34) Микропроцессор архитектурасы: Принстон және Гарвард.
Әртүрлі микропроцессорлар мен микро-ЭВМ-дер пайда болды. Олардың қатарына командалары ықшамдалған есептеу машиналары (RISC, Reduced Instruction Set Computer ) жатады. ... Мұндай машиналар архитектурасын принстон архитектурасы деп атайды, өйткені ондай архитектуралы машина Принстон университетінде жасалынған. Осы уақытта Гарвард университетінде де компьютердің басқа моделі жасалынған, мұндай компьютерлерде дерек пен командалар әртүрлі жадыда сақталған. Архитектураның мұндай түрін Гарвард архитектурасы деп атайды. Жадыға мекендеу принципі Кез-келген компьютер жадысы нөмірленген ұяшықтардан тұрады.
Гарвард архитектурасы-компьютерлердің архитектурасы, олардың айрықша белгілері: Нұсқаулық қоймасы және деректер қоймасы әртүрлі физикалық құрылғылар; Нұсқаулық арнасы мен деректер арнасы да физикалық түрде бөлінген. Архитектураны Ховард Айкен 1930 жылдардың соңында Гарвард университетінде жасаған.
⦁ Типтік операциялар (қосу және көбейту) кез-келген есептеу құрылғысынан бірнеше әрекеттерді қажет етеді:
⦁
⦁ екі операндтың үлгісі;
⦁ нұсқаулықты таңдау және оны орындау;
⦁ нәтижені сақтау.
Эй Айкен жүзеге асырған Идея командалар мен деректерді беру желілерін физикалық түрде бөлу болды. Айкеннің алғашқы "Марк I" компьютерінде нұсқауларды сақтау үшін перфорацияланған таспа, ал деректермен жұмыс істеу үшін электромеханикалық регистрлер қолданылған. Бұл командалар мен деректерді бір уақытта жіберуге және өңдеуге мүмкіндік берді, соның арқасында компьютердің жалпы өнімділігі едәуір артты.
⦁
Гарвардтың архитектурасында нұсқаулыққа арналған жад құрылғылары мен деректер жадының сипаттамалары бірдей болмауы керек. Атап айтқанда, сөздің ені, сағаты, енгізу технологиясы және жад адрестерінің құрылымы әр түрлі болуы мүмкін. Кейбір жүйелерде нұсқауларды тек оқу үшін жадта сақтауға болады, ал деректерді сақтау үшін әдетте оқу мүмкіндігі бар жад қажет және
