4 апта срсп сұйықтың бетінде орналасқан молекулаларға жан-жағындағы және төменгі қабаттағы молекулалар тарапынан әсер етуінен сұйықта беттік керілу күші пайда болады. Бұл беттік керілу күші әсерінен сұйықта беттік қабат пайда болады



Дата06.01.2022
өлшемі13,75 Kb.
#110151
Байланысты:
4 АПТА СРСП
Досжан Аружан ТБК (1), Химия БЖБ, ТЖБ талдау 3 тоқсан 2022 23

4 АПТА СРСП

2. Сұйықтың бетінде орналасқан молекулаларға жан-жағындағы және төменгі қабаттағы молекулалар тарапынан әсер етуінен сұйықта беттік керілу күші пайда болады. Бұл беттік керілу күші әсерінен сұйықта беттік қабат пайда болады. Сұйық бетін екіге бөлетін кез келген контур бөлігінде беттік керілу күші сол контурға перпендикуляр және сұйық бетіне жанама бойымен бағытталған.  беттік керілу күшінің, сол күш әсер етіп тұрған  контурдың бірлік ұзындығына қатынасы беттік керілу коэффициенті деп аталады.



Беттік керілуді анықтау амалдары статикалық және динамикалық болып екіге бөлінеді. Статикалық әдісте беттік керілу сұйық бетінде тепе-теңдік күйде тұрған бет арқылы анықталады. Динамикалық әдістер беттік қабаттың бұзылуымен байланысты. Ертінділердің (әсіресе полимерлердің және ПАВ) беттік керілуін өлшеу кезінде статикалық әдістерді қолдану керек. Сұйық бетінің тепе-теңдік күйі бірнеше сағат өткенде ғана болуы мүмкін (мысалы, тұтқырлығы жоғары полимерлердің концентрленген ертінділерінде). Тепе-теңдік беттік керілуді және динамикалық беттік керілуді анықтау үшін динамикалық әдістер қолданылады. Мысалы, сабын ерітіндісін араластырғаннан кейін беттік керілу 58 Дж/м2, біраз тұрғаннан кейін – 35 Дж/м2. Яғни беттік керілу өзгеріп тұрады. Тепе-теңдік күй орнағанға дейін ол динамикалық күйде болады.

3. Беттік керілістің температуға тәуелділігі

Газбен шекарада жекелеген заттардың беттік кернеуі температураның төмендеуімен төмендейді, сонымен қатар температура коэффициенті критикалыққа жақын температураға дейін дерлік тұрақты теріс мәнге ие. Сыни температурада іргелес фазалардың арасындағы айырмашылық жоғалады, ал бетінің кернеуі нөлге тең болады. Полярлы емес сұйықтықтардың көпшілігінде бетінің кернеуінің температуралық тәуелділігі сызықтық болып табылады және бірінші

жақындаған ара қатынасымен көрсетілуі мүмкін:

Мұнда және - тиісінше берілген Тірек температурасында және стандартты температурада бетінің кернеуі; - бұл берілген және стандартты температура арасындағы айырмашылық. Басқа заттар осы

тәуелділікті қатаң емес бақылайды, бірақ жиі ауытқулар ескерілмеуі мүмкін, себебі

температура коэффициенттері температураға байланысты емес.

4. Металдардың электрлік кедергісінің температураға тәуелділігіне термометрлердің кедергісінің әсері негізделген. Көптеген металдардың кедергісі әр затқа тән Tк (0,14-20К) критикалық деп аталатын өте төмен температурада секірмелі нольге дейін төмендейді және металл абсолют өткізгіш болады. Бұл құбылыс төтенше өткізгіштік деп аталады





Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет