Қ. Күзембаев, Т. Құлажанов Г. Күзембаева Азық-түлік өнімдерін тану



Pdf көрінісі
бет173/212
Дата07.02.2022
өлшемі2,23 Mb.
#85163
түріОқулық
1   ...   169   170   171   172   173   174   175   176   ...   212
Байланысты:
kuzembaev k kulazhanov t kuzembaeva g azyktulik onimderin ta

Кортпа (Белуга)—
бекіре балыктарыньщ ішіндегі ең ірісі. Орташа 
ұзындығы -1,5-2 м, ал салмағы 45-80 кг. Қортпа уылдырығы өте жоғары 
сапалы. Оны Каспий, Азов және Қара теңіздерінен және оларға қүятын өзен 
дердің сағасынан аулайды.
Ірі кесек
күйінде қайнатып пісірілген қортнаньщ еті 
мыжыл май, жақсы кесіледі. 
Калуга — ірілігі жағынан қортпаға жақын. Оны Амур өзені мен Татар 
бүғазынан аулайды. Ол қортпадан арықтау, еті жүмсақ. 
Шоқырды (севрюга)
Каспий, Арал — Қара теңіздердің бассейндерінен 
аулайды; оньщ еті қортпа мен бекіренің еттеріне қараганда анағұрлым хош 
иісті, нөзік. және дәмдік қасиеті жоғары. Орташа салмағы 7-8 кг 
Сүйрік (стерлядь) бекіре тұқымдастары-ның ішіндегі бірден-бір түщы су 
балығы. Оны Каспий, Азов, Қара, Ақ, Баренц және Карск теціздерінен, сондай-
аң Батыс Сібір өзендерінен аулайды. Орташа салмағы 250-800 г. 
Шип
Арал, Азов және Қара теңіздерінен, Каспий теңізінің оңтүстік 
бөшгінен және оған қүятьш өзендердің сагаларынан ауланады. Балқаш көліне 
жіберіліп, жерсіндірідці. Оньщ еті дәмділігі мен тағамдық қасиеті жағьшан 
бекіренің етінен сәл төмеңцеу. 
12.3.2. Албырт түқымдасы 
Албырт балықтары денесі тығыз күміс қабыршақпен жабылған, ал 
басыңда қабыршағы жоқ. Арқасындағы жүзу қанаты қысқа және денесінің 
ортанғы бөлігінде орналасқан. Ол дүзу канатьшың астында жүмсак майлы 
322 


қанатша бар. Албырт балықтарының ішінде өрістейтін (кета, албырт, семга 
және т.б.) және түщы су балықтары (сиги, форель) бар. Барлық албырт 
тұқымдас балықтар уылдьірығын тұщы суда шашады. Албырт түкымдас 
балыктардың еті нәзік, майлы, қызғылт немесе қызыл түсті болады. 
Албырт балыктарға тынық мұхит албырттары - кета, горбуша, нерка, 
чавыча, кичуж, сима; нағыз албырттар - семга, өзен және каспий албырттары, 
өзен форельдері, сигалар - ряпушка, тугун, омуль, пелядь, чир, сиг, нельма, 
белорыбица, голецтар - кунджа, мальма, таймень, ленок жатады. 
Албырт (лосось)
— өнерсәсігггік жолмен ауланатын балықтар тобы, 
оларға Тынық мұхит албырттары (горбуша, кета, чавыча, кижуч, нерка, сима, 
кунджа, мальма),,семга Каспий албырттары, кумжа, форель-бақтақ және голец 
балықтары жатады. Албырттардың көбі әзендер мен көлдерде тіршілік етеді, 
соңдай-ақ кейбіреулері негізінде көл-дерді мекендегенімен, уылдырьпс 
шашарда өзендерге шығады. Етінің түсі ашық кызыл, жүмсақ және майсыз үсақ 
сүйегі жок, хош иісті болады. 
Албырттың етінен — таза консервілер, түрлі балық тағамдарын 
дайындауға, сондай-ақ тұздап ысталған күйінде (шамалап тұздалған), ет және 
уылдырық тарамдарын әзірлеуге болады. 
Тынық, мүхит албырттарына— қызыл (нерка), кижуч және сима жатады, 
олардьщ салмағы 3—5 килограмға дейін жетеді. Бүл бальтқтардьщ етінін 
дәмділігі горбуша мен кетенің етіиен кем емес, әдетте оны тұздайды, ыстайды 
немесе кептіреді, одан консерві әзірлеуге болады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   169   170   171   172   173   174   175   176   ...   212




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет