126жм назарқұл Еркебұлан



бет83/84
Дата02.11.2022
өлшемі0,5 Mb.
#156163
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   84
Байланысты:
Гистология сессия жауап 2021 — копия

омыртқааралық ганглияда жұлынның жанында топтастырылған псевдоуниполярлы жасушалар,
биполярлы нейрондар (бір аксон және бір дендрит бар) мамандандырылған сенсорлық органдарда — көз торында, иісті эпителий мен шамда, есту және вестибулярлық ганглияда орналасқан;
Сезімтал нейрондар . Тіндермен байланысқан нейрондық дендриттер тітіркенеді және қозғалады, ал қозу реакциясы аксондар немесе моторлы нейрондар арқылы өтеді . Сезімтал нейрондардың көбінесе жалған өсіндісі болады, яғни псевдоутриолярлы болады. Олар жұлын түйіндерінде, мидың сезімтал түйіндерінде орналасқан .
Қозғалтқыш нейрон , орталық жүйке жүйесінен (ОЖЖ) ЭФФЕКТОРЛАРҒА (әдетте бұлшықеттерге) ақпарат жіберетін жүйке жасушасы, осылайша тиісті реакцияны тудырады. МИЕЛИНМЕН (оқшаулағыш зат) жабылған осы нейрондардың аксондары (жүйке импульстарын өткізетін процестер) жұлыннан бұлшықеттерге өтеді.
Секреторлық нейрондар-биологиялық белсенді заттардың синтезі мен секрециясы функцияларына мамандандырылған ми жасушалары, мысалы, гипоталамустың нейросекреторлық ядроларының жасушалары. Бұл секреттердің қүрамында белоктар , липидтер мен полисахариттері болады . Нейрондарда синтезделген секрет немесе гормондар қанға не мидың сүйық затына бөлінеді де , нейрогуморальді қызмет атқарады .
Қыстырма нейрондар . Бұл нейрондар негізінен мультиполярлы нейрондар болып табылады . Дендриттері сезімтал нейрондардан импульсті қабылдап , қабылдаған импульсті аксоны арқылы қозғалтқыш немесе тағы бір қыстырма нейрондарға беруі мүмкін, ал бұл нейрон бүкіл орталық жүйке жүйесінің құрамында болады.
Құрылысы:
Нейрон-бұл негізгі бөліктері ядро, жасуша денесі және дендриттер болатын құрылым. Жасушалар арасында аксондардың, яғни кішкентай бұтақтардың арқасында көптеген байланыстар бар. Аксондар бізге жүйке жасушалары арасындағы хабарламаларды беру функциясы болып табылатын байланыс жасауға көмектеседі.
Жүйке жасушасының денесі липидті биқабаттан тыс жасуша мембранасымен (плазмалемма, нейрондарда нейролемма деп те аталады) шектелген протоплазмадан (цитоплазма мен ядро) тұрады. Липидтер гидрофильді бастардан және гидрофобты құйрықтардан тұрады. Липидтер гидрофобты қабатты құрайтын құйрықтармен бір-біріне орналасады. Бұл қабат тек майда еритін заттарды өткізеді (мысалы. оттегі және көмірқышқыл газы). Нейронның денесінде дамыған синтетикалық аппарат ашылады, нейронның түйіршікті эндоплазмалық торы базофильді боялған және "тигроид"деген атпен белгілі. Нейрондар пішіні, процестер саны және функциялары бойынша ерекшеленеді. Функцияға байланысты сезімтал, эффектор (қозғалтқыш, секретор) және кірістіру бөлінеді. Сезімтал нейрондар тітіркенуді қабылдайды, оларды жүйке импульстарына айналдырады және миға өтеді. Эффектор (лат. effectus-әрекет) - командаларды әзірлейді және жұмыс органдарына жібереді. Кірістіру-сезімтал және моторлы нейрондар арасындағы байланысты жүзеге асырады, ақпаратты өңдеуге және командаларды жасауға қатысады. Нейрон диаметрі 3-тен 130 мкм-ге дейінгі денеден тұрады.
Аксон-бұл нейронның ұзақ процесі. Нейронның (нейросоманың) денесінен басқа нейронға (кейде сол жаққа, нейрондық тұзақтарды қараңыз) немесе нейроннан атқарушы органға қозу мен ақпарат жүргізуге бейімделген.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   76   77   78   79   80   81   82   83   84




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет