10 сынып «Электростатика» бөлімі бойынша жиынтық бағалау

Оқу мақсаттары

10.3.1.1 — электр зарядының сақталу заңы мен Кулон заңын

есештер шығаруда қолдану

10.3.1.3 — зарядталған жазықтықтың, шардың, сфераның және шексіз жіштің электр өрісінің кернеулігін анықтау үшін Гаусс теоремасын қолдану

10.3.1.8 — конденсатор сыйымдылығының оның

шараметрлеріне тәуелділігін зерттеу;

10.3.1.10 — электр өрісінің энергиясын есештеу

Бағалау критерийі Білім алушы

• Зарядтардың өзара әрекеттесу күшін сишаттайды

• Электр өрісіндегі өткізгіштерді сишаттайды

• Электр сыйымдылығының мағынасын сишаттайды және мәнін анықтайды

• Электр өрісінің энергиясын анықтайды

Ойлау дағдыларының Қолдану деңгейлері

Орындау уақыты 20 минут

Тапсырмалар

1. Екі бірдей заряд ауада бір-бірінен 0,05 м қашықтықта 1,210~4Н күшшен әсерлеседі. (1)б

a) Зарядтардың шамасын есештеңіз. (1)б

b) Осы екі зарядты диэлектрлік өтімділігі е сұйыққа бір-бірінен 0,05 м қашықтыққа орналастырады. (1)б

i. Зарядтардың арасындағы әрекеттесу күші қалай өзгеретінін сишаттаңыз. (1)б

ii. Зарядтар диэлектрикте бір-бірінен 0,12 м қашықтықтан өзара 1,5-10~ Н

күшшен әрекеттеседі деш алыш, сұйықтың диэлектрлік өтімділігін анықтаңыз. (1)б

2. Әр аттас зарядталған шластиналар арасына зарядталмаған өткізгіш шарды

орналастырыш, көрсетілген бағыт бойынша қозғалысқа келтірсе, қандай өзгерістер болатынын тұжырымдаңыз. (1)б

3. Кернеулігі 1,2 Н/Кл біртекті электр өрісінде заряды -3 мкКл-ға тең тозаң теше-теңдік қалшын сақтаған. Тозаңның массасын анықтаңыз. Электр өрісінің күш сызықтарының бағытын көрсетіңіз. (2)б

4. Сі конденсаторы бір-бірінен 4 мм қашықтықта орналасқан, қырының ұзынцығы 10 см шаршы түрінцегі жазық параллель пластиналардан тұрацы. Ал С2 конденсаторы бір-бірінен 1 мм қашықтықта орналасқан, қырының ұзынцығы 5 см шаршы түрінцегі жазық параллель пластиналардан тұрацы.

a. Осы конденсаторлар сыйымцылықтарының қатынасын анықтаңыз. (1)б

b. Егер С2 конценсаторының астарларының арасын маймен толтырса (е=2,1) сыйымцылықтар қатынасы қалай өзгеретіні туралы цәлелці қорытынцы жасаңыз. (2)б

5. a) Электр сыйымцылығы ұғымына анықтама беріңіз. (1)б

b) Конденсаторлар қолцанылуының бір себебі — оларцың электр энергиясын сақтауға болатыны. Конценсаторларца электр энергиясы қалай сақталатыны туралы қысқаша түсінціріңіз. (1)б

c) Сыйымцылығы 1200 мкФ конденсатордың астарлары арасынцағы потенциалцар айырымы 50 В-тан 15 В-қа цейін өзгергенде конденсатордағы электр энергиясының өзгерісін есептеңіз. (2)б

Бағалау критерийі Тапсырма № Дескриптор Балл

Білім алушы

Заряцтарцың өзара әрекеттесу күшін сипаттайды 1(а) электр заряцтарының мәнін анықтайцы; 1

1(Ъ)І заряцтарцың әрекеттесу күшінің өзгерісін сипаттайцы; 1

1(Ъ)ІІ сұйықтың диэлектрлік өтімцілігін есептейці; 1

Электр өрісінцегі өткізгіштерді сипататйцы 2 шарца қанцай өзгерістер болатынын сипаттайцы; 1

3 тозаңның тепе-теңдікте болу шартын жазацы; 1

тозаңның массасын анықтайцы; 1

электр өрісінің күш сызықтарының бағытын көрсетеді; 1

Электр сыйымцылығының мағынасын сипаттайды және мәнін анықтайцы 4(а) электр сыйымцылығының формуласын қолцанацы; 1

4(а) сыйымцылықтар қатынасын анықтайцы; 1

4(Ъ) сыйымцылықтың өзгерісін сипаттайды; 1

5(а) электр сыйымцылығына анықтама береді; 1

Электр өрісінің энергиясын анықтайцы 5(Ъ) конценсаторларца электр энергиясы жинақталуын сипаттайды; 1

5(с) электр энергиясының формуласын қолцанацы; 1

электр энергиясының өзгерісін анықтайцы. 1

Жалпы балл 15

«Электростатика» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика

Білім алушының аты-жөні

Бағалау критерийі Оқу жетістігінің деңгейі

Төмен Орташа Жоғары

Зарядтардың өзара әрекеттесу күшін сипаттайды Электр зарядтарының м зарядтардың әрекеттесу күш өзгерісін, сұйықтың диэлект өтімділігін анықтауда қиналады. әнін [ііні рлі , ң к Электр зарядтарының мәнін/ зарядтардың әрекеттесу күшінің өзгерісін/ сұйықтың диэлектрлік өтімділігін анықтауда қателіктер жібереді. □ Электр зарядтарының мәнін, зарядтардың әрекеттесу күшінің өзгерісін және сұйықтың диэлектрлік өтімділігін анықтайды. |~|

Электр өрісіндегі өткізгіштерді сипататйды Электр өрісіндегі металл қозғалысын сипаттауда, сызықтарының бағытын анықт тозаңның массасын анықт қиналады. ша күш іуда ауд р п , а Электр өрісіндегі металл шар қозғалысын сипаттауда/ күш сызықтарының бағытын анықтауда/ тозаңның массасын анықтауда қателіктер жібереді. П Электр өрісіндегі металл шар қозғалысын сипаттайды, күш сызықтарының бағытын анықтайды және тозаңның массасын анықтайды.

Электр сыйымдылығының мағынасын сипаттайды және мәнін анықтайды Электр сыйымдылығы формуласын қолдануда, анық беруде, сыйымдылықтар қатын және сыйымдылықтың өзге сипаттауда қиналады. ны там асы рісі ң а н н Электр сыйымдылығының формуласын қолдануда/ анықтама беруде/ сыйымдылықтар қатынасын/ сыйымдылықтың өзгерісін сипаттауда қателіктер жібереді. Электр сыйымдылығының формуласын қолданады, анықтама береді, сыйымдылықтар қатынасын, сыйымдылықтың өзгерісін сипаттайды.