ТАҚЫРЫПТЫҚ СӨЗДІК
1-сабақ
аймақ – регион
аудан – район
ауыл – деревня
аумақ -
территория
астана - столица
артықшылық -
преимущество
әлеуметтік - социальный
әлеумет - социум
батыс - запад
дала-
степь, улица
егеменді –
суверенный (ое, ая)
ерекшелік - особенность
жер - земля
кент - поселок
қала - город
қоғам - общество
құрлық - материк
мемлекет - государство
ойпат – впадина, низина
оңтүстік - юг
өзен - река
солтүстік - север
тау - гора
тәуелсіз –независимый (ое, ая)
теңіз - море
шақырым - километр
шекара - граница
шығыс - восток
халық -народ
экономикалық - экономический
2-сабақ
атқарушы орган – исполнительный орган
әкімдік – акимат
әкімшілік - администрация
басқару жүйесі -
система управления
басқару нысаны - объект управления
билік -
власть
272
ел басқару –
руководство страны
жарлық - указ
заң - закон
заң шығару –
выпускать закон
құқық -
право
мәртебе - статус
мәжіліс - мажилис
мерзім - срок
мемлекет - государство
өркениет - цивилизация
өкілетті орган –
полномочный орган
сайлау - выбор
сайлану -
избираться, балотироваться
сот билігі – судебная власть
сот төрелігі – арбитражный суд
тағайындау - назначить
үкімет -
правительство
3-сабақ
азаматтар - граждане
аймақтық – территориальный, региональный
әскер - армия
басқару - управлять
бейбіт өмір – мирная жизнь
дербес - персональный
егемендік – независимый (ое, ая)
Жоғарғы Бас қолбасшы – Верховный главнокомандующий
заңдылық - закономерность
заңдармен реттеу – регулировать законами
қарулы күштер - вооруженные силы
қауіп - угроза
қауіпсіздік - безопасность
қақтығыс - столкновение, безпорядок
қолбасшы – полководец, военоначальник
қорғаныс - оборона
құқық қорғау – защита прав
мүдде - интерес
отансүйгіштік - патриот
пара алу - взятка
саяси - политический
соғыстан сақтану –
остерегаться войны
сыбайластық - коррупция, сообщничество
ұлан - гвардеец
273
ұлттық қауіпсіздік – национальная безопасность
халықаралық - международный
ішкі тұрақтылық – внутренная стабильность
4-сабақ
айырбастау - обменять
ақша айналысы – денежный оборот
жүйе - система
даму - развитие
көрші мемлекеттер – соседние
страны
кіріс – прибыль
шығыс – расход
табыс - доход
қаражат - финансы
құнсыздану - обесцениваться
материалдық игіліктер –
материальные блага
мемлекеттік басқару – государственное управление
өндіру – производить
өндіріс - производство
өндіріс саласы -
производственная сфера, отрасль
өндірістік қатынастар – производственные отношения
салық - налог
сауда - торговля
сату - продавать
сатып алу - покупать
сыртқы саясат – внешняя политика
үнемдеу - экономить
үрдіс - процесс
шаруашылық - хозяйство
5-сабақ
ақша алу – п
олучение денег
ақша салу –
инвестировать,
вкладывать деньги
әлеуметтік - социальный
бағдарлама - программа
банк жүйесі – банковская система
бағыт - направление
банкомат карточкасы – карточка банкомата
екінші дәрежелі банк – банк
второго уровня
жағдай – положение, обстоятельство,
ситуация
жинақ қоры –
сберегательный фонд
274
жылжымайтын - недвижимый
жылжымайтын мүлік - недвижимое имущество
жұмсалу –
ис
тратить
жұмсап бітіру - израсходовать
қадағалау – контролировать, контролировать
қосымша – дополнительно, приложение
мақсатты - целевой
мүлік - имущество
мөлшерлеме – ставка
несие алу – получить кредиты
несие беру – кредитование
пайыз - процент
теңге айналымы – тенговый оборот
ұлттық валюта – национальная валюта
ұлттық қор - национальный фонд
үстемақы – надбавка, компенсация
шаршы - квадрат
6-сабақ
әлемдік кеңістік –
мировое пространство
әріптестік -
партнерство
беделді -
авторитетный
белсенді қызмет – активная служба, деятельность
елші - посол
елшілік - посольство
жетекші елдер – ведущие страны
консулдық - консульство
қауымдастық –
ассоциация
қатынас – отношение
одақ - союз
мәмілегерлік қатынас - дипломатическое отношение
ресми сапар - официальный визит
сауда-саттық - торговля
сыртқы саясат – внешняя политика
тең мүше - равноправный член
ұйымдар - организации
халықаралық ынтымақтастық -
международное сотрудничество
шет елдер – зарубежные страны
іс-шара – мероприятие
7-сабақ
адам құқықтары – права человека
275
басшылық - руководство
білім - знание
бірлестік - объединение
бостандық - свобода
дербес – персональный
еңбекақы, жалақы - заработная плата
жеке басы – личность, он сам
жүйе - система
заң - закон
қағида – канон, правило,
принцип
қоғам - общество
қоғамдық бірлестік –
общественное объединение
құқық -
закон
құжат – документ
төлқұжат - паспорт
құрамдас -
составляющий
мамандық – профессия, специальность
меншік - собственность
ортақ - общий
талап - требование
тұжырымдама – концепция, вывод
тұрғылықты жер – местожительство
ұйым - организация
халықаралық - международный
ынтымақтастық – сотрудничество
8-сабақ
ақыл – ум, совет
әдепті – учтивый
әдеп – учтивость, вежливость, приличие
бейбітшілік - мир
білімді - образованный
бірлік - единство
жауапкершілік - ответственность
жаман мінез -
дурное поведение
жұмыс орны - место работы
зиялы -
интеллигентный
кешірім -
прощение
көңілді болу -
веселиться
келіспеушілік –
несогласие, протест
қателікті мойындау –
признавать ошибку
қамқор – забота
қасиет –
качество,
свойство
276
қайғысына ортақтасу -
соболезновать
қуанышын бөлісу –
поделиться радостью
құрмет көрсету –
уважать
құрмет -
честь
мәдениетсіздік -
безкультурье
мейірімділік – доброта, милосердие
мықты - сильный
сабыр, сабырлылық –
сдержанность,
спокойствие, терпение
сараптау – анализировать, выяснять
сенім - вера
сыйлау - уважать
сыйластық –
почтение, уважение
сыпайы - вежливый
сөзін бөлмеу –
не прерывать
тәртіп - дисциплина
татулық, достық - дружба
тыңдай білу – уметь слушать
ұстамды - сдержанный
ұлттық дәстүр – национальная традиция
ыңғайсыздану –
быть неудобным, чувствовать неловкость
9-сабақ
ақпараттандыру – информировать
бағбан – садовник
бағыт-бағдар – направление, ориентир
бақташы – пастух
білім – знание
білімгерлер – обучающиеся
білім беру – обучать, учить
оқушы – ученик
ғалым – ученый
ғарышкер – космонавт
ғылыми – научный
даярлап шығару – подготовить
егінші – земледелец, хлебороб
есепші – бухгалтер
жастар – молодежь
жазушы – писатель
жоғары оқу орындары - высшие учебные заведения
зергер – ювелир
инженерлік-техникалық - инженерно-технический
кәсіби – профессиональный
277
кәсіби шыңдау – професиональное совершенствование
қалыптастыру – сформировать
мал дәрігері – ветеринар
мамандық – специальность
мүсінші – скульптур
оқыту – обучать
педагогикалық – педагогический
сауыншы – доярка
сағат шебері – часовщик
сәулетші – архитектор
суретші – художник
тілші – языковед, журналист
тұрмыстық – бытовой
ұшқыш – летчик
шаштараз – парикмахер
10-сабақ
әдістеме – методика
әлеует – потенциал
бағыт – направление
бәсекеге қабілетті – конкуретноспособный
білікті мамандар – квалифицированные специалисты
ғылыми-зерттеу – научно-исследовательские
жасанды интеллект – искусственный интеллект
жандандыру – оживлять
жоба – проект
жетекші – руководитель
инфрақұрылым – инфраструктура
инновациялық үдерістер – инновационные процессы
көлемі – обьем, площадь
қолданбалы – прикладной
маңызды нәтижелер – важные результаты
отандық кадрлар – отечественный кадры
отандық өндіріс – отечественное производство
өнеркәсіп – промышленность
өндірушілер – производители
өнеркәсіп саласы – прошыленная отрасль
тауар – товар
тағылым - урок, пример
тәжірибе – опыт, практика, эксперимент
технологиялық құрылымдар – технологические структуры
шетелдік – иностранный
278
ынталандыру – стимулировать
іргелі – фундаментальный
11-сабақ
демалыс – отдых, выходной
еңбек – труд
еңбек тәртібі – трудовая дисциплина
еңбек шарты – трудовое соглашение
еңбек қатынастары – трудовые отношения
жалақы – зарплата
жұмыскер – работник
жұмыс беруші –работодатель
заңнама – законодатель
келісім – договор
күрделі – сложный
қамтамасыз ету – обеспечить
құндылықтар – ценности
лауазым – должность
материалдық – материальный
міндеттер – обязанности
нормативтік-құқықтық – нормативно-правовой
рухани – духовный
сыйақы – премия
ұжым – коллектив
ұжымдық шарттар – коллективное соглашение
12-сабақ
аурухана - больница
ауру адам - больной
алғашқы көмек - первая помощь
анықтама қағазы - справка
ауруды қабылдау – принимать больного
ақысыз - бесплатный
білікті маман –
квалифицированный специалист
дәрігер - врач
279
денсаулық - здоровье
ем - лечение
емдеу – лечить
емхана - поликлиника
дәрі - лекарство
денсаулықтың нашарлауы –
ухудшение здоровья
жаны - душа
жедел жәрдем – скорая помощь
жүйе – система
қарау - осматривать
қызмет көрсету - обслуживание, оказать услугу
қоршаған орта –
окружающая среда
құжат - документ
маман - специалист
медициналық қызмет - медицинская услуга
мекемелер - учреждения
отбасылық -семейный
өмір- жизнь
саламатты – здоровый
сау адам – здоровый человек
сапа - качество
тәні - тело
тәжірибелі – опытный
тіс дәрігері – зубной врач
тыңдау - слушать
халық медицинасы – народная медицина
халықтық ем - народное лечение
шөппен емдеу – лечить травами
13-сабақ
ақпарат - информация
алтын медаль – золотая медаль
атақты спортшылар – известные спортсмены
әлеуметтік жағдай – социальные условия (положение)
ғылым - наука
дәрігер - врач
дене бітімі - телосложение
денсаулық - здоровье
жан - душа
жүлдегер -призер
кеңес - совет
кешен - комплекс
күміс медалі – серебряная медаль
280
қола медалі – бронзовая медаль
науқас - больной
өмір сүру - жить
сау адам – здоровый человек
саламатты өмір – здоровый образ жизни
спорт кешендері – спортивные комплексы
сұхбат - диалог
тамақ – еда, пища (горло)
таза су – чистая вода
тіршілік -
существование
ұлттық спорт – национальный спорт
ұстаным – позиция
ұлттық тағам – национальное блюдо
физиологиялық белсенділік –
физиологическая активность
14-сабақ
ас – пища, еда, блюдо
ас беру –
питание,
угощать
даярлау, дайындау - готовить
дастарқан жаю - накрыть стол
дәмді - вкусный
ерулік беру –
этн. ерулик,
угощение, устраиваемое в честь прикочевавших
позже соседей или родственников
кәсіпкерлер - предприниматели
қазақы дастарқан –
казахский дастархан
қайнату - кипятить
қонақ күту – ждать гостей, ухаживать за гостьями
қоғамдық тамақтану орны – место общественного питания
қонақжай -
гостеприимный
мейрамхана желісі – сеть ресторанов
өзекті мәселе –
актуальная проблема
пісіру - варить
табысты – успешный
тағамтану - питание
тағам – еда, пища
тоқымқағар –
этн. проводы (угощение по случаю отъезда кого-л. из членов
семьи за его благополучие или по случаю первого выезда мальчика)
ұлттық тағам – национальное блюдо
15-сабақ
281
әл-ауқаты – положение, благосостояние
бизнеспен айналысу – заниматься бизнесом
бюджет қоржыны – бюджетный фонд
, б
юджетная корзина
басымдық - приоритет
бағыт - направление
демеушілік - спонсор
ство
есептеп отыру –
считать
ескеру -
принимать во внимание, учитывать
жетістік - достижение
жетістікке жету – достичь успеха
жоба -проект
заңды тұлға – юридическое лицо
күнкөріс көзі -
источник существования
кәсіп – ремесло, занятие
кәсіпкер - предприниматель
көшбасшы - лидер
қоғам – общество
мақсат - цель
мүдде - интересы
нарық заманы - рыночное время
орта кәсіпкерлік – средное предпринимательство
өндірілген тауар – производимый товар
пайда - прибыль
салық - налог
тауар - товар
тауар айналымы- товароборот
тәуекел - риск
тұрақты - устойчивый
үлес – доля, вклад
халықтың әл-ауқаты – благосостояние народа
шағын – малый, небольшой
іскер адам – деловой человек
экономикалық саясат – экономическая политика
экономикалық тірек –
экономическая поддержка
16-сабақ
азаматтық кодекс -
гражданский кодекс
дүниетаным -
мировоззрение
дәстүр - традиция
дінді ұстанушылар -
верующие
діни таным - религиозное познание
діни бірлестіктер - религиозные объединения
282
жолдау - послание
имани құндылықтар - религиозные ценности
қымбат - драгоценный
қазына – богатство, сокровищница, клад
қарым-қатынас әдебі - этика общения
мәнер-стиль
моральдық норма -
моральная норма
наным-сенім бостандығы-
свобода вероисповедания
негізгі арна – основное направление, русло
өзінің болмыс - своя натура, свое бытие
рухани құндылықтар -
духовные ценности
cаяси бағыт -
политическое направление
сенім жүйесі -
система доверия
толеранттылық -
толерантность
төзімділік -
стойкость, выносливость
17-сабақ
әдет-ғұрып -
обычай
әулет –
династия, род
балалық шақ - детство
бесікке салу - ложить в колыбель
бесік той - колыбельный праздник
ер адам - мужчина
жинамалы үй -
раскладной дом
кереге – составная чать юрты, (
Достарыңызбен бөлісу: |