3.Отбасындағы гендірлік тәрбие беру мәселесі
Мектеп жасына дейінгі балаларды гендерлік тәрбиелеу мәселесі бүгінде бұрынғыдан да өзекті. Қазіргі қоғамда болып жатқан әлеуметтік өзгерістер ерлер мен әйелдердің мінез-құлқындағы дәстүрлі стереотиптердің жойылуына әкелді. Қарым-қатынастарды демократияландыру гендерлік рөлдердің араласуына, ерлердің феминизациялануына және әйелдердің еркектендірілуіне әкелді. Енді әділ жыныстағы арам сөздер мен жаман әдеттер жаман деп саналмайды, олардың көпшілігі ерлер арасында жетекші орындарды иелене бастады, «әйел» және «ер» мамандықтарының шекаралары бұлыңғыр болды. Кейбір ер адамдар некеде дұрыс рөл атқару қабілетінен айырылады, олар бірте-бірте «алушылардан» «тұтынушыға» айналады және олар бала тәрбиелеудегі барлық жауапкершілікті әйелдердің иығына аударады.
Осы өзгерістердің фонында балалардың санасы да өзгереді: қыздар агрессивті, дөрекі болады, ал ұлдар мінез-құлықтың әйел түрін қабылдайды. Көптеген қыздар қарапайымдылықтан, нәзіктіктен, шыдамдылықтан айырылады, олар жанжалды жағдайларды бейбіт жолмен шешуді білмейді. Ер балалар, керісінше, өздеріне қарсы тұруды білмейді, физикалық тұрғыдан әлсіз, төзімділік пен эмоционалдық тұрақтылық жетіспейді, қыздарға мінез-құлық мәдениеті жетіспейді. Сонымен қатар, ойын кезінде балалар келіссөздер жүргізуді, рөлдерді бөлуді білмейді, ал жұмыс процесінде серіктестің жынысын ескере отырып, жауапкершілікті өз бетінше бөлуді білмейді.
4. Қазақ отбасындағы қыз бала тәрбиесі
Қазақ халқы өмірлік жағдаяттардан қорытынды шығарғандықтан, тәрбиеге қатысты қандай да бір нормалар мен ұсыныстар жазуға әуре болған емес. Халық «қыз қонақ» дейді, сондықтан қазақ қоғамында қыздарды алтынға теңеген. Олар білімге, әсіресе, қыз бала тәрбиесіне үлкен мән берді. Қазақ халқында қыздардың алатын орны ерекше. Қазақ халқының даналығында қызға қатысты көптеген мақал-мәтелдер сақталған. «Қызға қырық үйден тиым » яғни, қыз бала тәрбиесінде тек ана ғана емес, бүкіл халық жауапты болды.
Қазақ отбасындағы қыз бала тәрбиесінің негізі халықтық салт-дәстүрде жатыр десек қателеспейміз. Тәрбие отбасынан басталады. Әр халықтың өмірінің соңғы сәті осы қыздардың тәрбиесімен өлшенеді. Қазақ халқы «қыз» сөзінің өзін сұлулықтың, ұстамдылықтың, сымбаттылықтың, асыл тұқымдылықтың белгісімен байланыстырады . Бүгінгі қыздар ертеңгі ана, аяулы жар. Отбасында қыз баланың жақсы тәрбиесі – болашақ ұрпақ тәрбиесінің іргетасы. Сондықтан қыз баланың тәрбиесіне отбасы үлкен көңіл бөлуі керек.
Достарыңызбен бөлісу: |