2 зертханалық жұмыс. I-VI аналитикалық топтар катиондарының өзіндік реакциялары Жұмыстың мақсаты


І-VІ Топтағы аналитикалық катиондарды ашудың өзіндік реакциялары



жүктеу/скачать 140,02 Kb.
бет4/31
Дата11.06.2024
өлшемі140,02 Kb.
#203320
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   31
Байланысты:
катион и анион

І-VІ Топтағы аналитикалық катиондарды ашудың өзіндік реакциялары
4-кесте

№

Катиондар заттары

Реактив

Реакцияның орындалу тәртібі мен шарттары

Реакцияның иондық теңдігі

Байқа-
латын эффекті

1

2

3

4

5

6

1.

NH4+
КОН
К2[Hg9J4]



Пробиркаға 2-3 тамшы аммоний тұзының ертіндісіне 4 тамшы КОН сілтісін қосып қыздырып пробирканың үстіне суға малынған лакмус индикатор қағазын ұстаңыз




Лакмус қағазы көкшіл түске боялады

Төртбұрышты шынының жіңішке бетіне 1 тамшы аммоний тұзының ертіндісіне 2-3 ташы Несслер реактивінің сілтідегі ертіндісін тамызады.




Қызыл коңыр тұнба

2.

K+

Na3[Co(NO3)6]
Пробиркаға 2 тамшы калий тұзының ертіндісін тамызып, оған 2 тамшы реактив қосады.




Сары тұнба

3.

Рb2+
К2СrO4

HCl
KI
Пробиркаға 2 тамшы қорғасын тұзының ертіндісін тамызып, оған 2 тамшы реактив қосады.




Сары тұнба

Пробрикаға 3 тамшы НСІ немесе NaСІ ертіндісін құйып, оған 3 тамшы қорғасын тұзының ертіндісін қосады.




Ақ тұнба

4.

Ca2+

H2SO4+спирт

2 тамшы кальций тұзының ертіндісіне 2 тамшы 2н Н2SО4 және 4 тамшы спирт тамызады.




Ақ тұнба

(NH4)2C2O4

3 тамшы кальции тұзының ертіндісіне 3 тамшы реактив тамызады.




Ақ тұнба

5.

Ba2+
H2SO4



3 тамшы барий тұзының ертіндісіне 3 тамшы 2н Н2SО4 тамызады




Ақ тұнба

K2CrO4

4 тамшй барий тұзының ертіндісіне 4 тамшы реактив және натрий ацетатын қосады




Сары тұнба

6.

Al3+



КОН,6н

4 тамшы алюминий тұзының ертіндісіне тұнба түскенше 3- 4 реактив қосыңыз. Пайда болған тұнбаны екіге бөліп біріне 5 тамшы НСІ,екіншісіне 4 тамшы КОН ертінділерін қосып тұнбаның ерігіштігін бақылаңыз




Аморфты ақ тұнба қышқылдарда және, сілтілерде ериді

Алюминон
(NH4)3C19H11
C15H10O72H2O

2 тамшы алюминий тұзының ертіндісіне 1 тамшы СН3СООН/рн-5/,2 тамшы 0,01-ті алюминон ертіндісін қосып қыздырыңыз, кейін иісі шыққанша NН4ОН ертіндісін және 2 тамшы ертіндісін қосыңыз. Нәтижеде қызыл түсті алюминий лак таяқшалары пайда болады




Қызғыш
түсті
алюминий лак тұнбасы

7.



Cr3+

КОН, 6н


4 ташпы хром/Ш/ тұзының ертіндісіне 4 тамшы (көкшіл тұнба түскенше КОН сілтісін қосыңыз) тұнбаны екіге бөліп біріне 4 тамшы КОН сілтісін,екіншісіне НСІ ертіндісін қосып,тұнбаның ерігіштігін байқаңыз




Көкшіл тұнба түсіп, тұнба КОН және НСІ ертінділерінде
ериді

КМnО4+HNO3

4 тамшы хром тұзының ертіндісіне 4 тамшы азот қышқылын немесе Н2S04 және 10 тамшы ерітіндісін тамызып қыздырыңыз




Ертінді сары түске өтеді

КОН+Н2O2

3 тамшы хром тұзының ертіндісіне 6 тамшы КОН 4 тамшы НNO3 ертіндісін тамызады және қыздырады




Ертінді ионына тән сары түске боялады

8.

Zn2+

КОН


4 тамшы цинк тұзының ертіндісіне тұнба түзілгенше /3-4 тамшы/ КОН ертіндісін тамызыңыз, онан кейін 4 тамшы КОН ертіндісін қосып тұнбаның ерігіштік қасиетін байқаңыз.




