1 Психология тарихы және салалары. Психологияның ғылыми зерттеу әдістері


) Ерік. Күрделі және қарапайым еріктің актілерінің құрылымы. Жеке тұлғаның ерік сапалары



бет3/29
Дата07.02.2022
өлшемі81,89 Kb.
#84928
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   29
Байланысты:
психология жауап

3) Ерік. Күрделі және қарапайым еріктің актілерінің құрылымы. Жеке тұлғаның ерік сапалары.
Ерік – адамның өз мінез-құлқын саналы түрде меңгере алу қабілеті. Адамды әр алуан әрекеттер мен іске бағыттайтын нәрсе – мақсат қою,соған талпыну.Мұны психологияда ниет (мотив, себеп) деп атайды.Адамның іс әрекеті екі түрлі. Оның бірі – еріксіз әрекеттер.Мәселен, жөтелу, көздің ашылып-жұмылуы, шашалу, түшкіру т.б. Мұндай әрекеттерде белгілі мақсат не ниет жоқ. Екінші – ерікті әрекеттер, қозғалыстар. Мысалы, жерге түсіп кеткен затты көтеріп алу. Бұл – мақсатты қозғалыс. Адамның мақсатты қозғалыстары әрқилы кедергілер мен қиыншылықтарға ұшырап отырады. Алайда, адам алдына қойған белгілі мақсатын орындау үшін оны ерікті әрекетімен жеңуге ұмтылады.
Қимыл-қозғалыстың ырықты болуы бүкіл ми қыртысының жалпы жұмысының нәтижесі,-дейді. И.П.Павлов ерік шартты рефлекстік табиғатқа ие. Еріктік әрекеттер күрделі және қарапайым болып 2-ге бөлінеді.
Қарапайымда — мақсат қою және орындау күрделіде — мақсатты аңғару, жоспарлау және орындау.
Ерік сапаларының ішіндегі ең негізгілері: 1) өз бетінше шешім қабылдай білу — ешкімге аландамай, өзінің сана-сезіміне, білім деңгейіне, ақыл-ойына сәйкес шешім қабылдау. Оған қарама-қарсы біреудің сөзіне ергіштік; 2) батылдық - шешімді тез, еш толқусыз қабылдай білу -қарама-қарсы батылсыздық; 3) табандылық - мақсатқа жетуде, кедергілерді жеңіп, әрта жолда тоқтамау. Бірбеткейлікпен шатыстыруға болмайды — көптеген объективті себептерге қарамай, ескермей өз пікірін өзгерте алмау; 4) өзін-өзі игере білу — жалқаулық, қорқынышқа қарамастан алға қойылған мқсатты орындай білу әр түрлі ашу-ыза, қорқыныш, күйзелуді көрсетпеу.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   29




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет