Бластомерлер - зиготты ұсақтау кезеңінде жануарлар эмбриондарының жасушалары. Ұрықтандырылған жұмыртқа (зигота) бластомер деп аталатын екі еншілес жасушаға бөлінеді. Әрбір бластомер екі жаңа еншілес бластомерге бөлінеді.
Бұл ретте, эмбрионның бастапқы даму кезеңдері, әдетте, ұрық жұмыртқа жолында орын алады, олар өз бұлшық етінің перистальттық қысқаруы,
жыпылықтайтын эпителий кірпігінің тербелісі және шырышты қабықтың мол секрециясы ұрықты жатырдың мүйіздеріне біртіндеп жылжуын қамтамасыз етеді.
Жатыр мүйізіне (сур. 12.2) ұрық түседі: шошқада - 46-48 сағ. аралығында, ал қойда - 66-72, сиырда - 72-84, ал жылқыда - 140-144. Келесі 5-9 тәулік бойы (жануардың түріне байланысты) ұрық жатыр қуысында еркін жүзіп жүреді. Бластомерлердің бөлінуі (осы кезеңде біркелкі емес) жалғасуда және олар барлық қуысты мөлдір қабықпен толтырады.
Сыртынан ұрық тут жидегіне немесе таңқурай жидегіне ұқсайды. Бұл даму кезеңі морул деп аталады. Ұсақтау процесінде бластомерлердің екі түрі пайда болады: ұсақ және ашық шеті (периферия) бойынша орналасады, мөлдір қабыққа жақындап, трофобласт (қоректендіргіш жыпырақ) құрайды, ал ірі және қаралауы ортада топтастырылады және эмбриобласт (ұрықтық түйін) қалыптастырады.
Сур. 12.2. Эмбриондардың имплантация алдындағы даму сатыларынаң өту схемасы:
1 - аналық жасушаның овуляциясы; 2 - спермийдің пенетрациясы; 3 - пронуклеустардың қалыптасуы; 4 - метафазалық пластинканың сатысы; 5 - 2 - -жасушалық эмбрион кезеңі; 6 – 4 - жасушалық эмбрион кезеңі; 7 - 8 - жасушалық эмбрион кезеңі; 8 - морула; 9 - ерте бластоцист; 10 - эмбрион имплантациясы.
Достарыңызбен бөлісу: |