1 Қадашева Қ., Омарова С. К., Карипжанова Г. Т
жүктеу/скачать 5,41 Mb. Pdf көрінісі
|
Каз.яз-В1В2-1
| Мәтінді оқыңыздар.
Жерді дөңгелене қоршаған бүкіл дүние әлем немесе ғарыш деп аталады. Ғарышты зерттеушілердің болжауынша, жұлдыздардың жалпы саны әлденеше миллиардтан асып кетеді. Жұлдыздар жерден өте көп қашықтықта орналасқан. Жерге ең жақын жұлдыз – Күн. Жердің серігі – Ай. Олар да жұлдыз сияқты жылтырап көрінеді. Жердің төңірегінде ірі аспан денелері, планеталар айналып жүреді. Ғарыш әлемінің ашылмаған құпиясы көп. Оны зерттеу үшін түрлі заманауи зымырандар мен ғарышкерлер сапар шегуде. Қазақстанның ғарыш айлағы – Байқоңыр, ол Қызылорда облысы Қармақшы ауданының аумағында орналасқан. Іргесі 1955 жылы қаланған. Байқоңырдың ұшу жолы Арал теңізінен Камчатка түбегіне дейін созылып жатыр. Қазір оның аумағы өте үлкен. Айлақтың жер бетіндегі бірнеше ұшу кешені, ғарыш аппараттары мен зымыран тасығыштар, сынақтан өткізілетін көптеген ғимараттар, ғарыш аппараттары мен отын және сығылған газды құюға арналған стансалары, екі әуежай және өлшеу кешені қамтылған. Әр ғарышкер үшін ғарышқа ұшқан және Жерге қайтып оралған күн – ерекше күндер. Осы аралықты жеке ғарыштық өмір деп атауға да болады. 1961 жылы 12 сәуірде тұңғыш рет ғарышқа адам ұшты. Ол – Ю.А. Гагарин. Қазақ елі өз тәуелсіздігін алғаннан кейін Байқоңыр ұшу алаңынан болашақта ғарышқа ұшатын қазақ ғарышкерлерді осы жерде даярлай бастады. Ғарышкерлер қатарына іріктелген болашақ қазақ батырлары Ресейдегі космонавтар әзірлейтін жерде дайындықтан өтетін болды. Тоқтар Әубәкіров – қазақтың тұңғыш ғарышкері, авиация генерал- майоры. Ол 1946 жылы Қарағанды облысы, Қарқаралы ауданы, Май ауылында туған. Тоқтар Әубәкіров 1991 жылы ғарыш кемесімен ғарышқа жол салды. Ол 50-ден астам жаңа ұшақтарды сынақтан өткізді. Аса қауіпті сынақтарды жүзеге асырғаны үшін ер жүрек батырға Кеңес Одағының Батыры атағы берілді. Бірнеше жылдар бойы Тоқтар Әубәкіров тәуелсіз мемлекетіміздің ғарыш саласындағы істеріне басшылық жасады. Ол Елбасының ғарыш істері жөніндегі кеңесшісі болды. Тоқтар Әубәкіров – техника ғылымдарының докторы, профессор. Қазақ жерінен екінші болып көкке көтерілген Талғат Мұсабаев 1951 жылы Алматы облысының Жамбыл ауданы Қарғалы ауылында дүниеге келген. Ол Рига азаматтық авиация инженерлері институтын 1974 жылы және Ақтөбе жоғары ұшқыштар училищесін 1993 жылы бітірген. Талғат Мұсабаев – Қазақстан Республикасы және Ресей Федерациясының ұшқыш- ғарышкері. Ол – Қазақстан Республикасының «Халық қаһарманы» деген атаққа ие ғарышкер. 170 Айдын Айымбетов – «Байқоңыр» айлағынан ғарышқа ұшқан үшінші қазақ ұлтының өкілі. Ол мектепті бітірген соң, П.С.Кутахов атындағы Армавир жоғары әскери авиация училищесіне түсіп, ұшқыш-инженер мамандығын алып шығады. Айдынның қызмет жолы әуе және ғарыш қызметімен байланысты, ол – өз ісінің маманы. Қазақстандық космонавт экспедициялық сапар барысында 10 шақты зерттеулер жүргізді. жүктеу/скачать 5,41 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|