1. Нәруыздар, атқаратын қызметтері, жалпы қасиеттері, мысал келтіру.Құнды және құнсыз белоктар



Pdf көрінісі
бет34/45
Дата31.10.2022
өлшемі1,21 Mb.
#155920
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   45
Байланысты:
Химмм

 
68.Энергия алмасуы, түсінік. 
Тағамның құрамындағы күрделі ағзалық заттар ыдыраған 
кезде едәуір мөлшерде энергия бөлінеді. Ферменттердің 
қатысуымен күрделі ағзалық қосылыстардың ыдырауы кезінде 
энергия бөлінетін реакциялардың жиынтығы энергетикалық 
алмасу дейді. Энергетикалық алмасуды кейде диссимиляция (лат. 
dissimilis - бөліну) деп те атайды. Соңғы кезде катаболизм (гр. 
katabole - төменге карай құлдырау) сөзі жиірек 
қолданылады.Энергетикалық алмасу кезіндегі ағзалық 
қосылыстардың ыдырауы тамақтың қорытылуы және тынысалу 
арқылы жүзеге асады. Тамақтың қорытылуы кезінде күрделі 
ағзалық қосылыстар қарапайым қосылыстарға дейін 
ыдырайды.Энергетикалық алмасу кезінде ағзадағы барлық 
қимыл-әрекет, ой еңбегі және т.б. жұмыстар жүзеге асады.
69. Энергия алмасуының сатылары (ағылшын және орыс 
тілдерінде).


Энергетикалық алмасу үш кезеңнен тұрады. Бірінші - 
дайындық, екінші - оттексіз, үшінші - оттекті кезең. 
Энергетикалыц алмасудың дайындық кезеңі адамның асқорыту 
мүшелеріндегі жасушалардың цитоплазмасында (лизосомаларда) 
жүреді. Бұл кезеңде күрделі ағзалық қосылыстар асқорыту 
ферменттерінің әсерінен қарапайым қосылыстарға ыдырайды. 
Бұл кезеңде аз мөлшерде бөлінген энергия қоршаған ортаға жылу 
күйінде таралады. 
Энергетикалық алмасудың оттексіз (анаэробты) кезеңі 
жасушалардың цитоплазмасында жүреді. Дайындық кезеңде 
түзілген карамайым ағзалық қосылыстардың одан әрі ыдырауына 
оттегі қатыспайды. Энергетикалық алмасудың бұл сатысын кейде 
ашу кезеңі деп те атайды. 
Энергетикалық алмасудың оттекті кезеңі (гр. аеr- «ауа») 
жасушалардағы митохондрияларда жүреді. Ферменттер мен 
оттектің қатысуымен өте күрделі химиялық реакциялар тізбегі 
жүреді де, энергия едәуір көп мөлшерде бөлінеді. Мысалы, 
энергетикалық алмасудың оттексіз кезеңінде қант молекулалары 
ыдыраған кезде 27 ккал, оттекті кезеңінде 674 ккал энергия 
бөлінеді. Сондықтан ағза үшін энергетикалық алмасудың оттекті 
кезеңі өте тиімді.
Энергетический обмен состоит из трех стадий. Первый – 
подготовка, второй – без кислорода, третий – с кислородом. 
Подготовительный этап энергетического обмена происходит в 
цитоплазме (лизосомах) клеток пищеварительной системы 
человека. На этом этапе сложные органические соединения 
расщепляются на простые соединения под действием 
пищеварительных ферментов. В этот период небольшое 
количество выделяемой энергии распространяется в 
окружающую среду в виде тепла.
Бескислородная (анаэробная) стадия энергообмена протекает в 
цитоплазме клеток. Кислород не участвует в дальнейшем 
разложении нерастворимых органических соединений, 


образующихся на стадии приготовления. Эту стадию 
энергетического обмена иногда называют стадией открытия. 
Кислородный этап энергообмена (греч. aer — «воздух») 
протекает в митохондриях клеток. В присутствии ферментов и 
кислорода происходит цепь очень сложных химических реакций, 
при этом выделяется большое количество энергии. Например, 
при распаде молекул сахара в бескислородный период 
энергообмена выделяется 27 ккал энергии, а в оксигенированный 
период - 674 ккал. Поэтому кислородная фаза энергетического 
обмена очень полезна для организма.
Energy exchange consists of three stages. The first is preparation, the 
second is without oxygen, and the third is with oxygen. 
The preparatory stage of energy exchange takes place in the cytoplasm 
(lysosomes) of cells in the human digestive system. At this stage, 
complex organic compounds are broken down into simple compounds 
under the influence of digestive enzymes.During this period, a small 
amount of released energy is distributed to the environment in the 
form of heat. 
The oxygen-free (anaerobic) stage of energy exchange takes place in 
the cytoplasm of cells. Oxygen does not participate in the further 
decomposition of insoluble organic compounds formed during the 
preparation stage. This stage of energy exchange is sometimes called 
the opening stage. 
The oxygen stage of energy exchange (Greek aer- "air") takes place in 
the mitochondria of cells. In the presence of enzymes and oxygen, a 
chain of very complex chemical reactions takes place, and a large 
amount of energy is released. For example, 27 kcal of energy is 
released when sugar molecules break down in the anoxic period of 
energy exchange, and 674 kcal in the oxygenated period. Therefore, 
the oxygen phase of energy exchange is very beneficial for the body. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   45




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет