1 Пәннің мақсаты мен міндеттері, және оқу үрдісінде алатын орны
Пәннің мақсаты: - Хор мәдениеті тұрғысында зертелулерге тарихи деректерге сүйеніп жазылған хор жөніндегі әдебиеттермен танысып, оқып үйренеді. Әдедиеттер топтасымен жұмыс жасай жүріп, өзіне көптеген мәселелерді білуге жол ашады. Көрнекті хор әлеміндегі аты әйгілі халық таланттарының алдыңғы қатарлы өкілдерімен таныстыра отырып, өз халқының музыкалық бай мұраларын талдап тәжірибелік мәнін оқушылардың назарына жеткізіп, ғылыми тұрғыдағы көзқарастарын қалыптастырады.
Пәннің міндеті:
жалпы хор мәдениетінің әлемдік деңгейдегі орны және оның тарихи өсу жолын деректерге сүйене отырып, талдау жасау;
әр кезеңдегі музыка мәдениетінің даму жолын бақылау;
шетел хор үйірмелерінің тарихи оқиғаға байланысты дамуы;
әрбір хор шығармаларының тематикалық байланысы мен тәрбиелік мәні;
опералық хор,кантата, ораторияның тарихи мазмұны;
хор шығармаларының шығуын тарихи деректермен дәлелдеп, оның музыка әлеміне сабақ екендігін, әрі көркемдік, халықтың сипатын ашу.
Пәнді игеруде студенттер білуге және істеуге тиісті:
қосымша мәліметтер жинау;
тақырыптар бойынша семинарға дайындалу;
реферат жазу;
күрделері хор шығармаларына талдау жасау;
опералық – хор, күрделі хор жарнларымен жақын танысу.
Курсты игеруге білімі қажет пәндер тізімі:
1. Хор әдебиеті хор өнері жөнінде теориялық білім берумен қатар басқа да негізгі пәндермен байланысы. Мысалы: хор классы, сольфеджио, музыкалық әдебиет, музыкалық теория, вокал класы сабақтарын саналы түрде меңгеруге көмектеседі.
2 Пререквизиттер: Хор әдебиеті пәні студенттердің музыкалық қабілеттерін дамытуына және де басқа пәндерге, мысалы:
полифония;
музыкалық эстетика;
негізгі музыкалық аспап;
хор класы;
философия музыкасы.
Тематический план Форма
дисциплины Ф СО ПГУ 7.18.2/07
3 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ
3.1 ПӘННІҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ
|
Тақырыптық атаулар
|
Сағат саны
|
6 - семестр
|
Дәріс
|
Сөж
|
1 Кіріспе. Хор әдебиеті – пәнінің міндеттері.
|
2
|
4
|
2 Хор өнеріне жалпы шолу.
- шетел хор мәдениеті.
- ежелгі және орта ғасырдағы хор өнері.
- XIX – XX ғ. хор мәдениетінің даму жолдары.
|
1
|
2
|
3 Әлем халықтарының хор мен ән салу мектебі:
- ресейдің хор өнері.
- маманданған хор үйірмелері.
- көркемөнерпаздар тобы.
|
1
|
2
|
4 Хор жанрына үлестерін қосқан қазақ композиторлары.
|
1
|
2
|
5 Қазақстанның ұлттық опералық – хор жанрлары: Е. Брусиловский, М. Төлебаев, А. Жубанов, С. Мухамеджанов, Е. Рахмадиев,
Ғ. Жубанова, Қ. Қожамьяров Л. Хамиди.
|
2
|
4
|
6 Орыстың опералық – хор туындылары: М. Глинка, А. Доргамыжский, А. Бородин, М. Мусоргский, Римский – Корсаков,
П. Чайковский.
|
2
|
4
|
7 Халық әндерінің хор репертуарынан орын алуы. Абай, Ақан – сері, Біржан, Естай, Мәди, Майра, т. б.
|
1
|
2
|
8 Балалар хор шығармашылығы.
|
1
|
2
|
9 Шетел классикалық композиторлары: В. Моцарт, Л. Бетховен, К. Вебер, Ф. Шуберт, Ф№ Мендельсон, Р. Шуман.
|
1
|
2
|
10 Музыкалық оқу мекемелері.
- оқу хорлары.
- көркемөнерпаздар үйірмелері.
- вокалдық ансамбльдер.
|
1
|
2
|
11 Кантата, оратория, сюита.
|
1
|
2
|
12 Музыкалық жанрлар: реквием, хорал, мекса, мадригал, псалма және т. б.
|
1
|
2
|
Барлығы
|
15
|
30
|
3.1 ПӘННІҢ ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЫ Сырттай білім
|
Тақырыптық атаулар
|
Сағат саны
|
2 - семестр
|
Дәріс
|
|
Сөж
|
1 Кіріспе. Хор әдебиеті – пәнінің міндеттері.
|
0,5
|
-
|
3
|
2 Хор өнеріне жалпы шолу.
- шетел хор мәдениеті.
- ежелгі және орта ғасырдағы хор өнері.
- XIX – XX ғ. хор мәдениетінің даму жолдары.
|
0,5
|
-
|
3
|
3 Әлем халықтарының хор мен ән салу мектебі:
- ресейдің хор өнері.
- маманданған хор үйірмелері.
- көркемөнерпаздар тобы.
|
0,5
|
-
|
3
|
4 Хор жанрына үлестерін қосқан қазақ композиторлары.
|
0,5
|
-
|
3
|
5 Қазақстанның ұлттық опералық – хор жанрлары: Е. Брусиловский, М. Төлебаев, А. Жубанов, С. Мухамеджанов, Е. Рахмадиев,
Ғ. Жубанова, Қ. Қожамьяров Л. Хамиди.
|
0,5
|
-
|
3
|
6 Орыстың опералық – хор туындылары: М. Глинка, А. Доргамыжский, А. Бородин, М. Мусоргский, Римский – Корсаков,
П. Чайковский.
|
0,5
|
-
|
3
|
7 Халық әндерінің хор репертуарынан орын алуы. Абай, Ақан – сері, Біржан, Естай, Мәди, Майра, т. б.
|
-
|
0,5
|
3
|
8 Балалар хор шығармашылығы.
|
-
|
0,5
|
3
|
9 Шетел классикалық композиторлары: В. Моцарт, Л. Бетховен, К. Вебер, Ф. Шуберт, Ф№ Мендельсон, Р. Шуман.
|
-
|
0,5
|
3
|
10 Музыкалық оқу мекемелері.
- оқу хорлары.
- көркемөнерпаздар үйірмелері.
- вокалдық ансамбльдер.
|
-
|
0,5
|
3
|
11 Кантата, оратория, сюита.
|
-
|
0,5
|
5
|
12 Музыкалық жанрлар: реквием, хорал, мекса, мадригал, псалма және т. б.
|
-
|
0,5
|
4
|
Барлығы
|
3
|
3
|
39
|
3.2 Теориялық курстың мазмұны
1, 2 - тақырып. Хор әдебиеті курсының міндеттері, хор өнеріне жалпы шолу. Хор әдебиеті пәнінің мақсаты. Студенттердің оқу құралдарымен жұмысы конспект жазу дағдысы, Батыс Еуропадағы хор мәдениеті. IX – XX ғ. шетелдік музыка қайраткерлері: Клеман Жанекен, Орландо ди Лассо, Джовани Палестрина, Жоскен Депре. XIX – XX ғасырдағы К. Дебюсси, М. Равель, А. Онеггер, Ф. Пуленк, К. Орф, Дж. Гершвин т.б.
3 – тақырып. Әлем халықтарының хормен ән салу мектебі. Ежелгі, орта ғасырдағы ән салу өнері. Греция, Фпанция, (Рим және Милан) Германия, Италиядағы ән – хор өнерінің дамуы. Ресей хор мәдениеті орыс княздігі, шіркеулер мен собор төңірегіндегі хормен ән салу дәстүрлері (Украйна, Беларусия, Грузия, Балтық жағалауындағы Эстония, Молдавия және Орта Азия).
4 – тақырып. Хор жанрына үлесін қосқан Қазақстан композиторлары. Алғашқы музыка Г. Потанин, А. Александров, А. Эйрхон, Ш. Уәлиханов, А. Жубанов, Л. Хамиди, С. Мухамеджанов, Б. Байкадамов, Д. Ботбаев, Ө. Байділдаев, Ғ. Жубанова, Е. Рахмадиев т. с. с.
5 – тақырып. Қазақ халқының ұлттық опера жанрлары. Е. Брусиловский, А. Жубанов пен Л. Хамиди, Е. Рахмадиев, С. Мухамеджанов, М. Төлебаев, Қ. Қожамьяровтың опералары.
