Титриметрияда қолданылатын реакцияларға қойылатын талаптар

Титриметриялық анализді тек қана келесі талаптарға сай келетін реакцияларды ғана пайдалануға болады:

1. 
   қатаң стехиометриялы және селективті;
   
2. 
   іс жүзінде реакция қайтымсыз, дәлірек айтқанда тепе-теңдік константаның мәні айтарлықтай үлкен болуы;
   
3. 
   реакция жылдамдығы жоғары болуы;
   
4. 
   эквиваленттік нүктені дәл анықтау мүмкдігінің болуы;
   

1. 
   Ертінділердің концентрациялары, оларды өрнектеу әдістері.
   
2. 
   Есептер шығару.
   

1. Концентрацияны өрнектеу жолдары. Аналитикалық химияда көбінесе заттың белгілі бір көлемдегі мөлшерімен, яғни концентрациясымен жұмыс істеу керек болады. Әсіресе бұл ерітіндідегі заттар үшін маңызды. Концентрацияны белгілеудің бірнеше жолы бар: молярлы, нормальды, титр, ерітіндінің анықтайтын зат бойынша титрі.

n(A) – А затының моль саны.

m(A)= (A)·М(A)

Мысалы, 0,2М үшін =0,2 моль/л. Бір мольдің массасы:

М ( )=98,08.

Онда: m( )= 0,2 моль/л98,08 г/моль=19,6г/л, яғни бір литр ерітіндіде 19,6г күкірт қышқылы ерітілген.

3.Нормальды концентрация.

Эквивалент. Қосылыстағы шартты бірліктер арасында стехиометриялық деп аталатын белгілі қатынастар болады. Мысалы, NaCI молекуласында натридің бір атомына хлордың бір атомы келеді, молекуласында екі натридің атомы бір бөлшегімен байланысқан. Реакциялаушы бөлшектер арасында да стехиометриялық қатынас орнайды, мысалы:

аА+bB↔cC+dD

реакциясында А затының а шартты бөлшегі В затының b шартты бөлшегімен реакцияға түседі. Осыған сәйкес, а b шарты орындалған кезде А затының бір бөлшегі В затының b/a бөлшектеріне эквивалентті. b/a қатынасын В затының эквивалент факторы деп атайды және f _экв (В) деп белгілейді.

Мысалы: 2 +I₂↔ +2NaI

Реакциясында ( )= 1/2, ал f _экв мәні жүретін әрбір химиялық реакцияның теңдеуіне байланысты анықталады:

)=+ NaOH =Na ₄+Н₂О; f _экв = 1

+ 2NaOH = +Н₂О; f _экв = 1/2

+ 3NaOH = +Н₂О; f _экв = 1/3

Нормальды концентрация- : 1дм (л) ерітіндіде еріген заттың моль- эквивалент саны ( ) немесе 1см (мл) ерітіндіде еріген заттың ммоль эквивалент саны.



=

Ерітіндіде еріген заттың массасын табу үшін оның мольэквивалент санын бір моль эквиваленттің массасына (бір эквиваленттің молярлы массасына)көбейту керек:

m(A)= (A) (A)

Эквиваленттің молярлы массасы: (A)= (A)М(A)

Онда масса тең: m(A)= (A) f _экв (A)М (A)

Титр – Т әріпімен белгіленеді, оның өлшем бірлігі мг/мл немесе г/мл. Титрді мына теңдеумен анықталады: мұндағы, m- еріген заттың массасы, V- ерітіндінің көлемі.

Концентрация молярлы болғанда А затының массасы тең:

Онда титр тең: T(A) =

Концентрация нормальды болғанда А затының массасы тең:

m(A)= (A)

Онда титр тең: T(A) =

Титр белгілі болса нормальды концентрацияны табуға болады:

=

Ерітіндінің анықтайтын зат бойынша титрі. Кей жағдайда жұмысшы ерітіндінің анықтайтын зат арқылы титрі – беріледі, бұл анықтайтын заттың 1мл стандартты ерітіндісімен (титрантпен) әрекеттесетін грамм мөлшері.

₌

Мысалы: =0,004678 г/мл. Бұл 1 мл күкірт қышқылымен 0,004678г кальций оксиді әрекеттесетінің көрсеттеді.