10 Зертханалық жұмыс стокс әдісімен сұЙЫҚТЫҢ ТҰТҚырлық коэффициентін анықтау жұмыстың мақсаты
жүктеу/скачать 124,01 Kb.
|
1 2
Байланысты:10 Зертханалық жұмыс
- Бұл бет үшін навигация:
- Қажетті құралдар
|
№10 Зертханалық жұмыс СТОКС ӘДІСІМЕН СҰЙЫҚТЫҢ ТҰТҚЫРЛЫҚ КОЭФФИЦИЕНТІН АНЫҚТАУ Жұмыстың мақсаты: Стокс әдісі арқылы сұйықтықтың тұтқырлығын анықтау Қажетті құралдар: сұйығы бар ыдыс, шариктер, микрометр, секундомер. Қысқаша теория ОХ осінің бағытында қозғалатын сұйықты қарастырайық. Сұйықтың және қабаттары әр түрлі жылдамдықтармен қозғалады. Бір-бірінен қашықтыққа болатын екі қабаттың жылдамдығы шамасына ерекшеленеді. қатынасы осінің бағытындағы ағын жылдамдығының өзгересін сипаттайды және жылдамдық гардиенті деп аталады. 1-сурет Тұтқырлықтың үйкеліс күші Ньютон заңына бағынады. (1) - шамасы ішкі үйкеліс коэффициенті немесе динамикалық тұтқырлық деп аталады. ХБ жүйесінде динамикалық тұтқырлық коэффициентінің өлшем бірлігі . Динамикалық тұтқырлық коэффициенті сұйықтың табиғатына, қоспасына, және температураға тәуелді. Температураның артуымен сұйықтың тұтқырлығы шапшаң төмендейді. Тұтқырлық коэффициентін - тәжірибе жүзінде Стокс әдісімен анықтауға болады. Тұтқыр сұйықтағы шариктің қозғалысын қарастырайық. Стокс заңы бойынша сұйықта шарик қозғалғанда пайда болатын кедергі күші. (2) мұндағы - шариктің радиусы, - шариктің жылдамдығы. Стокс заңы шариктің өлшеміне және тұтқырлық коэффициентіне тәуелді аз жылдамдығында дұрыс орындалады. Сұйықтағы шарикке үш күш әсер етеді. (2-сурет): шариктің ауырлық күші , үйкеліс күші , ығыстырушы күші . Бастапқы мезетте шарик үдей қозғалады. Шариктің жылдамдығының артуымен, жоғары бағытталған үйкеліс күші де артады. Жоғары бағытталған күштер ауырлық күшімен теңгерілгенде қозғалыс бірқалыпты және оның қозғалыс теңдеуі мынадай түр қабылдайды: (3) 2-сурет. Шариктің радиусын және тығыздығын және сұйықтың тығыздығын біле отырып, шариктің ауырлық күшін анықтауға болады. (4) Архимед заңы бойынша кері итеруші күш (ығыстырушы күш): (5) (2), (4) және (5) қозғалыс теңдеуі (3) қойып , аламыз: (6) Осыдан - тұтқырлық коэффициентін табамыз: (7) (7) теңдеуден және бір қалыпты қозғалыс кезінде екенін ескерсек мынаны аламыз: (8) Жұмыста Стокс әдісімен глицериннің тұтқырлық коэффициенті анықталады. жүктеу/скачать 124,01 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2