6 – тақырып. Орыс опералық – хор туындылары М. Глинка, А. Доргамыжский, А. Бородин, М. Мусоргский, Римский – Корсаков, П. Чайковский опералары. Опералардағы хорлар. Опера хорларын орындайтын әншілер мен әртістер. Хор және оркестр мен дирижер.
7 – тақырып. Халық әндерінің хор репертуарларынан орын алуы. Қазақтың халық әндерін жинаушы, зерттеуші этногроф. В. Ватаевич. Нотаға түсүруге үлесін қосқан Д. Мацуцин, Е. Брусиловский, А. Жубанов, Б. Ерзакович, Л. Хамиди, С. Шабельский, М. Төлебаев, т. б. халық ішінен шыққан дарынды әнші және сазгерлер: Ақан сері, Біржан, Естай, Мәди, Майра, Ыбырай әндері. Абайдың музыкалық мұрасы Абай әндерінің тақырыбы және хор репертуарының орын алуы.
8 – тақырып. Балалар хор шығармашылығы. Ертедегі шіркеу төңірегінде ұйымдастырылған ер балалар хоры. Грециядағы балалар хоры, жеке хор үйірмелері. Қазақстандағы радио және телевидение жанынан құрылған балалар хор үйірмелері. Балалар хорын алғаш ұйымдастырушылар: С. Мухамеджанов, И. Нусипбаев туралы.
9 – тақырып. Шетел классик композиторлары. В. Моцарт, Л. Бетховен, К. Вебер, Ф. Шуберт, Ф. Мендельсон, Р. Шуман – олардың ән – хор туындылары. Музыкалық жазылу стилі. мен орындалу ерекшіліктері.
10 – тақырып. Музыкалық оқу мекемелері. Хор өнерін өркендету шаралары: конкурс, олимпиада, байқаулар. Оқу орындарындағы, мектептегі, мекемелердегі хор үйірмелерін оқу хорлары, көркемөнерпаздар үйірмелері.
11 – тақырып. Кантата, оратория, сюита. Шығу кезеңі. Кантататаның жазылу ерекшілігі, формалары. Қазақстан композиторларының осы жанрға бет бұруы. Кантата, ораториялардағы көпдауысты хорлар. Сюитаның жазылу ерекшілігі. Б. Байқадамов «Көктем мерекесі» сюитасы. С. Мухамеджанов «Ғасырлар үні» ораториясы Ғ. Жубанова «Менің Республикам» орториясы,
т. с.с.
12 – тақырып. Музыкалық жанрлар Реквием, Хорал, Месса, Мадригал, Псалма – оларға сипаттама. жанрлардың пайда болу кезеңі.
3.3 Тәлімгердің өздік жұмысының мазмұны
№
|
СӨЖ түрі
|
Есеп беру түрі
|
Бақылау түрі
|
Сағат көлемі
|
1
|
Дәрістік сабақтарға дайындық
|
Ноталық мысалдар
|
Сабаққа қатысу
|
15 (15*1)
|
2
|
Аудиторлық пәнге кірмеген сабақтар
|
Ноталық мысалдар
|
Сабаққа қатысу
|
11
|
3
|
Межелік бақылауға дайындық
|
Ноталық мысалдар
|
МБ 1, МБ 2
|
4
|
Барлығы
|
30
|
3.3 Тәлімгердің өздік жұмысының мазмұны – Сырттай білім 1 - курс
№
|
СӨЖ түрі
|
Есеп беру түрі
|
Бақылау түрі
|
Сағат көлемі
|
1
|
Дәрістік сабақтарға дайындық
|
Ноталық мысалдар
|
Сабаққа қатысу
|
3 (1*3)
|
2
|
Тәжірибелік сабақтарға дайындық
|
Ноталық мысалдар
|
Сабаққа қатысу
|
3 (1*3)
|
2
|
Аудиторлық пәнге кірмеген сабақтар
|
Ноталық мысалдар
|
Сабаққа қатысу
|
31
|
3
|
Межелік бақылауға дайындық
|
Ноталық мысалдар
|
МБ 1
|
2
|
Барлығы
|
39
|
Аудиторлық сабақ мазмұнына кірмей қалған материал тізімі
1. Шетел хор мәдениеті. Ұсынылатын әдебиет: [1], 40 – 48 б.
2. Хор шығармаларын талдау жасау. Ұсынылатын әдебиет: [4], 24 - 32 б.
3. Хор әдебиеті бойынша жазылған еңбектерді оқу. Ұсынылатын әдебиет: [4], 10 - 18 б.
