4 -тоқсанның жиынтық бағалау спецификациясы

-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы

жүктеу/скачать 105,54 Kb.

бет	2/2
Дата	29.01.2022
өлшемі	105,54 Kb.
	#115905

1 2

Байланысты:
ТЖБ 11-4.0

«Физика» пәнінен 4-тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары
4-тоқсан бойынша балл қою кестесі

4-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы

Бөлім	Тексерілетін мақсат	Ойлау дағдыларының деңгейі	Тапсырм а саны*	№ тапсырма *	Тапсырма түрі*	Орындау уақыты, мин*	Балл*	Бөлім бойынша балл
Космология	11.10.1.2 - көрінерлік жұлдыздық шама және абсолют жұлдыздық шама ұғымдарын ажырату;	Білу және түсіну	8	1	ҚЖ	3	4	25
	11.10.1.3 - көрінерлік және абсолют жұлдыздық шаманы анықтау үшін формулаларды қолдану	Қолдану		2 3	ҚЖ ҚЖ	5	2 2
	11.10.1.4 - Күннің сәулеленуін сипаттау үшін Стефан-Больцман және Винн заңдарын қолдану	Қолдану		4 5	ҚЖ ҚЖ	2 2	2 2
	11.10.1.5 - Жұлдыздар
	эволюциясын түсіндіру үшін Герцшпрунг-Рассел диаграммасын қолдану;	Қолдану		6	TЖ	5	4
	11.10.1.10 - Хаббл заңын қолданып, Әлемнің жасын бағалай алу;	Қолдану		7	ҚЖ	5	4
	11.10.1.11 - микротолқынды фондық сәулелену туралы ақпаратты қолданып, Үлкен Жарылыс теориясын түсіндіру	Жоғарғы деңгей дағдысы		8	TЖ	8	5
физпрактику м	физикалық шамаларды өлшеудің дәлдігіне негізделген эксперименттік зерттеудің соңғы нәтижесін алу	Жоғарғы деңгей дағдысы	1	9	ҚЖ	5	5	5
Барлығы:			9	9		40	30	30
Ескерту: - өзгеріс енгізуге болатын бөлімдер*

Тапсырма үлгілері және балл қою кестесі

«Физика» пәнінен 4-тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары

1. (а) Өлшеу әдістемесіне қарай жұлдыздық шаманың бөлінуін атаңыз:

.............................................................................. жұлдыздық шама
.........................................................................жұлдыздық шама
.........................................................................жұлдыздық шама D. .........................................................................жұлдыздық шама

[2]

(b) абсолют жұлдыздық шама мен көрінетін жұлдыздық шаманың айырмашылығын ашып жазыңыз.

...........................................................................................................................................................

[2]

Көрінерлік жұлдыздық шамасы 6 болатын жұлдыз Жерден 80 пк қашықтықта орналасқан. Осы жұлдыздың абсолют жұлдыздық шамасын анықтаңыз.

[2]

Плутон ғаламшары арқылы 40 а.б қашықтықта орналасқан Күннің абсолют жұлдыздық шамасы 4.77. Күннің осы планета арқылы бақылағандағы көрінерлік жұлдыздық шамасын анықтаңыз.

[2] 4. Күн сәулесінің спектрін анықтау барысында оның энергетикалық жарқырауының спектрлік максимумына сәйкес келетін толқын ұзындығы 500 нм. (=5.6710^-8 Вт/м²K⁴, b=2.910³ мК)

Күнді абсолют қара дене деп есептеп, Абсолют температурасын анықтаңыз.

[2]

Жоғарыда берілген (4) тапсырманың мәліметтерін қолдана отырып, абсолют қара дененің энергетикалық жарқырауын анықтаңыз.

[2]

Суретте Герцшпрунг-Рассел диаграммасы бейнеленген.

(а) төменде көрсетілген бес тұжырымнан дұрысын(тарын) анықтап дөңгелектеп белгілеңіз.

ақ ергежейлілер – жарқырауы күшті қызған жұлдыздар;
атмосферадағы заттар тығыздығы жұлдыздың спектрлік сызығының еніне әсер етеді;
Бетельгейздағы жұлдыз асқын алыптарға жатады себебі, оның радиусы Күн радиусынан 1000 есе үлкен;
негізгі тізбекте 20%-ға жуық жұлдыз орналасқан;
Күн – алып жұлдыздар қатарына жатады;

[1]

(b) (а) тапсырмасында берілген бес тұжырымның қателерін анықтап, неліктен қате екендігін түсіндіріп жазыңыз.

...........................................................................................................................................................

[3]

7. Алыс галактиканың жарық спектрінің спектрлік сызығының толқын ұзындығы 398.6 нм екендігін өлшеген. Дәл сол сызық зертханалық жолмен өлшегенде 393.3 нм тең екендігі анықталған. (c=310³м/с, H=65 км с^-1 Мпс^-1) Есептеңіз: (а) галактиканың құлдырау жылдамдығын

[2]

(b) галактикаға дейінгі арақашықтықты

[2]

8. (а) Үлкен Жарылыстың үш дәлелін ашып жазыңыз.

