1. Бие байларда қандай ырым Мәтіннің бірінші бөліміне жасалады? лайықты такырып
Мәтінге сәйкес Шоқанға байланысты қандай мәлімет дұрыс?
жүктеу/скачать 6,49 Mb.
|
OKU SAUAT 2019 (1)-2 (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- 13.Бірінші азатжолда не туралы 14.Екінші азатжолдағы негізгі
- 15.«Қалмаққырылған» жерінің 16. Мәтін қандай стильде жазылған
- 17.Көлге неліктен Жасыбай атауы
- 20.Мәтінді қай мақала қорытындылап 19.Екінші азатжол қандай үлгіде
- 1. «Қара Күн» құбылысын қай
- 3.Бірінші кеңеске сәйкес тіл уйренуге 4.Қандай мақал-мәтел бсрілген негіз болатын басты әрекет мәтіннің мазмұнын ашып тұр
|
Мәтінге сәйкес Шоқанға байланысты қандай мәлімет дұрыс? 1.Федор Шоқанды өзінің жоспарларымен таныстырды. 2.Федор мен Шоқан бірлескен жоба бастағалы тұр. 3.Шоқан жинаған материалдар Географиялық қоғамды қызықтырар еді. A. Барлыға теріс B. Екіншісі дұрыс C. Біріншісі дұрыс D. Үшіншісі дұрыс E. Барлығы дұрыс Баяғы заманнан қазақтың қонысы болған құтты мекеннің айшықты орындарының бірі - Жасыбай көлі. Көлге кеудеңе дейінгі тереңдікке түсіп төменге қарасаң, мөлдір судың түбіндегі тастар айқын көрініп жатады. Жалпы, географ мамандардың зерттеулеріне сүйенетін болсақ, судың беткі аумағы 3,7 шаршы шақырымды құрайды екен. Ал ең терең жері — он төрт метр. Әрине, географиялық сипаттамасы өз алдына жеке әңгіме. Жасыбай көлінің тарихи тарту болар тамашалары да баршылық. Егер аңыз-әңгімелерге сенсек, бұл көлдің бұрынғы атауы Шойынкөл екен. Бірақ кейін келе Жасыбай атанған. Негізінен, Ер Жасыбай - қан жұтқан калмақтармен қиян-кескі соғыста ерлігімен көзге түсіп, елдің мақтанышына айналған қаһарман батыр. Ал оның есімі қалайша көлге берілгені туралы тарихи аңыз бар. Егер де тарихи деректерге сүйенсек, 1752 жылы жоңғар әскері Ертіс жағынан Баянауыл жерін басып алуды көздеп, шабуыл жасаған. Сол кезде қазақтың ханы Абылай Сабындыкөлдің шығыс жағынан жауға тойтарыс беру үшін жедел түрде Олжабай Толыбайұлын басшы етіп әскер үйымдастырған екен. Сол әскер жасақтарының бірін көзсіз батыр Жасыбай басқарып, шабуылдаушылармен соғыста алдыңғы шепте болған. Мүның өзінде де үлкен мән жатыр. Егер де әскердің алдыңғы шебі мықты болса, онда жауды жеңу оңайырақ болады. Яғни тиген жерінен ұрандатқан жауды тесіп өтер өткір де қайсар қаһарманның керегі анық. Міне, осындай жауапты тапсырманы Жасыбайға жүктеген. Шойынкөлдің оңтүстік-батыс бөлігінде Жасыбай баспи -ан жасақ жоңғарларға қарсы тұрып, жеңістің жалауын желбіреткен. Табанды ер бастаған ұлдардың тоқпағына төзе алмаған калмақтар жеңіліс тауып, қазақтың қылышынан аман қалғандары тентіреп, тым-тырақай 165 қашқан. Жауды аттан түсірген жасақбасы Жасыбай Сабындыкөлдің ортасында жолдастарымен демалып жатқанда, қалмақтың аман қалған қаскүнемдерінің бірі садақпен оқ атып, батырды жаралап өлтірген. Бұл әрине, сол уақытта қазақ әскері үшін орны толмас қаза еді. Қайғылы хабарды естіген Олжабай батыр ашуға мініп, өз әскерін қайта көтеріп, қырғыннан аман қалған қалмақтардың соңына түсіп, қуғынға алған. Баянауылдың таулы аймақтарының шығыс жағына қарай тоқсан бес шақырым жерде Олжабай батыр ата жауын қоршауға алып, бірін аман қалдырмай қырып тастаған керінеді. Және сол жер бүгінгі күнге дейін «Қалмаққырылған» деп аталады. Жалпы мұндай шабуыл екі ғасырға созылған қазақ-қалмақ соғысында күшті тойтарыстардың бірі болды. Ал жергілікті халық болса, Шойынкөлді батырдың атымен атап кеткен. Яғни бүгінгі күнге дейін көл мен сол аймақ Жасыбай деп аталады. 