4. А.Бородин «Князь Игорь» операсы. Ұсынылатын әдебиет: [4], 24 - 32 б.
5. Хор поэмалары: «Табиғат», Ғ. Жубанова «Менің Республикам», Е. Рахмадиев «Балқаштағы кеш». Ұсынылатын әдебиет: [1], 40 – 48 б.
6. «Қыз Жібек» операсындағы хорларды тыңдау. Ұсынылатын әдебиет: [4], 24 - 32 б.
7. «Біржан – Сара» операсындағы хорлармен танысу. Ұсынылатын әдебиет: [4], 10 - 18 б.
8. Б. Байкадамов атындағы хор капелласының репертуарымен танысу. Ұсынылатын әдебиет: [4], 24 - 32 б.
3.4 Семинар үшін берілетін сұрақтар
Хор репертуарындағы халық әндері;
Опера хорлары;
М. Глинка, А. Доргамыжскийдің опералары;
А. Бородин және М. Мусоргский;
Орыс композиторларының хор туындылары;
С. Танеев, С. Рахманинов, Вик. Калинников;
Көпшілікке арналған ән;
Сюита, кантата, оратория;
Д. Шостакович, Г. Свиридов, В. Салманов;
Шетелдік хор музыкасы;
Қазақ опералары. Е. Брусиловский, А. Жубанов пен Л. Хамиди, Е. Рахмадиев, С. Мухамеджанов, М. Төлебаев, Қ. Қожамьяров т. б.;
Балалар хор студиясы «Елімай», «Романс», «Ер Тарғын»;
Ақан – сері, Біржан, Ыбырай,Мухит, Майра, Естайдың әндерінің хорда орындалуы.
Выписка из рабочего Форма
учебного плана Ф СО ПГУ 7.18.1/10
специальности
4 050106 «Музыкалық білім» мамандығына арналған жұмыс оқу жоспарынан алынған көшірме
Хор әдебиеті
Оқу түрі
|
Бақылау түрі
|
Студенттердің сағатқа бөлінген жұмысы
|
Семестрлерге бөлінген сағаттар
|
емтихан
|
сынақ
|
Барлығы
|
1 – курс
|
барлығы
|
ауд.
|
сөж
|
2 - семестр
|
дәріс
|
Тәж.
|
Сөж
|
Сырттай кәсіби білім
|
6
|
-
|
45
|
6
|
39
|
3
|
3
|
39
|
Оқу түрі
|
Бақылау түрі
|
Студенттердің сағатқа бөлінген жұмысы
|
Семестрлерге бөлінген сағаттар
|
емтихан
|
сынақ
|
Барлығы
|
3 – курс
|
барлығы
|
ауд.
|
сөж
|
6 - семестр
|
дәріс
|
сөж
|
осөж
|
Күндізгі орта біліммен ЖОБ
|
6
|
-
|
45
|
15
|
30
|
15
|
22,5
|
7,5
|
Негізгі әдебиет
1. Асафьев Б. А. Хоровая литература. В сб. Русская музыка XIX и начала XX в. Л., 1968
2. Вопросы проведения на музыкально – педагогическом факультете. 1981
3. Дмитриевская К. Н. Русская советская музыка. М., 1974 Ерзакович Б. Г. Қоспақов З. К. Қазак музыка фольклорының тарихнамасы. А., Ғылым басп. 1986
4. Қазақстанның музыка мәдениеті. Құр. Аравин И. В., Ерзакович Б. Г., Алматы, Мектеп басп. 1957
5. Ерзакович Б. Г. Алматы, Мектеп басп. 1957
6. Соколов Вл. Работа с хором. М., 1967
7. Струве Г. Музыкальные воспитание. М.,1978
8. Жакеева Б. К. Хор үйірмесімен жұмыс. Алматы, Өнер, 1988
9. Әбуова К. Хор жүргізу. Алматы, 1993.,Респ. Баспа кабинеті
10. Қыдырбаева К. Хор әдебиеті. Алматы 2003ж. Респ. баспа кабинеті
Қосымша әдебиет:
11. Иванов К.К. «Волшебство музыки: Дирижирование». – М., 1983.
12. Казачков С.А. «От урока к концерту». – К., 1996.
13. Покровский Б. А. «Сотворение оперного спектакля: 60 коротких бесед об искусстве оперы». – М., 1985.
14. Романовский Н.В. «Хоровой словарь». – Л., 1972, 1990.
Достарыңызбен бөлісу: |