Ақ тұнба

Дитизон

C6H5-NH-NH


C=S
C6H5-N=N

Пробиркаға 4 тамшы цинк тұзының ертіндісін алып оған сілтілік ортаға дейін КОН ертіндісін қосыңыз және 3 тамшы тұнба ерігенше КОН қосыңыз. Пайда болған ертіндіден 1 тамшы алып, фильтр қағазының үстіне тамызыңыз және оған 1 тамшы реактив қосыңыз




Қағаз бетінде қырмызы дақ пайда болады

K4[Fe(Cn)6]

3 тамшы реактивпен 1 тамшы күкірт қышқылы қоспасына 2 тамшы цинк тұзының ертіндісін тамызады




Сары түсті тұнба Қышқылдар мен қою көк тұнба

9.

Fe2+
K3[Fe(CN)6]

3 тамшы.телір (П)тұзының ертіндісіне 1 тамшы 2н,HCI және 2 тамшы K3[Fe(CN)6] ертіндісін қосыңыз







Диметил- глиоксим

Пробиркаға 3 тамшы темір тұзының ертіндісін алып оған сілтілік ортаға рн-8 дейін аммиактың судағы ертіндісін қосыңыз және 3 тамшы реактив тамызыңыз




Ішкі комплексті қызыл түсті ертінді

10.

Fe3+

K4[Fe(CN)6]
2 тамшы темір тұзының ертіндісіне 3 тамшыдан КСІ және реактнв тамызыңыз




Қою көк тұнба (Берлин Лазур)

NH4CNS

2 тамшы темір III тұзының ертіндісіне 1 тамшы НСІ және 4 тамшы реактив тамызыңыз




Қырмызы ертінді



CH3COONH4

3 тамшы темір тұзының ертіндісіне 3 тамшы реактив қосып қыздырыңыз және 4 тамшы су қосыңыз




Қоңыр түсті тұнба

11.

Mn2+

PbO2,HNO3
5 тамшы марганец тұзының ертіндісіне 5 тамшы бн HNO3 және Pb6O2 ұнтақ түйіршіктерік қосып шыны таяқшалармен араластыра отырып қыздырыңыз




ионына тән ертінді күлгін түске
боялады

КОН+Н2О2
3 тамшы марганец тұзының ертіндісіне 4 тамшы КОН тұнба түзілгенше және 3 тамшы Н2О2 ертіндісін тамызыңыз




Коңыр түсті тұнба

12.



Mg2+
КоН

3 тамшы магний тұзының ертіндісіне 3 тамшы реактив
Қосыңыз.




Аморфты ақ тұнба

Na2HPO4+
NH4Cl+ NH4OH

3 тамшы магний тұзының ертіндісіне 2 тамшы NH4Cl тамшы Na2HPO4 және NH4OH ертіндісін сілтілік ортаға дейін қосып, шыны таяқшамен араластырыңыз




Ақ түсті кристалды тұнба қышқылдарда жақсы ериді

13.

Cu2+

NH4OH

4 тамшы мыс тұзының ертіндісіне бірнеше тамшы NH4OH ертіндісін тамызғанда көк тұнба түседі, оған
және 4 тамшы NH4OH қосқанда тұнба еріп ертінді түзеді.




Көкшіл түсті мыстың аммиакт-ың компле-
ксі,ері-
тіндісі

K4[Fe(CN6)]

3 тамшы мыс тұзының ертіндісіне 3 тамшы реактив тамызыңыз




Қызыл-қоңыр
түсті

14.

Ni2+
NH4OH

3 тамшы никель тұзының ертіндісіне тұнба түскенше
(2-3 тамшы) NH4OH ертіндісін, онан кейін және тұнба ерігенше NH4OH қоссаңыз (3-4 тамшы)




Көк тұнба



Диметил-глиоксим



Кішкене фильтр қағазына 1 тамшы никель тұзының ертіндісін тамызып, оның үстіне 1 тамшы реактив тамызсаңыз, (қағазды концентрлі аммиактың судағы ертіндісінің шынысының үстіне ұстап тұрыңыз).




Қағазда қызғыш түсті
сақина пайда болады





Бақылау сүрақтар
1. Аналитикалық химия пәніне түсінік бер.
2. Сапалық химиялық анализ дегеніміз не?
3. Ззаттың құрамын қандай тәсілдермен аңықтауға болады?
4. Қурғақ әдісте зерттелетін заттың құрамын қандай тәсілдермен анықтайды?
5. Ертінді әдісте зерттелетін заттың құрамын анықтау үшін қандай анализдерді пайдаланады?
6. Аналитикалық сигнал дегеніміз не?
7. Реакцияның сезімталдылы қайтып сипатталады?
8. Аналитикалық химия реакция дегеніміз не?
9. Аналитикалық химияда қандай эффектілер байқалады?
10. Аналитикалық реакцияларға қандай шарттар қойылады?
11. Спецификалық арнайы реакциялар дегеніміз не?
12. Селективтілеті реагенттерге түсінік бер.
13.Топттық реаген дегеніміз не?
14. Катиондар аналитикалық топталу бойынша қайтып жіктелінеді?
15. Күкіртті-сутек жіктелу бойынша катиондар неше топқа бөлінеді?
16. Қышқылдық-сілтілік жіктелу бойынша катиондар неше топқа бөлінеді ?
17. Қышқылдық-сілтілік жіктелу бойынша 1 топқа қандай катиондар жатады?
18 2- топқа қандай катиондар жатады?
19. 3- топқа қандай катиондар жатады?
20. 4 – топ катиондарын, топтық реагентің және қасиеттерін көрсет.
21. 5 – топ катиондарын, топтық реагентің және қасиеттерін көрсет.
22. 6– топ катиондарын, топтық реагентің және қасиеттерін көрсет.
23. Ашу минимум дегенімыз не және қандай бірлікте өлшенеді?
24. Шексіз сүйытылу дегеніміз не және қандай бірлікте өлшенеді?
25. Бөлшектеу анализ дегеніміз не?
26. Жүйелі анализ дегеніміз не?
27. Жүйелі анализді қолданып 1-6 топ катиондарды сатылы түрде қайтып бөлүге болады?

№3 зертханалық жұмыс


I-III аналитикалық топтар аниондарының өзіндік реакциялары

Аниондардың жалпы аналитикалық қасиеттері


Аниондарға жалпы сипаттама беру және осы тақырыпқа байланысты негізгі теориялармен танысқан жөн. Бүл теориялық мәселердің бастылары:

  1. Д.И. Менделеевтің периодтық системасындағы аниондар түзетін элементтердің орны және соған байланысты қасиеттерінің өзгеруі. Диалектикалық зандылық бойынша аниондардың реакция кезінде сапалық қасиетінің сандық қасиетке ауысуы

  2. Тотығу және тотықсыздандыру реакциялары. Бүл реакциялардың аниондар анализінде қолданылуы.

  3. Аниондардың жалпы аналитикалық классификациялары (жіктелуі). Топтық реагентер және олардың қасиеттері.

Аниондар негізінен периодтық системадағы 4,5,6,7 топтық элементтерін түзеді. Яғни бүл элементтерге: С, N,O,F,CI,J,Si,S,P,Cr,Mn,As,V,Se т.б. жатады.
Жалпы және бейорганикалық химия курсынан бүл элементтердің периодтық системадағы түратын орнына, сыртқы электрон қабатының орналасуына, атом радиусын т.б. қасиеттеріне байланысты түрлі аниондар түзетіндігі белгілі. Бір элементтің өзі бірнеше аниондар бере алады. Мысалы, күкірт элементі сульфид
(S2-), сульфит(SO32-), сульфат (SO42-) аниондары түрінде кездеседі.
Аниондар жай және күрделі аниондар болып бөлінеді. Мысалы, хлорид-ионы
(CI-) - жай анионға, ал гипохлорид (CIO-), перхлорат (CIO4-), хлорат (CIO3-) аниондары күрделі аниондарға жатады.
Барлық аниондар қышкылдардың немесе түздардың қүрамына кіретіндіктен олардың қасиеттері әртүрлі болады. Бір элементтің анионы белгілі жағдайдың өзгеруіне байланысты басқа анионға немесе қосылысқа айналуы мүмкін. Мысалы, сульфит-ион концентрлі минералды қышқылдардың ерітіндісіне тотығу-тотықсыздану реакциясы нәтижесінде күкірттің диоксидіне дейін тотықсызданады.
Кейбір аниондардың түрақтылғы ерітіндінің ортасына (рН) байланысты өзгереді. Мысалы, карбонаттарды сілтілерде ерітсе, оның қүрамындағы (CO32-)-анионы өзгермей сол күйінде қалады, ал қышқылдарда ерітсе, бүл анион қөміртегі диоксиді (CO2) түрінде бөлініп шығады
CO32- + 2H+ = CO2 + H2O


жүктеу/скачать 140,02 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   31



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет