1 Карипова М. Р

жүктеу/скачать 3,61 Mb.

Pdf көрінісі

бет	67/169
Дата	27.10.2023
өлшемі	3,61 Mb.
	#188867
түрі	Оқулық

1 ... 63 64 65 66 67 68 69 70 ... 169

Байланысты:
Экономикалық-теория.-Карипова

3.

Қормен қарулану (Ққ)
– бұл көрсеткіш ақшалай немесе ақшалай емес бірлік
деңгейіндегі негізгі өндіріс қорларымен жабдықталу дәрежесі. Оны негізгі өндірістік қор
құнының көлемін, орташа жылдық өнеркәсіп өндірісінде істейтін жұмысшылар санына
қатынасы арқылы анықтайды.
Ққ = ҚО / Жс .
Мысалы: Кәсіпорында негізгі капитал қорының орташа жылдық құны 180 мың
теңгені құрайды, ал орта тізімдегі өнеркәсіптік өндіріс жұмысшыларының саны 600 адам
болды. Қормен қарулану көрсеткіші қаншаға тең?
Шешімі: 180 мың / 600 = 300 мың теңге.
Айналмалы капиталдың көрсеткіштері:
1.

Айналмалы капитал қаражатының айналу коэффициенті:
Кайналым = Ө / Қ .
Мұнда, Ө – белгілі бір кезеңдегі өнімнің сатылу құны (сатудан
түскен түсім); Қ – сол кезеңдегі айналмалы капитал қаражатының орташа қалдығы.
Егер сатудан түскен түсім бір жылда 200 млн. теңгені құраса, ал айналым
қаражатының орташа қалдығы 40 млн. теңге болса, онда айналу коэффициенті 5-ке тең
болады:
Кайналым = 200 / 40 = 5.

57
Демек, бір жылдағы айналым қаражатына салынған әр теңге 5 рет айналысқа түскен.
2.

Айналым қаражатын бекіту коэффициенті:
Кбекіту = 1 / Кайналым .
Келтірілген мысал бойынша:
Кбекіту = 40 / 200 = 0,20.
Бұл тауарды сатқаннан кейінгі түсімнің 1 теңгесіне шаққандағы айналым
қаражатының орташа қалдық сомасын анықтайды, мысал бойынша ол 20 тиынға тең.
3.

Материал қайтарымдылығы:
МҚ = Өндіріс / М
Мұнда, Өндіріс – өндіріс көлемі; М – шикізат, отын, энергия, т.б.
4.

Материал сиымдылығы:
МС = М / Өндіріс.
Бұл көрсеткіш материал қайтарымдылығы шамасына кері көрсеткіш болып
табылады.
Кез келген кәсіпкер үшін өз капиталының үнемі қорланып отыруы өте маңызды болып
табылады. Капиталдың қорлануы екі түрде жүзеге асады:

жүктеу/скачать 3,61 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 63 64 65 66 67 68 69 70 ... 169