Ң о в о л гт л с а ры повестер мен әҢгімелер ьжазушы баспасы

Ңаратаудың басынан
Көк өгіз мініп келемін.
Ей, саудагер, есік аш,
Шарабыңды ішіп беремін.
Осылай біріне бірі жалғасып кете береді. Содан 
кейін түйеге мікеді, ңоразға мінеді, тасбақаға мінеді, 
тышңанға мінеді, мұның аяғы бардан мінбейтін мақ- 
лұңаты жоң, бәрі шарабыңды ішіп беремінмен аяңтала- 
ды. Балаға Сейдахмет, әсіресе, осылай ішіп алған ке- 
зінде кызың керінеді.
Содан ба, ңызу лепіріп кірген Сейдахметті көргенде 
бала ңуанып қалды.
— Аһа! — деді лепіріп Сейдахмет.— Маған жұрт 
сені аурып ңалды деп еді, ауру түгіл сайтаның да жоң 
ңой? Неге аулаға шықпай жатырсың? Бұл болмайды, 
жолдас,— деп, жалп етіп баланың жанына отыра кет- 
ті. Сейдахметтен араңтың исімен ңоса шикі еттің, әлде- 
бір ңанның исі шығады Өзі мае, баланы ңұшаңтап ай- 
малаған сайын ңолынан, денесінен осы бір жайсыз иіс 
бұрқ-бұрң етеді. Саңалы да өсіп кеткен. Баланың беті- 
не кірпідей тиеді.
— Ңойшы енді, Сейдахмет аға,— деді тартынып 
бала,— атам ңайда жүр, көрген жоқсың ба?
— Сенің атаң былай бүйтіп,— деп Сейдахмет сау- 
сағын көкке көтеріп, әлде бір түсініксіз қимылдар жа- 
сады,— біз әлгі жерде бөренені судан шығардың қой, 
тоңып қалғасын шамалы жылынайың деп тартып, тар- 
тып жібердік. Қазір атаң ана жаңта әлгі етті пісіріп 
жатыр. Әңгімені ңой, орныңнан тұр. Киін жылдам, кет- 
тік! Бұлай жатуға болмайды, бұл дұрыс емес, шыра- 
ғым. Біз бәріміз ана жаңта, сен қалай жалғыз жата- 
сың?
— Атам орныңнан қозғалма деген,— деді бала.
— Ңойсайшы, ондай әңгімені, сол да сөз боп па, 
жүр барып көрейік, шырағым, мұндай жағдай күнде 
бола бермейді. Бүгін нағыз той, ауыз да май, аяқ та 
май, табақ та май, ағыл-тегіл дүние. Тұр, тұр дегесін.
Осы мае күйінде Сейдахмет әлтек-тәлтек басып жү- 
ріп, баланы киіндіре бастады.
— Мен өзім киінемін,— деп басы айналып кеткен 
бала орнынан тұра берді.
Бірақ мае Сейдахмет оны тыңдаған жоқ, өзінше 
жақсылық істедім, баланы жалғыз тастап кету дұрыс 
емес деп жүр. Оның үстіне, аң май ағыл-тегіл ағып 
жатқанда баланың жалғыз қалуын қаламады...
297

Киініп алған бала тәлтіректеп Сейдахмөттің ізіншө 
сыртңа шыңты. Аспанда ала бұлт, тау жаңтан салңын 
жел соғады. Бұлттар жөңкіліп көшіп жүр. Бала дөлізгө 
шықңанша бір жолы шаңқиған күн сәулесі, оған Р е ­
шала күнге бұлт айналып, ауа райы екі рет өзгерді. 
Осының өзінен бала басының ауырып қоя бергенін сез- 
ді. Тау жақтан соңқан желден ошақтағы түтін бетінө 
ұрды. Көзі ашып ңоя берді. «Бұлар бүгін кір жуып жа- 
тыр екен ғой*,— деп ойлады бала Өйткені, көдуілті 
күндері үлкен тай қазанға үш үй ортақтасып су жылы- 
тып, ңораның іші астан-кестен түтін болатын. Ол үлкен 
ңазанды бір адам көтерө алмайды, оған Бекей апай мен 
Гүлжамалдың ғана шамасы келетін.
Балаға осылардың жабылып кір жуғаны ұнайтын. 
Өйткені ауланың ішіндө от жаққан деген раңат, соның 
өзі едәуір ойын баласына қызың көрінеді. Екіншіден, 
аппаң шаңңандай кір жайып қойғанда ауланың іші 
түрленіп кетеді. Ағы, көгі, ңызылы аралас қораның 
ішін соншалыңты салтанатңа бөлейді. Бала соның ас- 
тында еңкейіп, өзімен өзі тығылыспаң ойнайтын. Өлі 
кеппеген кір бетіне арңасына тигенде, қытығы келіп 
мәз болады.
Бұ жолы ауланың ішіндө жайылған кір көрінбейді. 
Ңазанның астындағы от маздап жанып жатыр, ернеуі- 
не дейін толтыра салған ет, одан бұрқыраған бу ғажапі 
Ет пісуге жақындаған сияқты, еттің исі мұрынды жа- 
рып, сілекейіңді шұбыртады. Судай жаңа қызыл көй- 
лек, аяғында жаңа хром етік, басыыа қызыл ала шөлі 
орамал салған Бекей апай қазанның көбігін алып жа­
тыр. Оның жанында Момын атасы, бір тізерлеп, ошаң- 
тың отын аударыстырып отыр.
— Әне, атаң анда! — деді Сейдахмет балаға.— 
Жүр, сонда барайық!
Осыны айтты да өзінің ескі әуеніне басып:

жүктеу/скачать 11,82 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: