2 Ғылыми зерттеудің мақсаты
жүктеу/скачать 41,62 Kb.
|
биостат рк 2 (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- 2 Ғылыми зерттеудің мақсаты
- 3,4Ғылыми зерттеулер мына түрлерге жіктеледі
- Қоғамдық өндіріске байланысы жағынан
- 6,7,14,15,17Қазіргі заманғы ғылым әдіснамасындағы теорияның құрылымдық элементтері.
- Эксперименттік зерттеулерге негізделген және теориялық негіздемені қамтитын толық емес индукция ғылыми индукция деп аталады
|
1Ғылым- бұл табиғат, қоғам және ойлау туралы жаңа білімдерді алуға бағытталған зерттеу ортасы.Қазіргі таңда ғылым қоғамның дамушы күші болып табылады. Ғылымның жіктелуі-белгілі бір принциптерге сүйенген өзара байланыстың анықтылығы мен осы байланыстың логикалық қортындысы. 2 Ғылыми зерттеудің мақсаты – белгілі бір объектіні анықтау және оның құрылымын жан – жақты, дәлелді зерттеу, мінездемелері, қағидалар мен әдістер көмегімен байланыстарын зерттеу және адам қызметіне қажетті нәтижелерге қол жеткізу, оны өндіріске енгізу. 3,4Ғылыми зерттеулер мына түрлерге жіктеледі: 1) қоғамдық өндіріске байланысы жағынан 2) қаржыландыру көздеріне байланысты 3) мақсатына байланысты 4) халық шаруашылығына қажеттілігіне байланысты 5) зерттеу ұзақтығына байланысты Қоғамдық өндіріске байланысы жағынан жұмыстар мына жұмыстарға жіктеледі: • жаңа технологиялық үрдістер, • машиналар, • құрылыстар, • өндірістің тиімділігінің артуы, • еңбек шартының жақсаруы, • жеке адамның тұлға болып дамуы және т. б. ғылыми 5Салалары Физико-математикалық ғылым,Биологиялық ғылым,Химиялық ғылым Техникалық ғылым,Ауылшаруашылық ғылым,Философиялық ғылым Педогогикалық ғылым,Экономикалық ғылым,Фармацевттік ғылым Өнертану,Заңды ғылым,Медициналық ғылым,Ветеринарлық ғылым Архитектура,Социологиялық ғылым,Психологиялық ғылым,Саяси ғылым Мәдениеттану 6,7,14,15,17Қазіргі заманғы ғылым әдіснамасындағы теорияның құрылымдық элементтері. Әдіс - бұл практикалық немесе теориялық іс-әрекеттің әдістері мен операцияларының жиынтығы. Бұл әдісті зерттелетін объектінің мінез-құлық заңдылықтарынан туындайтын шындықтың теориялық және практикалық даму нысаны ретінде сипаттауға болады. Ғылыми зерттеу әдістері теориялық, эксперименттық-эмпирикалық және әлеуметтік- психологиялық деп бөлінеді. Ғылыми таным әдістеріне жалпыға ортақ әдістер, яғни жалпыадамзаттық ойлау әдістері, жалпы ғылыми әдістер мен нақты ғылымдардың әдістері жатады. Әдістерді эмпирикалық білімнің (яғни тәжірибе, тәжірибелік білім нәтижесінде алынған білім) және теориялық білімнің арақатынасы бойынша жіктеуге болады, оның мәні құбылыстардың мәнін, олардың ішкі байланыстарын білу болып табылады. Жалпы ғылыми әдістер Бақылау – бұл зерттеуші тарапынан кедергі жасамай, тек болып жатқан құбылыстарды тікелей сезім мүшелерімен қабылдап, объективті тану. Салыстыру- бұл материалды объектілер арасындағы айырмащылықтарды белгілеу немесе олардың ортақ ұқсастықтарын табу. Есеп- бұл бір типті объектілердің сандық қатынастарын анықтайтын немесе олардың қасиеттерін сипаттайтын санын табуәдісі. Өлшеу –бірнеше көлемнің сандық мәнін эталонмен салыстыру аркылы анықтайтын физикалық процесс. Эксперимент -дамыған гипотезалардың ақиқаттылығын тексеру.Эксперимент процессінде құбылысты зерттеу бақылауға қарағанда нанық нәтиже береді. Талдау (анализ) - объектінің оның құрамдас бөліктеріне ыдырау, тарату көмегімен тану әдісі. Сараптау (синтез) - талдау нәтижесінде белгілі элементтерді біртұтас тұтастыққа біріктіру. Жалпылау дегеніміз - біреуден жалпыға, аз жалпыға, жалпыға ақылмен көшу процесі. Құбылыстарды бір бірімен салыстыра отырып, зерттеуші барлығына тән белгілерді тауып,бір жүйеге топтастыру. Абстракциялау (идеализация) - зерттеу мақсаттарына сәйкес зерттелетін объектіге белгілі бір өзгерістерді ақылмен енгізу. Идеализация нәтижесінде осы зерттеу үшін маңызды емес объектілердің кейбір қасиеттері, белгілері қарастырудан шығарылуы мүмкін. Индукция - жалпы жағдайды бірқатар жеке фактілерді бақылаудан шығару процесі,жеке жеке фактілерден ой қорыту, жалпы қорытынды жасау. . Іс жүзінде толық емес индукция жиі қолданылады, бұл объектілердің тек бір бөлігін білу негізінде жиынтықтың барлық объектілері туралы қорытынды жасайды. Эксперименттік зерттеулерге негізделген және теориялық негіздемені қамтитын толық емес индукция ғылыми индукция деп аталады. Мұндай индукцияның тұжырымдары көбінесе ықтималды. Эксперименттің қатаң тұжырымымен, логикалық дәйектілікпен және тұжырымдардың қатаңдығымен ол сенімді қорытынды бере алады. Белгілі француз физигі Луи де Бройльдің айтуынша, ғылыми индукция шынымен ғылыми прогрестің шынайы көзі болып табылады. Дедукция - жалпыдан жеке немесе аз жалпыға аналитикалық ойлау процесі. Бұл жалпылаумен тығыз байланысты, көпшіліктің жалпы қасиеттері негізінде қорытынды жасау, Егер бастапқы жалпы ережелер белгіленген ғылыми шындық болса, онда дедукция әдісі әрқашан шынайы тұжырымға ие болады. Ұқсастық - кез-келген белгідегі екі заттың немесе құбылыстың ұқсастығы туралы, олардың басқа белгілердегі ұқсастықтары негізінде ықтимал, сенімді қорытынды. Қарапайымға ұқсастық күрделі түсінуге мүмкіндік береді. Сонымен, үй жануарларының ең жақсы тұқымдарын жасанды іріктеуге ұқсас Дарвин жануарлар мен өсімдіктер әлемінде табиғи сұрыптау заңын ашты. Модельдеу - таным объектісінің қасиеттерін оның арнайы ұйымдастырылған аналогы-модельде көбейту. Модельдер нақты (материалдық) болуы мүмкін, мысалы, әуе кемелерінің модельдері, ғимараттардың макеттері, фотосуреттер. Ғылыми таным әдістерінің бірі аналогия болып табылады,заттар мен құбылыстар бір-бірімен ұқсастықта болады деген ілім. Гипотетикалық әдіс – зерттеліп отырған құбылыстың мәнін таным әдістерінің көмегіменхимиялық, физикалық негізде түсіндіріп қорытынды жасау, гипотезаны қалыптастыру. Танымның тарихи әдісі -тарихи әдіс зерттелетін объектінің тарихын барлық себеп - салдарына байланысты туындау, қалыптасу және дамуын зерттейді. Жіктеу - белгілі бір объектілерді олардың жалпы белгілеріне қарай сыныптар (бөлімдер, разрядтар) бойынша бөлу, нақты білім саласының бірыңғай жүйесінде объектілер кластары арасындағы заңды байланыстарды тіркейтін. Әр ғылымның қалыптасуы зерттелетін объектілердің, құбылыстардың жіктелуін құрумен байланысты. жүктеу/скачать 41,62 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|