2016 жылғы № шешіміне қосымша V сайланған Алматы қаласы мәслихатының XLVII кезектен тыс сессиясының
кесте. Көтерме және бөлшек сауда көрсеткіштері
жүктеу/скачать 6,96 Mb.
|
2.1.1.4.5. кесте. Көтерме және бөлшек сауда көрсеткіштері
Дерек көзі: Алматы қаласының Статистика департаментінің Санақ жинағы, 2015 жылғы, «2014 жылғы қаңтар-желтоқсан аралығында ҚР сауда және қызметтерді өткізу көлемі» ҚР ҰЭМ Статистика комитетінің бюллетені, 2015 жылғы 2.1.1.4.6. кесте. Бөлшек сауда құрылымы
Дерек көзі: Алматы қаласы Статистика департаментінің Санақ жинағы, 2015 жылғы, 2.1.1.4.7. кесте. Сауда секторлары бойынша бағамен көрсетілген бөлшек сауда
Дерек көзі: Алматы қаласы Статистика департаментінің Санақ жинағы, 2015 жылғы 2.1.1.4.8. кесте. Сауда нысандары
Дерек көзі: Алматы қаласы Статистика департаменті Сыртқы сауда Алматы елдің сыртқы саудадағы импорт үлесі жоғары маңызды қалалардың бірі болып табылады. 2015 жылы республиканың сыртқы сауда айналымындағы қаланың нақты үлес салмағы 19% құрады, оның ішінде экспортта – 6,1% және импортта – 38,4% құрады Қаланың сыртқы сауда айналымының көлемі (Кеден Одағы мемлекеттерін қоса алғанда) 2013 - 2015 жылдар аралығында 47,4%-ға азайды және 2015 жылы 14,4 млрд. АҚШ долларын құрады, оның ішінде экспорт 40,4%, импорт 48,9%-ы құрады. 2015 жылдың қортындысы бойынша импорт қаланың сыртқы сауда айналымының 80,6% құрады. 2.1.1.4.6 сурет. Алматы қаласының сыртқы сауда айналымы
Дереккөз: Қазақстан Республикасының Статистика комитеті 2015 жылы импорт көлемінің біршама төмендеуі негізінен нақты көлемдермен емес, 2014 жылғы ақпан айындағы және 2015 жылғы тамыз айындағы бағам үйлесімімен байланысты, бұл кезеңде ұлттық валюта девальвацияға ұшырап, бұл доллар бойынша көлемінің азаюына алып келген. 2015 жылы экспорт құрылымында үш санаттағы өнім басым: минералды өнімдер - 43%, (каучук және пластмассадан жасалғанды қоса алғанда) химиялық және онымен байланысты өнеркәсіп салаларына - 25%, мал өнімдері мен өсімдік өнімдері дайын азық-түлік тауарлары - жалпы экспорттың 11%. 2.1.1.4.7. сурет. 2015 экспорттың тауарлық құрылымы. , млн АҚШ доллары. Дерек көзі: Қазақстан Республикасының Статистика комитеті Импорт құрылымында 3 санаты басым болып табылады: көліктер (жабдықтар мен көлiк құралдары) - 43%, химиялық өнімдер – 18%, мал және өсімдік өнімдері, дайын азық-түлік тауарлары - 12%. 2.1.1.4.8. сурет. 2015 жылғы импорттың тауарлық құрылымы, млн. АҚШ доллары Дерек көзі: ҚР ҰЭМ Статистика комитеті, ҚР ҚМ мемлекеттік кірістер комитеті. Импорт өнімдері негізгінен ҚХР мен Ресей Федерациясы елдерінен болып табылады. Негізгі экспорттық бағыттар Украина, Ресей Федерациясы және Қытай Халық Республикасы болып табылады. 2.1.1.5. Өңіраралық ынтымақтастық2015 жылы Алматы қаласының көтерме сауда айналымының жалпы көлемі басқа өңірлермен салыстырғанда 1 378 601,9 млн. теңгені құрады. Алматы қаласының резиденттеріне 41% келеді, ҚР өзге облыстарының резиденттеріне – 9,2%, резиденттер еместеріне – 49,8%. Қазіргі уақытта Алматы қаласының өңіраралық ынтымақтастығы барлық салаларда ҚР-ың барлық өңірлерімен тығыз сауда-экономикалық байланыстарымен сипатталады. 2015 жылы Алматы қаласына ҚР-ың өзге облыстарынан 126 581,7 млн. теңгенің азық-түлігі жеткізілді. Жеткізілетін өнімнің жалпы көлемінің 81,71% қала ішінде өндірілген тауарларды құрайды. Алматы қаласының нарығына жеткізілген барлық өнімнің 9,65% Батыс Қазақстан облысының үлесіне тиеді. Оңтүстік-Қазақстан облысынан жеткізілген тауарлардың үлес салмағы 3,10% құрайды, Қарағанды облысы – 1,66%, Солтүстік Қазақстан облысы – 1,46%, өзге өңірлер – 2,42% құрайды. 2.1.1.5.1. сурет – Алматы қаласындағы заңды тұлғалардан – ҚР резиденттерінен сатып алынған көтерме сауда тауарларының құрылымы Дерек көзі: «Көтерме сауда саласында қызметтер көрсететін кәсіпорынның есебі-1 Вт (қосымша)» бюллетенінің деректері негізінде есептелді. ҚР Ұлттық экономика министрлігінің Статистика комитеті 2015 жылы Алматы қаласынан ҚР-ың өзге өңірлеріне 189 092,8 млн. теңге сомасының өнеркәсіп өнімдері тиеліп жеткізілді, Алматы қаласынан жеткізілетін жалпы өнімнің – 14,59% Оңтүстік-Қазақстан облысына , Ақтөбе облысына – 13,35%, Қарағанды облысына – 11,69%, Қостанай облысына – 10,85%, ҚР өзге өңірлері – 49,52% жеткізілді. 2.1.1.5.2. сурет – Өнеркәсіп өнімдерін жөнелтудің құрылымындағы өңірлердің үлесі Дереккөз: «Көтерме сауда саласында қызметтер көрсететін кәсіпорынның есебі-1 Вт (қосымша)» бюллетенінің деректері негізінде есептелді. ҚР Ұлттық экономика министрлігінің Статистика комитеті 2.1.1.5.1. кесте SWOT-талдау
Түйткілді мәселелер: - қаржы ресурстарына қолжетімділіктің төмен деңгейі. - бизнесті мемлекеттік қолдау тетіктерінің шаралары туралы кәсіпкерлерді хабардар етудің жеткіліксіздігі; - айналым қаражатын толтыру бойынша сауда кәсіпорындарын екінші деңгейлі банктердің несиелеудің жеткіліксіздігі және т.б.; - сауда нарықтарын жаңғыртуға кәсіпкерлердің ақша қаражатының жетіспеушілігі. 2.1.1.6. Инновациялар және инвестициялар Инвестициялар Алматы Қазақстанның инвестициялық тұрғыда тартымды аймақтарының бірі болып табылады, себебі қала қажетті еңбек, тұтынушылық және инфрақұрылымдық әлеуетке ие. 2013-2015 жылдары Алматы қаласы бойынша негізгі капиталға салынған инвестициялар 482,9-дан 532,7 млрд. теңгеге дейін өсті. 2.1.1.6.1. сурет. Негізгі капиталға инвестициялар динамикасы, млрд. тенге +10,3% 102,5 94,7 2,3 өткен жылдың өсу қарқыны, % Дерек көзі: Алматы қаласы Статистика департаменті 2013 - 2015жылдардағы кезеңде инвестициялардың жалпы көлемінде қарыз және жеке қаражаттың үлесі төмендеді, мемлекеттік қаражаттың үлесі артты. Инвестицияның маңызды көлемі жылжымайтын мүлік операцияларына, өнеркәсіп, көлік және қоймалауға жұмсалды. 2.1.1.6.2. сурет. Қаржыландыру көздері және шығындар бойынша негізгі капиталға ивестициялар Дерек көзі: Алматы қаласы Статистика департаменті 2013-2015 жылдардағы ЖӨӨ-ге негізгі капиталға инвестиция үлесі 6,4%-дан 6,2%-ға дейін төмендеген. Аталған үрдіс экономиканың өсіуінің бәсеңдеуімен байланысты: Осы орайда қаланың инвестициялық тартымдылығын арттыр, сондай-ақ қаладағы қаражатты көп қажет ететін және ұзақ мерзімді жобаларға стратегиялық серіктестерді тарту бойынша бірқатар іс-шаралар іске асырылуда . Атап айтқанда: Әкімдік муниципалдық секторға ұзақ мерзімді инвестицияларды тарту үшін тұрақты негізде халықаралық қаржы институттарымен (Еуроап даму және қайта құру банкі, Азия даму банкі, Дүниежүзілік банк және т.б.) ынтымақтастық жасасады; Инвестициялық жобалар, халықаралық дипломатиялық және бизнес делегацияларымен кездесулер тізбесі жасалды. 2013-2015 жылдардағы инвестицияның жалпы көлеміндегі негізгі капиталға сыртқы инвестицияның үлесі құлдырау үрдісін байқатқан. 2015 жылы шетелдік инвестициялар көлемі 56,5 млрд. теңгені, негізгі капиталға жалпы инвестициялардың 10,6% -ын құрады. Талданып отырған кезеңде инвестициялардың елеулі бөлігі құрылыс және күрделі жөндеуге, сондай-ақ машиналар мен жабдықтар сатып алуға жұмасалды. 2.1.1.6.3. сурет. Негізгі капиталға инвестицияның технологиялық құрылымы Дереккөз: Алматы қаласы Статистикадепартаментінің Санақ жинағы 2.1.1.6.1. кесте. Инвестициялық қызмет көрсеткіштері
Дереккөз: Алматы қаласыСтатистикадепартаментінің Санақ жинағы, 2015 жылғы 2.1.1.6.2. кесте. Негізгі капиталға инвестицияны қаржыландыру көздерінің үлес салмағы
Дереккөз: Алматы қаласы Статистикадепартаменті Ғылым Алматыда көптеген ғылыми мекемелер, жобалау институттары және жоғары оқу орындары орналасқан. Қаланы дамытудың алдында тұрған негізгі міндет ғылыми зерттеулер нәтижелерін өндіріске енгізу үшін ғылым, білім және өндірісті біріктіруді қамтамасыз ету болып табылады. 2013-2015 жылдардағы кезеңде кәсіпорындардың технологиялық инновация шығындары 3 есе артқан. Сонымен қатар 2015 жылғы ҒЗТҚЖ сыртқы және ішкі шығындар 33,7 млрд. теңгені құраған, бұл елдегі жалпы жұмыстар көлемінің 48% болып табылады. ҒЗТҚЖ-ға ішкі шығындардың 75%-ы бюджет қаражатынан тұрады. 2015 жылы ғылыми-зерттеу және тәжірибелік - конструкторлық жұмыстарға ішкі шығындар көлемі өткен жылмен салыстырғанда 6,6%-ға төмендеп, 31,8 млрд. теңгені құрады. Ішкі шығындардың жалпы көлемінде, қолданбалы зерттеулер шығыстарының үлесі - 55,5%, негізгі ғылыми-зерттеу - 30,8% және тәжірибелік-конструкторлық жобалау - 13,6% құрады. Ішкі шығындарды қаржыландыру көздерінің құрамында ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарға тартылған қаражат есебінен 79,9% ҒЗТҚЖ қаржыландырылды, өз қаражаты есебінен 20,1%. 2.1.1.6.4. сурет. ҒЗТҚЖ ішкі шығындары 2015ж., млрд. теңге және % Қаржыландыру көздері бойынша ҒЗТҚЖ ішкі шығындары, млрд. теңге Дереккөз: Алматы қаласыСтатистика департаментінің Санақ жинағы, 2015 жылғы Ғылыми-техникалық әзірленімдердің жеткіліксіз үлес салмағы кезінде, шығындардың айтарлықтай бөлігі қолданбалы зерттеулердің үлесіне тиеді. 2.1.1.6.5. сурет. ҒЗТҚЖ ішкі шығындары, млрд. теңге және % 54% 35% 12% 17% 54% 29% 13,6% 55,6% 30,8% Дереккөз: Қазақстан Республикасының Статистика комитеті 2.1.1.6.3. кесте. Ғылым дамуының көрсеткіштері