1193 нұсқа 1-мәтін Бразилия елінде жылына екі рет, дәлірек айтқанда, ақпан және наурыз айлары аралығында Амазонка өзені сағасында Атлантикалық мұхиттан тұзды, анағұрлым ауыр судың келгені байқалады. Мұхит суы өзен ағымымен кездесіп, өзен суын ығыстыра бастайды. Соның нәтижесінде. биіктігі 6 метрге жететін алып толқындар пайда болады. Көктем кезінде Дания елінде таңғажайып оқиға болады: барлық аймақтардан ұщып келген миллионнан астам еуропалық қараторғай күн батпай тұрып үлкен топқа жиналады екен. Оңтүстіктен үшып келген қараторғайлар күні бойы көк шалғында болып, кешкісін аспан төрінде топтың биін билейді екен. Даттықтар бұл құбылысты «Қара Күн» деп атаса керек. Аталған құбылысты наурыз айынан бастап, сәуір айының ортасына дейін тамашалауға болады. 1. «Қара Күн» құбылысын қай E. Күзде мезгілде тамашалауға болады? A. Қара күзде 2. Мәтіндегі негізгі ой қандай? B. Жазда A. Дания елінің тұрмыс-тіршілігін баяндау
D. Tабиғаттан керемет құбылыстарды E. Құстардың көптігін жеткізу суреттеу
Үзбей жаттығу. Атақты неміс археологы Генрих Шлиман үнемі жаттығуының арқасында күніне прозалық мәтіннің жиырма бетін жаттап алуға колы жеткен. Ол орыс тілін 6 апта ішінде үйренген. Алдымен негізгі тілдерді, ал содан кейін сол тілдерге жақын тілдерді үйрену қажет екен. Әрине, адам көбірек тіл білсе, жаңа тілді игеру де жеңіл болады. Ең бастысы - қорықпау керек. Тілді үйрене жүріп, өз ойыңызды сол тілде түсіндіруге тырысу керек. Үйреніп жүрген тілде сұрақ қоя отырып, тіл білетін және өзіңізге көмек керсете алатын адаммен барынша көбірек сөйлесіңіз. Музыканы көбірек тыңдап, есту кабілетіңізді дамыта беріңіз. Өйткені ол - шетел тілін үйренуде жақсы көмекші. Олай болса, достар, полиглот болғыларың келсе, тек алға ұмтылыңдар! Антик философтарының «тілді бесіктегі деміңнен соңғы деміңе дейін үйренсең де аз» дегенін ұмытпайық!
3.Бірінші кеңеске сәйкес тіл уйренуге 4.Қандай мақал-мәтел бсрілген негіз болатын басты әрекет мәтіннің мазмұнын ашып тұр? A. Тілдердің ұксастығы A. Тіл тас жарады, тас жармаса, бас жарады. B. Күн сайынғы жаттығу B. Жеті жрттың тілін біл, жеті түрлі білім біл. C. Музыка тыңдау C. Басқа пәле - тілден. D. Қорқынышты жеңе білу D. Тілі тәтті жая жейді, тілі қатты таяқ жейді. E. Адамның жеке қабілеті E. Тіл қаруы - сөз, сөз қаруы - ой. жүктеу/скачать 6,49 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||