§ 24.КЕЗДЕЙСОҚШАМАЛАРДЫҢСАНДЫҚ СИПАТТАМАЛАРЫ Үлестірім заңы кездейсоқ шаманың толық сипаттамасынбереді.
Кейбір жағдайдакездейсоқшаманыңсандық сипаттамасынанықтау
қажет. Сондықтан кездейсоқшаманың математикалық күтімі,
дисперсиясыжәне орташа квадраттық ауытқу ұғымдарын енгізіп,
кездейсоқшаманыңбелгісізмәндерінтабудынемесекездейсоқшаманы
зерттеудіқарастырамыз.
I. Математикалық күтім Дискреттікездейсоқшаманыңүлестірімзаңы 17-кестедеберілген:
17-кесте Х x 1
x 2
x 3
...
x п–2
x п–1
x п Р р 1
р 2
р 3
...
р п – 2
р п – 1
р п Математикалықкүтімінің белгіленуі:М(X ).
Математикалықкүтімді есептеуформуласы:
М(X ) = x 1
· р 1
+ x 2
· р 2
+ ... + x п – 1
· р п –1
+ x п · р п .
(1)
Мысалдағыәрбір жағдай үшін арифметикалықортаның мәнін
анықтайық.
;
.
Х кездейсоқшамасымәндерініңсәйкесықтималдықмәндеріне көбейтінділерінің қосындысынХ кездейсоқшамасыныңматемати-
