3.Өкпеге жасанды желдету жасау төсілдері

Өкпеге жасанды желдету жасаудьщ неғұрлым тиімді өдісі — зардап шегушінің тыныс алу жолдарына ауаны белсенді түрде үрлеу өдісі. Зардап шегушішң өкпесіне ауаны енжар түрде үрлеуге негізделген өдіс (Сильвестр бойынша, Нильсен-Каллистов бойынша, Говар бойынша, Шеффер бойынша, Хольгер-Нильсен бойынша) онша тиімді емес. Неғұрлым тиімдісі — аппарат көмегімен жасанды тыныс алдыру болып саналады. "Ауыздан—ауызға" немесе "ауыздан—мұрынға" өдістері карапайым өрі кез келген жағдайда колданылатын өдіс қатарына жатады. Ауруды шалқасынан жаткызады, басын мейлінше шалкайтады, осы кезде жоғарғы тыныс алу жолдары барынша ашылады.

"Ауыздан—мұрынға"өдісікезшдеаурудьщтөменгі жағы алға жөне жоғарыға жылжытылады, бұл кезде ауыз толығымен жабылады. Көмек көрсетуші терең дем алады да, аузымен зардап шегушінің мұрньгаа ауа жібереді, кеуде клеткасы кеңіген кезде аузын зардап шегушінің мұрнынан босатады.

"Ауыздан—ауызға" өдісі кезівде аурудың иегі ақырын алға жылжытылады, аузы кішкене ашық болады. Көмек керсетуші терең дем алып, аузын аурудың аузьша түйісті-ріп, бетімен оның мұрнын жауып, дем шығарады.

Дөке салфеткасын, арнайы бүркеме, мундуштук аркылы, ауа жіберу колданылу мүмкін жерде "ауыздан— мұрынға" тәсілін қолданған жөн. Аурудың тыныс алу жолдарына ауа үрлеу минутына 16—18 рет жасалады. Тыныс алу тек дөке немесе орама көмегімен ғана емес, сонымен бірге Т—түріндегі немесе С—түріндегі түтік, кол респиратор қабының тыныс алу терісін (бүркемесі бар "Амбу" типті қап) қолданьш жүргізуге болады. Баланың аузы мен мұрнын бір мезгілде еріндермен жауып, кеуде клеткасының көтерілуін бақылай отырып, ауаны шағын мелшерде жіберуге болады (тыныс алу жиілігі—минутына 15—18рет).

Зардап шегушінің жағы карысып калған жағдайда "ауыздан— мұрынға" төсілі тиімді.

Жасанды тыныс алдырудың максаты — өз бетінше толыкқанды тыныс алу калпына қанның 0₂ -мен толығуын жөне СО₂жойылуын камтамасыз ету. Сондыктан оны қалыпты тыныс алу жұмысы орнына келгенше жасайды немесе жүрек тоқтауының айқын белгілері байқалғанда токтатады. Ол окиға орнында жасайды. Ең өуелі жоғарғы тыныс алу жолдарының өткізгіштігі тексеріледі (саусақпен тексеру жөне карау, тіл ұстағышпен тілді сыртқа шығару, қысып тұрған киімді, жағаны, белбеуді босату). Қолмен жасанды тыныс алдыру өдістері жеткілікті түрде өкпені желдетуді қамтамасыз ете алмайды. Оньщ ішінде төмендегі төсілдер жиі қолданылады:

а) Сильвестр өдісі — аурудың бас жағьшда тұрып, 1—2 адам онын екі колымен шынтақ буыны астынан ұстайды жөне иыктарын мейлінше артқа жөне жоғары кайырады; осылайша тыныс алу жүзеге асырылады. Қолды осы қалыпта бірнеше секунд ұстап тұрады да, төмен түсіреді, сөйтіп кеуде клеткасын басып итереді, осылайша дем шығару жүзеге асырылады. Осындай қозғалыстар минутына

б) Нильсен-Каллистов төсілі — зардап шегуші етпетінен жатады, оған оралған сүлгі үштары қолтык астъшан өтіл,жауырынның акромальды өсіндісі мен бұғананың шеткі ұштары аумағына шығарылады, кол денеден алшақталады.

Көмек көрсетупгі бұл кезде, негізінен, өзінің арқа бұлшық еттерінія күшін колданады, ол кол, өсіресе білек күшінен 3—4 есе артық. Егер екі сүлгінің ұштарын байласа, онда оны көмек көрсетушінің арқасына кигізіп, қолдарын босатуға болады (зардап шегушіні көтеру көмек көрсетушінщ аркасының бүгіліп жазылуы нөтижесінде жүзеге асады).