Дереккөз:Алматы қаласыСтатистика департаментінің санақ жинағы Инновациялар Ұлттық инновациялық саясаттың негізгі мақсаты тұрақты экономикалық өсімді, жоғары технологиялық өндірістердің дамуын қамтамасыз ету, ғылымды қажет ететін өнімдер көлемін арттыру есебінен бюджетке түсімдерді ұлғайту, жаңа технологияларды пайдалану арқылы экологиялық және әлеуметтік мәселелердің шешімін табу болып табылады. Мемлекет өңірдегі инновациялық дамуға қолдау көрсетеді. Осындай шаралардың бірі инновациялық және ғылыми-зерттеушілік әлеуетті дамыту платформасын қалыптастыруға арналған «Ақпараттық технологиялар паркі» арнайы экономикалық аймағын құру болып табылады. «Ақпараттық технологиялар паркі» арнайы экономикалық аймағын салықтарды төлеуден босату түріндегі жеңілдіктер қарастырған. Негізгі мақсат жаңа технологияларды тарту, қолдау және ақпараттық технологиялар мен телекоммуникация, электроника және құралдар жасау, ресурс үнемдеу, табиғатты тиімді пайдалану және т.б. салаларда жаңа кәсіпорындардың артуы болып табылады 2.1.1.6.7. сурет. «АТП» АЭА құрылысы Дереккөз: Кәсіпкерлік және инновациялық даму басқармасы «Ақпараттық технологиялар паркі» арнайы экономикалық аймағының екінші кезегінің құрылысы жүріп жатыр, бұл үшін коммуникациялар бар аумақ 169,2 га көбейтілген (қазіргі көлемі – 14 га). Қазіргі кезде 145 компания қызметін жүзеге асыруда, оның ішінде: - 64 компания тікелей «АТП» АЭА аумағында жұмыс жасайды (18 өндірістік аймағы бар, 48 офисті кеңселерді жалға алады). Жұмыс істеп отырған компаниялар ішінде 18 кәсіпорын шетелдік инвесторлардың қатысуымен жұмыс жасайды (Ресей Федерациясы, Оңтүстік Корея, Израиль, Қытай, Германия, Италия). Арнайы экономикалық аймақтың АЭА дербес кластерлік қор – инновациялық кластердің атқарушы органы құрылған. Аталған қор қатысушыларды қолдауға арналған басқару органы түрінде болады. Инновациялық кластер қатысушыларының Қамқоршылық кеңесі мақұлдаған жобалары Мақсатты қордан қаржыландыру құралдарын ала алады. Сонымен қатар «Ақпараттық технологиялар паркі» арнайы экономикалық аймағының дәрежесі біршама артады – Қамқоршылық кеңесін ел Президенті басқарады Назарбаев Н.А.. 2.1.1.6.4. кесте. Инновациялық қызметтің негізгі көрсеткіштері
Дереккөз:Алматы қаласы Статистика департаментінің санақ жинағы 2.1.1.6.5. кесте SWOT-талдау
Түйткілді мәселелер: - экономикалық жағдайдың тұрақсыздығы және инвестициялық белсенділіктің жаһандық төмендеуі; Қазақстан Республикасының аумағында бизнесті жүргізу үшін визаларды ресімдеудің қиындығы; - Алматы қаласындағы инвестицияллардың келешегі туралы шетелдік іскер топтарының жеткіліксіз хабардар етілуі; - технологиялық сипаттағы инновацияларға бизнесті қабылдау деңгейінің төмендігі; -техникалық, инженерелік мамандықтар және инновациялық менеджмент бойынша ғылыми кадрлардың тапшылығы; - инновациялық жобаларды іске асырудағы бақылау жүйесінің жетілдірілмеуі. жүктеу/скачать 6,96 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|