3 Билет Ауа микрофлорасы


Коньюгация және оның механизмдері



бет2/2
Дата16.05.2023
өлшемі17,95 Kb.
#176809
1   2
Байланысты:
3 билет

3.Коньюгация және оның механизмдері.
Конъюгация – гендердің көлденең берілу механизмі, онда әдетте плазмидалар түріндегі генетикалық материал бір бактериядан екіншісіне тасымалданады. Ол бактериялардың эволюциясында және антибиотиктерге төзімділік гендерінің таралуында маңызды рөл атқарады. Мұнда конъюгацияға және оның механизмдеріне шолу берілген:
Донорлық жасуша және реципиент жасуша: Конъюгацияда бактериялық жасушалардың екі түрі қатысады: тасымалданатын генетикалық материалды қамтитын донорлық жасуша және генетикалық материалды қабылдайтын реципиент жасуша.
Конъюгативтік плазмидалар: Конъюгацияға көбінесе конъюгативтік плазмидалар деп те аталатын өздігінен өтетін плазмидалар кіреді. Бұл плазмидалар конъюгация процесіне жауапты гендерді, соның ішінде плазмидтерді тасымалдауға, репликациялауға және басқа функцияларға арналған гендерді алып жүреді. Олар бактериялық хромосомадан тәуелсіз өмір сүре алады және автономды түрде көбейе алады.
Конъюгация пилусының қалыптасуы: Конъюгацияның алғашқы қадамы - жыныс пилусы деп те аталатын конъюгация пилусының қалыптасуы. Конъюгативтік плазмидада пилус синтезін кодтайтын гендер бар. Пилус донорлық жасушадан шығып, реципиент жасушамен байланыс орнатады.
ДНҚ тасымалдануы: конъюгациялық пилус пайда болғаннан кейін донорлық жасуша генетикалық материалды тасымалдауды бастайды. Плазмидті ДНҚ донорлық жасушадан реципиент жасушаға конъюгация көпірі немесе жұптасушы көпір деп аталатын арнайы ақуыз кешені арқылы мобилизацияланады. Бұл көпір донор мен реципиент жасушаларының арасындағы қашықтықты қамтиды, бұл ДНҚ-ны тасымалдауға мүмкіндік береді.
Релаксаза және ориТ: Донорлық жасуша ішінде трансферттің шығу тегі (oriT) деп аталатын белгілі бір ДНҚ тізбегі релаксаза деп аталатын ақуыз арқылы танылады. Релаксаза oriT орнында плазмидтік ДНҚ-ның бір тізбегін үзіп, тасымалданған тізбек немесе Т-тізбек деп аталатын бір тізбекті ДНҚ молекуласын жасайды.
ДНҚ репликациясы және тасымалдануы: Т-тізбек реципиент жасушасында ДНҚ репликациясының үлгісі ретінде қызмет етеді. Реципиент жасуша плазмидтік ДНҚ-ның толық көшірмесін жасау үшін комплементарлы тізбекті синтездейді. Бұл донордан реципиент жасушасына бүкіл плазмиданың берілуіне әкеледі.
Интеграция және экспрессия: Плазмида реципиент жасушаға ауысқаннан кейін ол хромосомадан тыс элемент ретінде өмір сүре алады немесе реципиент жасушаның хромосомасына интеграциялануы мүмкін. Тасымалданған гендер жаңа белгілерді немесе функцияларды бере отырып, алушы жасушада экспрессиялануы мүмкін.
Конъюгация жоғары реттелетін процесс және бактерия жасушалары арасында генетикалық материалдың тасымалдануын үйлестіруге бірнеше ақуыздар мен реттеуші элементтер қатысады. Ол бактериялар популяциясы арасында антибиотиктерге төзімділік гендері сияқты тиімді белгілердің жылдам таралуына мүмкіндік береді.
Конъюгация бактерияларға тән механизм және басқа организмдерде байқалмайтынын атап өту маңызды. Қосымша сұрақтарыңыз болса немесе қосымша ақпарат қажет болса, маған хабарлаңыз.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет