1. Орталық нерв жүйесі құрылымының жалпы жоспары, құрылымы, бөлімдері және маңызы мен қызметтері.
Орталық нерв жүйесінің қызметін зерттеу әдістері
жүктеу/скачать 218,56 Kb.
|
1. Орталы нерв ж йесі рылымыны жалпы жоспары, рылымы, б лі
| 14.Орталық нерв жүйесінің қызметін зерттеу әдістері
(Уникальность - 60%) ОЖЖ зерттеуі эксперименттік және клиникалық әдістер тобын қамтиды. Эксперименттік әдіске: ОЖЖ-нің әр түрлі деңгейінде көлденең кесу әдісі; экстирпация әдісі (денервация, ми бөлімдерін алып тастау); тітіркендіру әдісі (физикалық, химиялық, көбіне электрлік әсерлер); бақылау (ертеден келе жатқан және маңызын жоғалтпаған әдістердің бірі). Клиникалық әдістерге электроэнцефалография, потенциалдар әдісі, томография және т. б. жатады. Электроэнцефалография-ми нейрондары тудыратын биопотенциалдарды тіркеу әдісі. Мұндай биопотенциалдардың мәні 1-300 мкВ құрайды. Олар бас терісінің бетіне стандартты нүктелерде, мидың барлық лобтарында және олардың кейбір аймақтарында қолданылатын электродтардың көмегімен шығарылады. Биопотенциалдар электроэнцефалограф құрылғысының кірісіне беріледі, ол биопотенциалдарды күшейтеді және электроэнцефалограмма (ЭЭГ) түрінде тіркейді. Электроэнцефалограмма — ми биопотенциалдарының үздіксіз өзгерістерінің (толқындарының) графикалық қисығы. Электроэнцефалографиялық толқындардың жиілігі мен амплитудасы жүйке орталықтарының белсенділік деңгейін көрсетеді. Толқындардың амплитудасы мен жиілігін ескере отырып, ЭЭГ-нің төрт негізгі ырғағы айқындалды. Альфа ырғағының жиілігі 8-13 Гц және амплитудасы 30-70 мкВ. Бұл салыстырмалы түрде тұрақты, синхрондалған ырғақ, ол ояу және тыныш күйде пайда болады. Ол тыныш жағдайда, бұлшықеттердің максималды релаксациясымен, көздері жабық адамдардың шамамен 90%-ында анықталады. Альфа ырғағы мидың оксипитальды және париетальды лобтарында айқын көрінеді. Бета ырғағы жиілігі 14-35 Гц және амплитудасы 15-20 мкВ болатын тұрақты емес толқындармен сипатталады. Бұл ырғақ ояу адамның кортекстің фронтальды және париетальды аймақтарында, көзді ашқан кезде, дыбыс, жарық, тақырыпқа жүгіну, физикалық әрекеттерді орындау кезінде жазылады. Бұл жүйке процестерінің неғұрлым белсенді күйге ауысуын және мидың функционалды белсенділігінің жоғарылауын көрсетеді. Тета ырғағының жиілігі 4-7 Гц және амплитудасы 150 мкВ дейін. Бұл адамның ұйқысының кеш кезеңдерінде және наркоздың дамуында көрінеді. Дельта ырғағы 0,5-3,5 Гц жиілігімен және ерік-жігердің үлкен (300 мкВ-қа дейін) амплитудасымен сипатталады. Ол терең ұйқы немесе наркоз кезінде мидың бүкіл бетінде жазылады. ЭЭГ әдісі ұйқы және сергек күйдегі нейрондық белсенділікті тіркеу үшін кеңінен қолданылады; эпилепсия сияқты мидағы жоғары белсенділік ошақтарын анықтау үшін; дәрілік және есірткі заттарының әсерін зерттеу және басқа да жағдайларды анықтауда қолданылады. Томография-арнайы әдістерді қолдана отырып, ми бөлімдерін көрсетуге негізделген. Бұл әдіс идеясын Дж.Родон 1927 жылы объектінің құрылымын оның проекцияларының жиынтығымен қалпына келтіруге болатындығын және объектінің өзін көптеген проекцияларымен сипаттауға болатындығын көрсетті. Компьютерлік томография-бұл компьютер мен рентгендік қондырғының көмегімен адам миының құрылымдық ерекшеліктерін бейнелеуге мүмкіндік беретін заманауи әдіс. Позитронды-эмиссиялық томография-бұл мидың әртүрлі бөліктеріндегі метаболикалық белсенділікті бағалауға мүмкіндік беретін әдіс. Ядролық магниттік резонанс әдісі (ЯМР-томография) рентген сәулелері мен радиоактивті қосылыстарды қолданбай мидың құрылымын визуализациялауға мүмкіндік береді. Эхоэнцефалография- ми құрылымында патологиялық процестердің және өзгерістердің болуын анықтауға мүмкіндік беретін инвазивті емес ультрадыбыстық диагностикалық әдіс. Мидың белгілі бір түзілімдерінің локализация мөлшерін анықтаумен қатар, бұл әдіс қан ағымының жылдамдығы мен бағытын бағалауға мүмкіндік береді. Реоэнцефалография. Бұл ми тамырларының қан толтыруындағы импульстік өзгерістерді зерттеу әдісі. Бұл жүйке тіндерінің электр тогына төзімділігін өлшеуге негізделген, бұл олардың қанмен толтырылу дәрежесіне байланысты. жүктеу/скачать 218,56 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|