7. Кімнің пікірі салауатты 8. Халық өнері туралы ойды
өмір салтына қатысты? кім қозғайды?
A) Динараның A) Динара
B) Сәкеннің B) Динара мсн Сәкен
C) Динара мен Сәкеннің C) Сәкен
D) Раушанның D) Раушан
E) Сәкен мен Раушанның E) Раушан мен Динара
Архитектордың пікірінше, қандай жағдайда оның ұсынысы іске асуы мүмкін?
A) Егер облыс әкімшілігі қабылдап, қаражат бөлінсе
158
Бгер Қызылорда тұрғындарының жиналысында қаралса
Егер сотта каралып, оң шешім қабылданса
Егер қала тұрғындары қолдап дауыс жинаса
Егер бұқаралық-акпараттық құралдарда жарияланса
Берілген тұжырымдардың кайсысы мәтіндегі ойға сәйкспейді? 1.Ауылшаруашық өнімдерін еткізу мәселесі шешімін тапты..
2.Қобыз кейпіндегі көпір каланың негізгі коркіне айналды.
3.Демалушылар автокөліктеріне орын бөлу мәсслсі өзскті емес.
A) Тек үшіншісі
|
B) Тек екіншісі
|
C) Тек біріншісі
|
D) Бірінші мен екіншісі
|
E) Үшеуі дс
|
|
|
11. Сауалнамада сөз болмаған мәселе.
|
E) Ауыл шаруашылық өнімін өткізу
|
A) Бұқарлық спортты дамыту.
|
|
12. Берілген мәтін қай стильде жазылған?
|
B) ¥лттық нақыштағы концерт залын салу,
|
A) іс қағаздар
|
|
C) Қызылорда қаласында демалыс орындарын
|
B) Ғылыми
|
|
ашу.
|
|
C) Публицистикалық
|
D) Қала тұрғындарының денсаулығын
|
D) Ауызекі сойлеу
|
|
нығайту.
|
|
E) Коркем әдебиет
|
|
I. Жеделхат - телеграф (телетайп) арқылы берілетін жедел сипаттағы құжат. Қазіргі заманда ақпаратты жедел жеткізудің факс, интернет сияқты түрлері де болғанымен, жеделхаттар өз маңызын жойған жоқ. Себебі, хат ұзақ жүреді, интернет пен факс қызметі қымбат, оның үстіне чертеж (сызба, кесте) немесе фотосурет жібермейтін болсақ, факсты қолдану міндетті емес. Ал телефон арқылы жүргізілген әңгімені іске тігіп қоя алмайсың, сондыктан ең ыңғайлысы жеделхат болып табылады.
Жеделхатты кез келген қызметкер құрастырып жібере алады; қажет болған жағдайда жеделхат мәтіні мен онда берілген мәліметті растауға болады. Жеделхат ең ұзақ дегеңде 10-12 сағаттан соң, қажет болса бір сағаттан соң да жеткізілетіндігіне 100% сенімді болуға болады.
Жеделхат мәтіні қысқа, дәл, ең ұзақ дегенде 300 сөзден аспауы керек. Қысқа жеделхаттың бағасы да төмен болады. Цифрлар жазбаша түрінде беріледі, ешбір тузеулер болмағаны жөн.
III. Жеделхаттар ішкі және халықаралық болып бөлінеді. Ішкі жеделхаттарға мемлекет ішінде жіберілетіндер мен қабылданатындар, ал халықаралық жеделхаттарға шет елдерге жіберілген немесе шет елдерден келгендері жатады. Ішкі жеделхаттар «үкіметтің, «жедел», «жай» болып үшке бөлінеді.
Басқа құжаттар сияқты жеделхаттың да өз реквизиттері болады. Олар: жеделхаттың категориясы мен түрі, номері, датасы, жіберілген уақыты, алушының аты мен адресі, мәтін, қол.
