Авторитаризм
– жеке адамның билігіне негізделген, басқаруда күшке сүйенетін
меммлекеттік-саяси тәртіп
Авторитаризмның ӛзгеше белгілері:
билік саяси кӛшбасшының немесе жеке топтардың қолында қалыптасуы
қоғам ӛмірінің шешуші құралдары мемлекеттің қолында болуы
азаматтардың және әлеуметтік саяси ұйымдардың саяси құқықтары мен жүріс-тұрысын
қатаң түрде бақылау
жазалау аппаратының жоқ болу
кейбір демократия элементері болу (сайлау процесі, парламентік қүрес)
Авторитаризмның тоталитаризмнан ерекшілігі:
міндетті емес анық жетілдірген бірыңғай идеология
қоғамның үстінен мемлекет тарапынан ықпал жасаудың болмауы
азаматтардың ынталық пен дербестігін мадақтау
жеке ӛмірге қатысуына бас тарту
саяси биліктің ең басты аргументы – бедел, бірақ оған күш пайдаланбай жету
Демократия саяси жүйе
мемлекеттік және қоғамдық істерді шешуге қатысатын құқы бар
халықты биліктің қайнар кӛзі ретінде мойындаған және азаматтары кең кӛлемді құқық пен
еркіндікке қолы жеткен қоғамның саяси жүйесінің ӛмір сүру тәсілі.
Демократиялық саяси режимнің ерекше белгілері:
мемлекет және жергілікті ӛзін ӛзі басқару органдарын жалпыға бірдей, тең мен тікелей
принцип арқылы сайлау
биліктін заң шығару, атқару және сот билігіне бӛлу принципін жүзеге асыру
азаматтық қоғамның жоғары дәрежеде дамып, мемлекет пен саяси жүйені қадағалайды
мемлекет органдарының қызметінде заңсыз саяси әдістер пайдаланбайды, керісінше
келсім тәсілдері пайдаланады
мемлекет – құқықтық мемлекет
кӛп партиялық жүйе
легальдық оппозицияға билікпен бірдей барлық саяси құқықтар және еркіндіктер
үлестіріп берілді.
БАҚ цензурадан еркін болады және заң түрде билікті сынай алады, бірақ қүзарлы
органдар ішқі және сыртқы қауыпсыздығын қматиды, олардың қызметы зандармен
белгілінедіоны күштеп тайдыруға құқы жоқ.
Құзырлы органдар ішкі және сыртқы қауіпсіздігін қамтамасыз етіп заңмен бекітіледі
және олар саясаттан тыс болады.
жарияланған құқықтарға мен еркіндіктер барлық саяси жүйемен кепіл болады
плюрастік саяси мәдениет
идеологиялық плюрализм және ресми идеологияның жоқтығы
Достарыңызбен бөлісу: |