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

[1]

(b) Ғарыштық микротолқындық сәулелену деген не?

[2]

(с) Ғарыштық микротолқындық сәулелену нені көрсетеді?

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

[2]

9. Оқушы алюминийдің тығыздығын анықтау барысында төмендегідей мәліметтерді алған.

масса m = 51.6 ± 0.1 g ұзындығы l = 100.0 ± 0.1 cm ені w = 10.0 ± 0.1 cm қалыңдығы t = 0.20 ± 0.01 mm Төмендегі формуланы қолдана отырып

𝑚

ρ=

𝑤𝑙𝑡

(і) алюминий тығыздығын анықтаңыз

[1]

(іі) өлшеудің салыстырмалы қателігін анықтаңыз

[2]

(ііі) өлшеудің абсолют қателігін анықтаңыз

[2]

4-тоқсан бойынша балл қою кестесі

№	Жауабы		Ба лл		Қосымша ақпарат
1	(а)	визуалдық (тікелей көзбен анықталатын) жұлдыздық шама, фотографиялық жұлдыздық шама, фотоэлектрлік жұлдыздық шама және радиометриялық жұлдыздық шама болып ажыратылады	2		Егер 4 жауап дұрыс болса 2 балл, 3 жауап дұрыс болса 1 балл, 2 дұрыс болса 0
	(b)	10 парсек стандарт қашықтықтағы аспан шырағының жұлдыздық шамасын абсолют жұлдыздық шама деп атайды. Абсолют жұлдыздық шама (көрінерлік жұлдыздық шамадан өзгешелігі) шырақтардың физикалық қасиеттерін, жарқырауын сипаттайды. Абсолют жұлдыздық шама (М) көрінерлік жұлдыздық шамамен (m) белгіленеді	1 1
2	𝑑 𝑚 − 𝑀 = 5 log ( ) 1 0 𝑀 = 6.0 − 5𝑙𝑜𝑔= 1.48		1 1
3	𝑀 = 𝑚 + 5 − 5𝑙𝑔𝑟 𝑚 = 4.77 − 5 + 5𝑙𝑔 = −18.8		1 1
4	𝑏 = 𝑇 T=5.810⁹ K		1 1
5	𝑅 = 𝜎𝑇⁴ R=6410³⁰ Вт/м²		1 1
6	(а)	2, 3	1
	(b)	1 диаграммадан бұл жұлдыздардың жарықтығы жоғары емес екендігін көруге болады 4 жұлдыздардың көпшілігі негізгі тізбекте орналасқан 5 Күн орташа өлшемді және ол G класына жатады.	1 1 1
7	(а)	∆= 398.6 − 393.3 = 5.3 нм 𝜗 ∆= 𝑐 𝜗 = 4.0 × 10⁶м/с	1 1
	(b)	𝜗 = 𝐻𝑑 d=62 Мпс	1 1
8	(а)	Әлемнің ұлғаюы/Хаббл заңы бойынша Ғарышта табылған сәулелер/ ғарыштың микротолқындық фонды сәуле шығаруы Жеңіл элементтердің көптігі	1
	(b)	Жарық Үлкен жарылыстан кейін шамамен 400 000 жыл өткен соң, Ғалам қазіргіден әлдеқайда ыстық болған кезден қалып қойған. Шамамен сол кездерде атомдар алғаш құрыла бастады. Яғни, жарық қатты жұтылмайтын болғандықтан, сол кезден бастап ол	1
		қазіргідей аздап болса да көріне бастады. Алайда, Ғаламның ұлғаюынан жарықтардың толқын ұзындығы да артты, сол себепті олар қазір тек микротолқын түрінде көрінеді.	1
	(c)	Ғарыштық микротолқындық сәулелену біркелкі болғанымен, онда бізге Үлкен жарылыстан кейінгі жағдайлар мен Ғаламның дамуы туралы мағлұмат беретін аздаған ығысуларды. Соның арқасында, есептеулер тоқтаусыз жақсаруда. 2009 жылы ғарыштық микротолқындық сәулеленуді зерттеуге, Үлкен жарылыс теориясының салаларын сынақтан өткізуге және бізге Ғаламның нақты қалай пайда болғанын түсінуге көмектеседі.	1 1
9	(і)	2.6 г/см³	1
	(іі)	c) 𝛥𝜌 = 𝛥𝑚 + 𝛥𝑙 + 𝛥𝑤 + 𝛥𝑡 𝜌 𝑚 𝑙 𝑤 𝑡 0.2 г/см³	1 1
	(ііі)	∆𝜌 = 𝜌𝜀 7.7%	1 1
Жалпы балл:				30

жүктеу/скачать 105,54 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2