IV. Жеделхат...
Мекенжайы («кімге»), Алдымен жеделхатты алушының толық почта индексі, елдің аты, елді мекеннің аты, типі (кала, ауыл, т.б.), кешесі, үй номері, корпус, офис номері жазылады. Мысалы: 480021, Қазақстан, Алматы қаласы, Мұқанов көшесі, 227, офис 47 немесе 250000, Украина,
г. Киев, Почтовая пл, дом 18, кв 44.
Алушының аты-жені («кімге»). Адресаттың аты-жөні, әкесінің аты толық жазылады, кейде фамилия орнына қызметі көрсетіледі. Мысалы, «Директорға», «Білім меңгерушісіне» т.б.
V. Жеделхат мәтіні. Жеделхаттың негізгі мақсаты керекті ақпаратты тез жеткізу
болатандықтан, оны қысқа және түсінікті етіп жазу керек. Бірақ сөздерді түсініксіз етіп
қысқартып тастаудың қажеті жоқ, түсінікті, стандарт қысқартуларды ғана пайдаланған жөн.
Егер жеделхат мақсаты алушыдан ақпарат алу немесе мәселені шешу т.б. болса, онда
етістіктерді бұйрық рай түлғасында берініз Мысалы: «жіберіңіз», «салып жіберіңіз», «шешім
қабылдаңыз» т.б. Ал жеделхат жауап беру мақсатында жазылса, етістік ашық
рай тұлғасында қолданылатын, Мысалы: «алдым», «жеткізілді», «келеді», «орындалады»,
«барады» т.б.
«Тез арада», «жеделдетіңіз», «жедел», «қалай да» сөздерін орынсыз көп қолданудың қажеті жоқ, себебі сіздің жеделхат жібергеніңіздің өзі алушыға көп нәрсені білдіріп түр. Цифрларды жазбаша жазған дұрыс. Мысалы: 101347 - бір нөл бір үш төрт жеті, бұларды бір сөз ретінде біріктіріп беруге де болады. Мысалы: бірнөлбірүштөртжеті.
Мәтін мазмұнына нұқсан келмейтін болса жалғаулық, көмекші сөздер, тыныс белгілері қолданылмайды. Жеделхат мәтінінде түзетулер болмауға тиіс және сөздер тасымалданбайды.
159
Жіберуші қолы. Жеделхат мәтініне қол қойылған кезде фамилия қажет болғанда жіберушінің қызметі қоса көрсетіледі.
14. Қандай құжат түрі ақпараттық-
13. Жеделхатты жеткізудің анықтамалық құжаттарға жатпайды?
ең қысқа мерзімі A) Құттықтау хат
A) 10-12 сағат B) Телефонхат
B) 3 сағат C) Ақті
C) 24 сағат D) Жеделхат
D) Жарты сағат E) Түсініктеме
E) 1 сағат
15. Қандай сөзді IV бөлімдегі көп нүктенің орнына қоюға болады?
A. сипаты B. құрастыру үлгісі
C. мәтіні D. бланкісі
E. толтыру үлгісі
16. Қай жауапта III бөлімде берілген мәлімет дұрыс жеткізіліп түр?
құжат елден шетелге жіберілгенде «жедел» деген белгі қойылады.
Бір ел ішінде қатынап жүретін құжаттарды «жай» құжаттар дейді.
Ел мен ел арасында жүретін құжаттарды «сыртқы» құжаттар дейді.
Халықаралық құжаттарда «үкіметтік» деген белгі болуы мүмкін.
Ел ішінде жүретін хаттарға ешқандай белгі қажет емес.
17. Жеделхаттың бөлінуі
|
18.Жеделхаттың мәтініндегі ең көп сөз
|
A. 4
|
саны
|
B. 2
|
A. 300
|
C.
|
1
|
B. 200
|
D.
|
5
|
C. 150
|
E.
|
3
|
D. 100
|
19. Жеделхатта цифрлардың жазылуы
|
E. 250
|
20.Ақпарат алу немесе мәселені
|
A. Бөлшек турінде
|
шешу мазмұнындағы жеделхатта
|
B. Арап цифрымен
|
қолданылаған етістік формасы
|
C. Жазба жазылады
|
A. Шартты рай
|
D. Цифрлар жазылмайды
|
B. Қалау мен ашық рай
|
E. Рим цифрымен
|
C. Ашық рай
|
|
|
D. Қалау рай
|
|
|
E. Бұйрық рай
|
1179 нұсқа
Адамдар қандай болмасын әр түрлі істің айқындығын, дәлдігін, нақтылығын қалайды ғой.
Ондай әрекеттерінде ешкімге зиянын тигізбейтін, барша жұртқа түсінікті ұғым болуға тиіс.
«Осы ойдың мәнісі не?» деген мәселе төңірегінде бір топ шәкірт өзара пікірлері тоғыспай, ұзақ
таласады. Бірақ қанша айтысса да, тиянақты бір түйінге тоқтала алмайды. Ақырында ғұлама
ұстаздарына барып, пікірталастарының түйінін шешіп беруі үшін өтініштерін айтады;
О, құрметті ұстаз, біз ақиқаттың не екені, оның өмірге қалай келіп, әрекетке қалай ықпал
ететіні, атқаратын қызметінің мәртебесі жайында пікір таластырып, бір тұйінге тоқтала алмай
дал болдық. Осы жайды түсіндіріп, түйінін тауып беруіңізді өтінеміз!...
Әбунасыр біраз ойланын отырды да, әлден уақытта басын жоғары көтеріп алып, шәкірттеріне былай деді:
Әрбір адамның көкейінде өзі иланыммен сеніп ұстанған пікірі мен нанымы болады. Сол пікір мен наным сенімді іске, ойға жетелейді. Сол жекелік пікір мен сенім басқа бір адамның пікірі мен сеніміне сәйкес келсе, сонда пікірлер тоғысады да, ақиқат туады. Пікір мен сенімнің бір арнаға түспеуі дау- жанжалды қоздырады. Ал ақиқат адамға айқындықты үйретеді. Онсыз дәлдік жоқ.
Әбунасыр қорытқан ой шәкірттердін санасыңдағы ақиқаттың әлі бұлыңғыр жолын нұрландырып жіберді, айқындықтың негізін анық танытты.
Шәкірттердің ортақ пікірге келе алмау себебі
A. Өздерін артық санаулары B. Өздеріне тым сенімді болуы C. Мақтанқұмарлықтары
D. Ақикат пен пікірдің айырмашылығын білмеуі E. Атаққұмарлықтары
160
Ойшылдың ақиқаттың тууы туралы пікірі қандай? A. Көзқарастардың әртүрлілігінен туады
B. Көзқарастардың бір жерден шығуынан туады C. Біреудің сөзі ақиқат бола алады
D. Әр адамның қарама-қайшы пікірінен туады E. Адамның сенімінен туады
2- мәтін
Израильде әрбір бала дарындылық бойынша тест тапсыру мүмкіндігіне ие көрінеді. Әрине, оның бәрі ата-анасының қалауы бойынша жүзеге асырылатыны анық. Жалпы, дамыған елдердің бірқатарында тек қана ақылдыларды ғана емес, сонымен катар, керісінше, ақыл-ойы артта қалған балаларды да анықтаумен айналысатын арнайы бағдарлама бойынша тест өткізу баяғыдан дәстүрге енгенін айта кетелік. Израиль мемлекетінде бүгінде он бес мыңдай вундеркинд баланың жабық мектепте арнайы бағдарлама бойынша оқытылып жатуы мемлекеттің өз азаматтарының интеллектісін пайдаланудағы керемет жетістігі демеске болмайды.
Мемлекеттік құпияға жататындықтан, ондағы білім беру бағдарламасы туралы ешқандай мағлұмат алу мүмкін емес. Жапоныңда да, ағылшыныңда да бұл жағынан арнайы жүйе қалыптасқан. «Алтын басты балалардың» мемлекеттің дамуына зор үлес қосатынын жақсы білетін бұл елдер вундеркинд балаларға орасан қаражат бөліп отырады.
тұжырымдардың дұрысы:
Израиль мемлекетінде жабық мектептер жоқ.
Израильде 15 000-дай бала арнайы бағдарламамен оқиды.
Достарыңызбен бөлісу: |