1. Негізгі бөлім Қазіргі заманғы химия оқулықтарына қойылатын талаптар
жүктеу/скачать 151,5 Kb.
|
stud.kz-6355
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.3 8 сынып «Химия» оқулығына талдау (авторы Н. Нұғманов).
1.3 8 сынып «Химия» оқулығына талдау (авторы Н. Нұғманов). Ана тіліндегі тұңғыш оқулықты жасауда химияның екі аспектісін ─ ғылыми және әлеуметтік аспектілерін негізге алынған. 8-сынып «Химия» оқулығының ғылыми құрылымы «зат» және «химиялық реакция» деген екі негізгі түсініктен тарайды. Ал әлеуметтік құрылымы «заттар мен химиялық реакцияларды адамдардың танып қолдануы» бағытында құрылған. Қазіргі кезде қоғамдағы химияның рөлінің өзгеруі мен оның әлеуметтік рөлі бір-бірімен байланысты екі негізгі фактормен анықталады. Біріншісі ─ «хемофобия», яғни химия мен оның көріністеріне қоғамның жағымсыз қарым-қатынасы болса, екінші әлеуметтік фактор ─ қоғамдағы барлық деңгейдегі адамдарда кездесетін химиялық сауатсыздық. Сондықтан осы тұрғыдан алғанда химиядан сауатты жазылған оқулық орасан зор ағартушылық қызмет атқаратыны түсінікті жайт. Осы айтылғандарды ескере отырып, оқулықтың әдістемелік ұстанымдары мен стилі ретінде мынадай мәселелер негізге алынды: Оқулықтағы мәтіннің баяндау реттілігі қазіргі химияның теориялық негіздерімен және қоршаған ортаның химиялық қасиеттерімен біртіндеп жалпы түрде таныстыруға бағытталған. Сипаттама материалдар мен теориялық мәселелер оқыту периодына біркелкі бөлініп, кезектестіріліп берілді. Материалды баяндау логикалық негізділіп, тұтас бір ойды жеткілікті түрде қарапайым тілмен жеткізу арқылы іске асырылады. Оқулықтың өн бойында химияның өмірмен байланысы көрнекі көрсетілуіне, оқушылардың күнделікті өмірде кездесетін заттар мен материалдарға ғылыми-көпшілік талдау жасауына, химияның қолданбалы маңызына назар аударылды. Оқулық тілі қарапайым, сауатты, түсінікті, жеңіл, химик-ғалымдар өмірімен байланысты материалдар қысқа, қызықты, түсінуге жеңіл әңгімелер түрінде берілді. Әр тақырыпқа сәйкес иллюстрациялар (суреттер, сызбалар, кестелер, т.б.) жеткілікті түрде қолданылды. Бірақ оқулық әлі сынақтан өтіп жатқандықтан ақ пен қара түс қолданылды. Келешекте суреттері түрлі-түсті болып шығарылса, оқулық сапасы арта түседі. Базалық деңгейдегі материалдар ірі әріптермен, ал қосымша материалдар майда әріптермен жазылды. Химияның эксперименттік аспектілерін толық қамту мақсатында және оқушылардың практикалық дағдыларын дамыту үшін тиісінше мектеп жағдайына лайықталған жай және көрнекі тәжірибелер, зертханалық және практикалық жұмыстар берілді. Материалды терең меңгерту және бекіту үшін есептер, тапсырмалар және жаттығулар деңгейленіп беріліп, әр түрлі шартты белгілермен белгіленді. Жаңа химия оқулығының құрылымы ұстанымдарын таңдап алу химиялық білім беруді ізгілендіру тұжырымдамасына сүйенеді. Осы ұстанымдардың ең негізгілерінің бірі ─ оқу материалын ғылымның соңғы деңгейіне жақындату. Осының негізінде жаңа балама «Химия» оқулығының (авторлары ─ И. Нұғыманов, Р. Жұмаділова) құрылымына (бұрынғы пайдаланып жүрген дәстүрлі оқулықтардан өзгеше) біраз өзгертулер енгізілді: ─ периодтық заң және периодтық жүйе 9-сыныпта өтілетіндіктен, 8-сынып «Химия» оқулығын атом құрылысы тұрғысынан қайта құру жүзеге асырылып, зат құрылысы туралы бұрмаланбаған нақтылы ғылыми көзқарас қалыптастыру көзделді; ─ бұрынғымен салыстырғанда берілетін теориялық білім деңгейі едәуір ықшамдалды; ─ электролиттік диссоциациялану арнайы теория ретінде оқылмайтындықтан, электролиттер, қышқылдар, негіздер және тұздар арасындағы ион алмасу реакциялары жөнінде алғашқы түсініктер берілді; ─ алдыңғы тақырыптарда берілген теориялық әзірліктерден кейін химиялық реакциялар жөнінде жоғары деңгейде баяндауға, олардың электрондық, электрон-иондық механизмін түсіндіруге мүмкіндік болады; ─ химиялық реакциялардың жылдамдығын, оған әсер ететін жағдайларды заттардың табиғатымен, химиялық байланысының типімен ұштастырып түсінуге жәрдемдеседі; ─ дәстүрлі бағдарламалардан тағы бір ерекшелігі ─ оқушылар білімін бір жүйеге келтіріп, бекіту мақсатында «Химиядағы сандық қатынастар» тақырыбындағы тарауда химиялық есептеулерге көп көңіл бөлінеді. Химияны оқытудың алғашқы жылында (8-сынып) басты назар ─ оқушыларда қарапайым химиялық дағдыларды, «химиялық тілді» және оларға күнделікті өмірден таныс объектілерін негізінде химиялық ойлауды қалыптастыруға аударылады. Курстың бұл бөлігінің негізгі идеясы ─ оқушыларда кластарға топтастырылған әр түрлі заттардың қасиеттерін, сондай-ақ олардың құрылысы мен қасиеттері арасындағы байланысты сипаттау дағдыларын қалыптастыру. Осы өзгерістер еске алынып, 8-сынып оқулығында мынадай тақыраптар қамтылды: ─ химиялық алғашқы ұғымдар; ─ зат туралы жалпы түсінік; ─ оттегі, ауа, оксидтер; ─ сутегі, қышқылдар; ─ су, ерітінді, негіздер; ─ ерітінділер- электролиттер; ─ химиялық реакциялар; ─ химиядағы сандық қатынастар; ─ бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары және электролиттік диссоциация теориясы тұрғысынан олардың химиялық қасиеттері жөніндегі мағлұматтарды қорытындылау. Оқулықтың «Кіріспе» бөлімінде химия ғылымы нені зерттейтіні жөнінде және химияның ғылым болып қалыптасу тарихынан мағлұматтар беру мақсатында қысқашы материалдар берілді. жүктеу/скачать 151,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|