1. Фармакологияның пәні, мақсаттары мен міндеттері, оның жалпы медициналық білім беру жүйесіндегі маңызы


Сұйық дәрілік қалыптардың құрамы бойынша жіктелуі



бет4/4
Дата04.10.2022
өлшемі21,78 Kb.
#151707
1   2   3   4
Байланысты:
рк (копия)

Сұйық дәрілік қалыптардың құрамы бойынша жіктелуі:қарапайым сұйық дәрілік қалыптар;
күрделі сұйық дәрілік қалыптар
Суспензиялар рецепт Қысқартылған түрде: .«Rp.:» сөзінен кейін дәрілік заттың аты ілік септігінде
«Suspensionis» дәрілік зат аты бас әріппен ілік септігінде жазылады,концентрациясы %
және жалпы мөлшері мл-мен көрсетіледі.Келесі жолда-D.S.
Мысалы: Rp.: Suspensionis Hydrocortisoni acetasis0,5%-10ml
D.S.көзге 2 тамшыдан күніне 3-4 рет


Инъекцияға арналған дәрілік қалыптар
Инъекция арқлы дз парантеральды жолмен:тері ішіне, тері астына,бұлшықетке,артерияға енгізулер жатады.Инъекцияға әр түрлі дәрілік қалыптар қолданылады:тері асты енгізуге-сулы
ерітінділер,бұлшықетке- сулы,майлы,суспензиялар,тамырға-сулы
ерітінділер пайдаланады.
Ампуладағы дәрілік қалыптарға рецепт жазғанда «Rp.:» сөзінен соң дәрілік қалыпты көрсетеді,дәрлік заттың аты,керек жағдайда ерітінді сипатын,ары қарай ерітінді концентрациясын % пен немесе мл-мен,содан соң D.t.d. N… in ampulis келесі жолда-S.
Мысалы: Rp.: Solutionis Adrenakkini
Hydrochloridi 0,1%-1ml
D.t.d. N 6 in ampullis
S.0,5 мл тері астына
Мысалы: Rp.: Sol.Novocaini 0,25%-200ml
Sterilisetur!
D.S. Инфильтрациялық анестезияға

9. Енгізу жолдары, сору механизмдері, ДЗ таралуы, биотрансформация түрлері.


Сіңірілу:пиноцитоз
ДӘРІЛІК ЗАТТАРДЫ ЕНГІЗУ ЖОЛДАРЫ:
энтералды-пероралды (ауыз арқылы),тіл астына, буккалды (ұртқа),ректалді (тік ішек арқылы), зонд арқылы (асқазанға, он екіелі ішекке),
парентералды
1. Тері жабындысының тұтастығы бұзылмай:теріге жағу, шырышты қабаттарға жағу, ингаляциялық
2. Тері жабындысының тұтастығыбұзылуымен енгізу (инъекциялар):тері ішіне,тері астына,бұлшықетке,тамыр ішіне,сүйек ішіне,қуыс ішіне,субарахноидалды және ми
қарыншаларының ішіне енгізу.
Таралу:Дәрілік заттар қантамыр жүйесі арқылы таралып,ағзалардың тіндері мен жасушаларына жетеді. Дәрілік заттар қанда бос күйінде немесе қан сарысуының ақуыздарымен байланысқан түрінде айналып жүреді.
БИОЛОГИЯЛЫҚ ТОСҚАУЫЛДАР:
1. Капилляярлар мембранасы
2. Жасушалардың қабырғасы
3. Гематоэнцефалды тосқауыл
4. Плаценталық тосқауыл
5. Гематотестикулярлы тосқауыл
6. Гематоофтальмикалық тосқауыл
БИОТРАНСФОРМАЦИЯСЫ:– организмнің ферменттерінің әсерінен дәрілік заттардың
химиялық құрылымы мен физика-химиялық қасиеттерінің өзгеруі.
Биотрансформация келесі жүйелердің қатысуымен жүреді:
• микросомалық тотығу жүйесінің
•микросомалық емес ферменттік жүйелер (цитозолді ферменттер, митохондриялық ферменттер).
КОНЪЮГАЦИЯ - дәрілік зат эндогенді қосылыстардың молекуласының
қосылуымен жүретін биосинтездік процесс.

10. ДЗ экскрециясы. ДЗ мен метаболиттердің бүйрекпен, АІЖ арқылы шығарылуы және басқа да шығарылу жолдары.


Экскрециясы-дз ағзадан шығарылуы,
Негізгі шығу жолдары (экскреция)
- Бүйрек . бүйрек
- Бездермен: сілекей, тер, асқазан, ішек, көз жасы сүтпен
11. ДЗ фармакокинетикасының параметрлері. Биожетімділігі, биоэквиваленттілігі, жартылай шығарылу кезеңі, клиренсі, элиминация жылдамдығының константы және дәрілік заттарды дозалау кезіндегі олардың мәні туралы түсінік.

Биожеткіліктік - дәрілік заттың бастапқы дозамен салыстырғанда қан сарысуына өзгермей түскен мөлшері.


Биоэквивалентілік – дәрілік заттың референттік затқа сәйкестігінің дәрежесі (сіңірілу жылдамдығы және дәрежесі, қанда максималды концентрациясы, шығарылу жылдам (жартылай шығарылу кезеңі, T ½) - дәрілік зат концентрациясының қан сарысуында 2 есе кішіреуі.
Жалпы клиренс - белгілі бір уақыт ішінде дәрілік заттан тазаратын қан сарысуының
және қанның шартты мөлшері.
Элиминация- Ағзадан дәрілік заттың алынуы(биотрасформация + экскреция) жүйелік(ағзада жойылу)
Элиминация жылдамдығының константы (элиминация коэффициенті ) - белгілі бір уақыт
ішінде дәрілік зат концентрациясының қанда төмендеуі

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет