1 Тығыздықты, тұтқырлықты, меншікті салмақты, беттік керілудеесептеу формулаларын көрсету

Гиромеханикалық процесстер.Гидравлика,гидростатика және 
гидродинамикалық негіздер. 
1)Тығыздықты, 
тұтқырлықты, 
меншікті 
салмақты, 
беттік 
керілудеесептеу формулаларын көрсету. 
Тұтқырлық – сұйықтар мен газдардың негізгі қасиеттерінің бірі. Мысалы, 
машиналарды майлау үшін жанармайды алдын ала тұтқырлығына қарап 
таңдап алады. Сұйық тұтқырлығының температураға байланыстылығы ӛте 
күшті болады. Себебі сұйықтың температурасы жоғарылап кризистік 
температураға жеткенде (мысалы, суды алсақ ол 100с°-та қайнап буға 
айналады) басқа фазаға ӛтеді. Әсіресе майлар тұтқырлығының тәуелділігі 
күшті , мысалы, температурасы 180 С°-тан 400 С°-қа дейін кӛтерілгенде 
кастор майының тұтқырлығы тӛрт еседей кемиді. 
Тұтқырлық 
коэффициенттің 
ӛлшемділігі: 
η=ML-1T-1 
Тұтқырлық 
динамикалық коэффициенті \frac{H/c}{m^2} -пен ӛлшенеді, яғни жылдамдық 
градиенті – 1\frac{H/c}{m^2}. Бетінің ауданы 1 м2 сұйық қабаттарының 
әсерлесу кезіндегі тұтқырлық күші 1 Н болады. Әдетте η коэффициентін 
тұтқырлықтың 
абсолюттік 
коэффициенті 
деп 
атайды. 
Ал 
осы 
коэффициенттің 
берілген 
сұйықтың 
тығыздығына 
(ρ) 
қатынасы 
тұтқырлықтың кинетикалық коэффициенті делінеді Бұл тұтқырлық 
коэффициентіне кері шама, яғни 1/η – аққыштық коэффициенті деп аталады. 
Тұтқырлықтың СИ системасындағы ӛлшем бірлігі 1 Па*с, СГС 
системасындағы тұтқырлық ӛлшем бірлігі 
пуаз
деп аталады: 1 пуаз = 1 
дин*с/см2 =0,1 Н*с/м2 = 0,1 Па*с. 
Тығыздық
- зат массасының осы зат кӛлеміне қатынасымен ӛлшене отырып, 
сол затты сипаттайтын ӛте маңызды физикалық қасиеттердің бірі. Заттың 
тығыздығын анықтау үшін міндетті түрде кӛлемдері 1м3 немесе 1 см3 
болатын денелерді жасаудың қажеттігі жоқ. Ол үшін алдымен тығыздығы 
анықталатын дененің массасы мен кӛлемін ӛлшеп алып, сонан соң массаны 
кӛлемге бӛлсек болғаны. Сонда біз кӛлем бірлігіне сәйкес келетін массаны, 
яғни тығыздықты табамыз. Сонымен заттың тығыздығын табу үшін дененің 
массасын оның келеміне бӛлу керек. Заттың тығыздығын -