3. (а) Ұсынылған схемадан Гесс заңын түсіндіріңіз. Көміртек (IV) оксидін екі түрлі реакциялардың әдісімен алуға болады.
Бірінші әдіс: C (графит) + O2( газ ) ═ CO2(газ ) ∆Н1
Екінші әдіс: C (графит) +1/2 O2( газ ) ═ CO(газ ) ∆Н2
CO(газ ) +1/2 O2( газ ) ═ CO2(газ ) ∆Н3
Жиынтық теңдеуі: C (графит) + O2( газ ) ═ CO2(газ ) ∆Н2+∆Н3
Осы реакцияны сызба –нұсқа түрінде өрнектеңіз.
(b) ) Стандартты энтальпия өзгерісі берілген. Гесс циклын қолданып айырылу реакциясының өзгеріс энтальпиясын есептеңіз
Берілгені:
1) 2H2O → 2H2+O2 ΔН1=-572 кДж
2) *(-1) 2HF → H2+F2 ΔН2=-542 кДж
__________________________________
2F2+2H2O = 4HF +O2 ΔHхр=?
(с) Стандартты энтальпия өзгерісі берілген. Берілген реакцияның энтальпия өзгерісін ΔHxр есептеңіз.
Берілгені:
NO(г) +O3(г) →NO2(г) +O2(г) ΔН1=-198.9 кДж
O3(г) →3/2 O2(г) *(-1) ΔН2=-142.3 кДж
O2(г) →2O(г) / (-2) ΔН3= 495 кДж
__________________________
3/2 O2(г) → O3(г) ΔН2= 142.3 кДж
O(г) → 1/2 O2(г) ΔН3= -247.5 кДж
__________________________________
NO(г) +O(г) →NO2(г ΔHхр=?
4. (a) Көп нүктенің орнына қажетті сөздерді қойып, төменде берілген сөйлемді толықтырыңыз.
Гибстің еркін энергиясының өзгерісін________таңбасымен белгілейді және ___________мен өлшенеді.
P= const болғандағы шамасы мен таңбасы тұрғысынан жүйенің термодинамикалық тұрақтылығы анықталады:
егер ΔG < 0 болса, онда___________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
егер ΔG > 0 болса, онда____________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
егер ΔG ═ 0 болса, онда _____________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
(b) Мына реакцияға қарап қандай тұжырым жасауға болады. Егер тұжырым дұрыс болса, (ﻝ) егер бұрыс болған жағдайда (Х) белгісін қойыңыз.
N2 +3H2═ 2NH3 +22 ккал
№
|
Тұжырым
|
дұрыс(ﻝ)/бұрыс(Х)
|
1
|
Экзотермиялық реакция
|
|
2
|
2NH3-тің түзілу энтальпиясы 22 ккал/ мольге тең
|
|
3
|
ΔН > 0
|
|
4
|
Эндотермиялық реакция
|
|
5
|
ΔН < 0
|
|
6
|
Бастапқы заттардың жылуы түзілген заттардың жылуынан көбірек
|
|
7
|
2NH3-тің түзілу энтальпиясы 11 ккал/ мольге тең
|
|
8
|
Өнімдердің жылуы реагенттердің жылуынан көбірек
|
|
5. (a) Энтальпия мен энтропия өзгерісі мен реакцияның жүру жағдайына байланысты тұжырымдарды сәйкестендіріңіз
Энтальпия мен энтропия өзгерісі
|
Реакция энтропиясына байланысты тұжырым
|
А
|
ΔH° < 0, ΔS°<0
|
1
|
Реакция энергиялық жағынан тиімді және өздігінен жүзеге асады.
|
В
|
ΔH° < 0, ΔS°>0
|
2
|
Реакция энергиялық жағынан тиімсіз спонтанды бола бермейді.
|
С
|
ΔH°> 0, ΔS°>0
|
3
|
ΔH мәнінің төмендеуі өздігінен жүретін реакция үшін қолайлы, ал ΔS-тің төмендеуі бұған кедергі келтіреді
|
D
|
ΔH°>0, ΔS°<0
|
4
|
ΔH мәнінің артуы реакциянің өздігінен жүруіне ықпал етпейді, ал ΔS-тің артуы оның ықтималдығын арттырады
|
A_______ B_______ C_______ D_______
(b) Реакция энтальпиясының өзгеруін есептеңіз.
Сутегі асқын тотығы біртіндеп суға және оттегіге ыдырайды. Реакция энтальпиясының өзгеруін заттардың стандартты түзілу энтальпиялары арқылы анықтауға болады.
ΔНᶱf (сутегінің асқын тотығы) = - 187,8 kДж/ моль
ΔНᶱf (су) = - 285,8 kДж/моль
Осы реакцияның энтальпиясының өзгеруінің мәнін табыңыз
2H2O2(с) → 2H2O(с) + O2(г)
A. + 98 кДж*моль-1
B. – 98 кДж*моль-1
C. – 196 кДж*моль-1
D. – 947.2 кДж*моль-1
Бұл қандай реакция? 1. Эндотермиялық 2. Экзотермиялық
Бағалау критерийі
|
Тапсырма №
|
Дескриптор
|
Балл
|
Білім алушы
|
Химиялық реакциялар байланыстың үзілу және түзілуі нәтижесінде жүзеге асатынын сипаттайды;
|
1
|
Заңның атауы мен заңның тұжырымдамасы арасындағы сәйкестікті көрсетеді
|
1
|
байланыстың үзілгенде түзілетін бөлшекті анықтайды;
|
1
|
гетеролитті және гомолитті үзілу реакциясын ажыратады;
|
1
|
Стандартты жану мен түзілу энтальпияларын анықтауда қолданып, анықтамалық деректерді қолдана отырып есептеу жүргізеді;
|
2
|
жану реакциясы үшін берілген мәліметті қолдана отырып, стандартты энтальпияның өзгерісін есептейді;
|
1
|
берілген реакция үшін энтальпияның өзгерісін анықтайды;
|
1
|
Гесс заңын түсіндіріп және оны энтальпия өзгерісін анықтауда қолданады;
|
3
|
Гесс заңын дұрыс сипаттайды және
реакцияны сызба –нұсқа түрінде өрнектейді
|
1
|
Гесс заңын қолдана отырып есептеу жүргізеді;
|
1
|
берілген реакциядан энтальпия өзгерісін ΔHx есептейді;
|
1
|
Гиббстің бос энергия өзгерісін сипаттап, оны реакцияның жүру мүмкіндігін анықтау үшін пайдаланады;
|
4
|
Көп нүктенің орнына қажетті сөздерді қойып, төменде берілген сөйлемді толықтырады, еркін энергия өзгерісін көрсетеді.
|
1
|
Реакцияға сәйкес дұрыс тұжырымдарды табады
|
1
|
Экзотермиялық процестердің барлығының, ал эндотермиялық процестердің кейбіреуінің ғана спонтанды болу себебін түсіндіреді;
|
5
|
энтальпия мен энтропия өзгерісін реакцияның жүру жағдайына байланысты тұжырымдармен сәйкестендіреді;
|
1
|
Реакция энтальпиясының өзгеруін есептейді
|
1
|
0>0> |
Достарыңызбен бөлісу: |