2-6 жұмыс. БЕЙСЫЗЫҚ АЙНЫМАЛЫ ТОК ТІЗБЕГІ.
Жұмыстың мақсаты:
Ферромагнитті ӛзекшелі катушканың және конденсатордың вольтамперлік
сипаттамасын эксперименттік зерттеу. Ӛзекшелі катушкадағы ток қисығының формасын
зерттеу. Екі жақты кернеу деңгейін шектегішпен танысу.
1. Жұмысты орындау реті.
1) Ферромагнитті
ӛзекшелі
индуктивтілік
катушкасының
вольтамперлік
сипаттамасын алу үшін 1-ші суретте келтірілген тізбекті жинаңыз.
1-сурет.
2) U
k
=f(I
k
) вольтамперлік сиппатамасын алыңыз. Амплитуда кӛрсеткішін ең
минимал мәнінен бастап ақырын ӛсіріп U
k
және I
k
мәндерін ӛлшеңіз. Ӛлшеу барысында
осциллограмма суретін салып отырыңыз.
Кесте-1
U
k
, В
0
I
k
, А
3) Конденсатордың вольтамперлік сипаттамасын алу үшін катушканың орнына
конденсаторлар батареясын қосыңыз. Алдыңғы пунктке сәйкес ӛлшеулерді жүргізіп 2-ші
кестені толтырыңыз.
Кесте-2
U
С
, В
0
I
С
, А
4) Тізбектей жалғанған ферромагнитті ӛзекшелі индуктивтілік катушкасы мен
конденсатордың вольтамперлік сипаттамасын алу үшін 2-ші суретте келтірілген тізбекті
жинаңыз. Тізбек дұрыстығын оқытушыға тексертіңіз.
2-сурет.
5) Алдыңғы пунктке сәйкес ӛлшеулерді жүргізіп 3-кестені толтырыңыз.
Кесте-3
U, В
0
I, А
6) Әр
жүргізілген эксперименттер үшін вольтамперлік сипаттамаларын
тұрғызыңыз.
7) Екі жақты кернеу деңгейін шектегішпен танысу үшін 3-ші суреттегі тізбекті
жинаңыз. Тізбек дұрыстығын оқытушыға тексертіңіз.
3-сурет.
8) Кернеу ӛзгерісі бойынша осциллограф арқылы шығыс кернеу формасын
бақылаңыз. Шығыс кернеудің амплитудасын шектеу мезеті басталу кезіндегі
стабилитрондағы кернеу амплитудасын осциллограф арқылы және ток шамасын
мультиметр арқылы ӛлшеп, 2С162А стабилитронының паспорттық ақпараттарымен
салыстырыңыз.
2. Бақылау сұрақтары.
1. Ферромагнитті ӛзекшенің мақсатын, оның катушка индуктивтілігіне әсерін
түсіндіріңіз.
2. Катушка ӛзекшесінде бос кеңістік болған кезде катушканың вольтамперлік
сипаттамасы қалай алынады?
3. Ӛзекшелер неліктен бір бірінен оқшауланған электротехникалық болат
пластиналардан жасалынады?
4. Индуктивтілік катушкасын синусоидалы кернеумен қоректендірген кезде
синусоидалы ток қисығының формасының ӛзгерісін түсіндіріңіз.
5. Қалай тізбектей жалғанған сызықтық индуктивтілік катушкасы мен конденсатор
тізбектегі кернеу резонансы тууын қамтамасыз етуге болады?
6. Кернеу феррорезонансы құбылысын ерекшелігі қандай? Практикалық қолданыс
аясы қандай?
7. Конденсатор сыйымдылығы артқан сайын қоректендіруші кернеу шамасы
ӛзгеруі мүмкін? Триггерлік эффект.
8. Кернеу деңгейін шектеушінің шығыс кернеуінің формасының ӛзгерісін
түсіндіріңіз.