1. Кіріспе Пәннің мақсаты мен мазмұны Кристалдардың құрылымы
Заманауи мөлдір электронды Микроскоптың құрылысы
жүктеу/скачать 1,81 Mb.
|
357434-1
- Бұл бет үшін навигация:
- Заманауи мөлдір электронды микроскоптың дизайнымен танысайық.
- Микроскоптың түйіндерін толығырақ қарастырайық.
| 1. Заманауи мөлдір электронды Микроскоптың құрылысы
2. Микроскоп түйіндері Электрондық микроскоп-бұл жарықтандыру үшін электрондарды қолдана отырып, объектілердің үлкен үлкейтілген бейнесін алуға мүмкіндік беретін құрылғы. Электрондық микроскоп (em) бөлшектерді Жарық (оптикалық) микроскопқа мүмкіндік беретін тым кішкентай етіп көруге мүмкіндік береді. Электрондық микроскоп-зат құрылысын іргелі ғылыми зерттеу үшін, әсіресе қатты дененің биологиясы мен физикасы сияқты ғылым салаларында маңызды құралдардың бірі. Заманауи мөлдір электронды микроскоптың дизайнымен танысайық. Рисунок 1 – Разрез, показывающий основные узлы просвечивающего электронного микроскопа [2] 1 – электронная пушка; 2 –анод; 3 – катушка для юстировки пушки; 4 – клапан пушки; 5 – 1-я конденсорная линза; 6 – 2-я конденсорная линза; 7 – катушка для наклона пучка; 8 – конденсор 2 диафрагмы; 9 – объективная линза; 10 – блок образца; 11 – дифракционная диафрагма; 12 – дифракционная линза; 13 – промежуточная линза; 14 – 1-я проекционная линза; 15 – 2-я проекционная линза; 16 – бинокуляр (увеличение 12); 17 – вакуумный блок колонны; 18 – камера для 35-миллиметровой катушечной пленки; 19 – экран для фокусировки; 20 – камера для пластинок; 21 – главный экран; 22 – ионный сорбционный насос. Оны құру принципі [2] жалпы оптикалық микроскоп принципіне ұқсас, жарықтандыру (электронды зеңбірек), фокустау (линзалар) және тіркеу (экран) жүйелері бар. Дегенмен, ол егжей-тегжейлі ерекшеленеді. Мысалы, Жарық ауада кедергісіз таралады, ал электрондар кез-келген затпен әрекеттескенде оңай таралады, сондықтан тек вакуумда еркін жүре алады. Басқаша айтқанда, микроскоп вакуумдық камераға орналастырылады. Микроскоптың түйіндерін толығырақ қарастырайық. Жіп пен үдеткіш электродтардың жүйесі электронды зеңбірек деп аталады (1). Шын мәнінде, зеңбірек Триод шамына ұқсайды. Электрондар ағыны ыстық вольфрам сымымен (катодпен) шығарылады, сәулеге жиналады және екі электродтың өрісінде жеделдетіледі. Біріншісі-басқарушы электрод немесе" Венельт цилиндрі " деп аталатын катодты қоршап, оған ығысу кернеуі, бірнеше жүз вольтты катодқа қатысты аз теріс потенциал беріледі. Осындай әлеуеттің болуына байланысты зеңбіректен шыққан электронды сәуле "Венельт цилиндріне" бағытталған. Екінші электрод-анод (2), ортасында тесік бар пластина, ол арқылы электронды сәуле микроскоптың бағанына түседі. Қыздыру (катод) мен анодтың арасында үдеткіш кернеу қолданылады, әдетте 100 кВ дейін. әдетте, кернеуді 1-ден 100 кВ-қа дейін өзгертуге болады. Зеңбіректің міндеті-катодтың аз шығаратын аймағында тұрақты Электрон ағынын құру. Электрондарды шығаратын аймақ неғұрлым аз болса, олардың жұқа параллель сәулесін алу оңайырақ болады. Ол үшін V-тәрізді немесе арнайы өткір катодтар қолданылады. Әрі қарай, линзалар микроскоп бағанына орналастырылған. Қазіргі электронды микроскоптардың көпшілігінде төрт-алты линза бар. Зеңбіректен шығатын электронды сәуле объектіге конденсаторлық линзалар (5,6) арқылы жіберіледі. Конденсаторлық линза объектінің жарықтандыру жағдайларын кең көлемде өзгертуге мүмкіндік береді. Әдетте конденсаторлық линзалар электромагниттік катушкалар болып табылады, онда ток өткізетін орамалар жұмсақ темір өзекпен қоршалған (диаметрі шамамен 2-4 см болатын тар арнаны қоспағанда) (сурет.2) [3]. Катушкалар арқылы өтетін ток өзгерген кезде линзаның фокустық ұзындығы өзгереді, нәтижесінде сәуле электрондармен жарықтандырылған объектінің ауданы кеңейеді немесе кішірейеді, ұлғаяды немесе азаяды. жүктеу/скачать 1,81 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|