың себебі - адамгершілік, жоғары лауазымға

 

 

 

 

   

 

 

 

ие болған кезде адам намыс пен ар-ожданды, парыз бен адамгершілікті

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ұмытып кетеді. Кез – келген мемлекетті қызметші жемқорлыққа ұрынбас

 

 

   

 

 

 

 

 

үшін қоғам алдындағы жауапкершілікті жеке түсініпң ар намысын жеке

 

 

 

 

 

 

 

 

 

басының мүддесінен биік қоюы қажет деп санаймын. Сыбайлас жемқорлық

 

 

 

 

 

 

 

 

 

көптеген ұрпақтардың, жылдар мен мемлекеттің дамуының нəтижелерін

 

 

 

 

 

 

 

жоққа шығарады. Қоғамды артқа тастайды, адамды ақшаның жəне

 

 

 

 

 

 

 

 

сəн-салтанаттың құлына айналдырады. 

Сыбайлас жемқорлықпен күресудің қандай жолдары бар? Менің ойымша,

 

 

 

 

 

 

 

 

бұл: 

- бала кезінен бастап сыбайлас жемқорлық көріністеріне төзбеушілікке

 

 

 

 

 

 

 

 

тəрбиелеу. 

- Сыбайлас жемқорлыққа қарсы сананы,мəдениетті қалыптастыру 

- Сыбайлас жемқорлықтың алдын алу жəне болдырмау 

-Елдің қауіпсіздігі мен халықтың амандығы – сыбайлас жемқорлыққа қарсы

 

 

 

 

   

 

 

 

күрес бойынша жүйелі шараларды іске асыруға байланысты.  

-Сыбайлас

жемқорлыққа

байланысы

көптеген

 

 

 

 

шаралар,кездесулер,дəрістер,дебаттар

жəне т.б шараларды жүйелі түрде

 

 

 

 

 

 

ұйымдастыру. 

Қазіргі таңда өскелең ұрпақтың жастайынан құқықтық санасы мен

 

 

 

 

 

 

 

 

мəдениетін қалыптастыру,отансүйгіштік бағыттағы ұүндылықтар негізінде

 

 

 

 

 

тəрбиелеу міндеті қойылып отыр.Өйткені ,азаматтардың өз құқықтарын

 

 

 

 

 

 

 

жақсы білуі қоғамдағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы мəдениеттің

 

 

 

 

 

 

 

қалыптасуына бірден – бір ықпал ететін фактор.Еліміздің əрбір азаматы

 

   

 

 

 

 

 

 

қандай да бір заңнаманы сəйкесінше қолдана білсе,мемлекетті қызметкердің

   

 

 

 

 

 

 

өз лауазымын заңсыз қолдануына жол бермесе, яғни заңды құқықтары мен

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

мүдделерін өорғау үшін тиімді қолдансағеліміз дерттен арылып,əлемдегі

 

 

 

 

 

 

 

дамыған елдер қатарынан орын алуына үлкен үлес қосылар еді деп

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ойлаймын. 

Италияда болған «Таза қол » қозғалысы қандай нəтижелі болса, « Адал

 

 

 

   

 

 

 

   

 

көмек», « Антикор Лайф» «Сапалы жол» , «Саналы ұрпақ» секілді сыбайлас

   

 

 

 

   

 

 

 

 

жемқорлыққа қарсы іс – қимыл агенттігінің нəтижелі жобаларының

 

 

 

 

 

 

 

 

қорытындысы жақсы болады деп сенемін.Бірақ қоғамның санасын қалпына

 

 

 

 

 

 

 

 

келтіру үшін орасан күш пен уақыт қажет. Сана сауықса жемқорлықта

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

жойылады.

Сондықтанда

əркім

өзінен

бастауы

керек

деп

 

 

 

 

 

 

 

есептеймін.Қазақстанның болашағы біздің қолымызда!