48-ші ғылыми-әдiстемелiк конференциясының материалдары
жүктеу/скачать 5,84 Mb. Pdf көрінісі
|
3-книга
|
Сүлейменов П. «ӘЛ-ФАРАБИ ЖӘНЕ ҚАЗІРГІ КЕЗЕҢ» КУРСЫН ОҚЫТУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ- МЕТОДЛОГИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ Мемлекеттік бағдарлама мен білім беруді дамыту тұжырымдамасын жүзеге асырудың көздеген мақсаты – білім берудің дәстүрлі қалыптасқан жүйесін, әдістері мен технологиясын қайта қарауды талап етуде. Бұл үдеріс білімнің жаңа аймақтарына енудің қажеттілігі мен оны жеке тұлғаның толық көлемде меңгеруінің қиыншылықтары арасындағы қарама-қайшылықтары ретінде белең алып отыр. Қазіргі заман талабының сұраныстары мен өлшемдеріне сай келетін тұлғалық универсумды қалыптастыру. Қазіргі таңда Шығыс пен Батыстың, Еуропа мен Азияның мәдениетін сіңіруде, көптеген халықтардың тарихи тағдырларының торабында жатыр, қазақтардың дәстүрлі мәдениетінің тұрақты, қуатты өзегі бар көп мәдениетті, көп конфессиялы мемлекет болып табылады. Егеменді еліміздің ең басты мұраты өркениетті елдер қатарына көтерілу болса, ал өркениетке жетуде жан-жақты дамыған, рухани бай тұлғаның алатын орны ерекше. Осы орайда студенттердің танымдық, шығармашылық қабілетін дамыту жоғары оқу орындарының оқытушыларының алдында тұрған жауапты міндеттердің бірі. Студенттердің шығармашылық қабілетін ашу, оны алға қарай дамыту үшін жоспарлы істің мақсаты мен міндетін айқындап алу қажет. Мақсат – студенттердің іскерлігі мен дағдыларын қалыптастыра отырып, шығармашылық жұмысқа баулу, ой-өрісінің дамуына мүмкіндік тудыру. Міндет- студенттердің шығармашылылық қабілетін артыру, жан-жақты ғылыми дамуына көңіл бөлу, ғылыми-зерттеу дағдыларын қалыптастыру. Алға қойған мақсат пен міндетті орындау үшін студент жастардың танымдық, шығармашылық әлеуетін өсіруге, дамытуға ден қою қажет. Қазақстан жаңа мың жылдықтағы білім беру міндеттерін шеше отырып, бір уақытта қазақстан халқының діліне және уақыттың рухына сай келер ұлттық білім беру үлгілерін қарастыруда. Шетелдік білім беру бағдарламалары мен жаңа технологиялар, білім берудің ұлттық үлгісі, өзіне әлемдік тәжірибені сіңіріп, әлемдік стандарттар мен нормативтерге жауап бере отырып, қазақ халқының ұлттық мінезін, оның сан ғасырлы еуразиялық бауырластығынан туған мәдени-тарихи ерекшелігін таныта отырып меңгеріп, өңделуі тиіс[1]. Қазақстан «базалық білім» ұғымын түбегейлі өзгертетін бала құқығы жайлы Конвенцияның және білім жөніндегі Бүкіл әлемдік декларацияның бағдарламалық тұрғыларына сүйенеді. Ертеректе ең алдымен ғылым негіздерін меңгеру мен сауаттылыққа көңіл бөлінсе, қазіргі базалық білім - мейірімділік, әділдік, махаббат, зорлық көрсетпеу, бақыт, дұрыс мінез- құлық сияқты адами құндылықтарды білу және соларға оқытуды болжалдайды. Жоғарыда, аталғандардың аспектісінде «Әл-Фараби және қазіргі кезең» сияқты бірегей курстың шүбәсіз өзектілігі мен бірінші кезектілігі ашыла түседі. Оның аясында рационализм мен еуропаға орталықтануды жеңу міндеттері ғана емес, сондай-ақ қазақстан халқының көп мәденилік, полиэтникалық кескініне сай білім берудің ерекше қазақстандық үлгісін жасау қарастырылады. Рухани-адамгершіліктік бағдарларын жоғалтқан қазіргі замандағы технократиялық өркениетті тажалдан - тек адамның рухани көзінің ашылуы, оның өзінің жоғарғы рухани субстанцияға бастапқы қатынасын сезінуі ғана құтқара алуы мүмкін. Білім беру - адамды жасанды коммуникативті тараптардың мекендеушісіне айналуына, тоқтаусыз технологиялық жарысты тоқтата алатын, әлемдік тарихтың барысын өзгерте алатын қоғамдық өндірістің негізгі сферасы[2]. Ғылыми-теориялық жағынан қарастыратын болсақ, әл-Фараби мұрасын оқу білу, бүкіл қазақ халқына ортақ, ұлттың жалпы қазақстандық мүддені қамтитын білім беру жобаларының түріне жатады. «Әл-Фараби және қазіргі кезең» курсын оқытудың мақсаты - әл-Фараби мұрасы мен қазақ 313 халқының рухани дүниесінің арсындағы тарихи мәдени байланыстарын жан-жақты қарастыру, сонымен қатар казіргі кезең мен салыстырмалы түрде талдау жасау. Ұлы дала перзенттінің ғылыми философиялық ой-пікірлерін зерделеу. Сонымен қатар біртұтас, рухани, білімді адамды, ғаламшар азаматын, жаһандану ғасырында өмір сүре алатын және бақытты бола алатын адамды қалыптастыру, ол қоршаған әлемді қорғап және сақтай алатын, өмір сүру бейнесі басқа адамдарды түсініп, әртүрлі елдердің мәдениетін және өмірлік тәжірибесіне құрмет көрсетіп, өзінің ұлттық әлем үлгісін дамытып, қорғай алатын болуы керек[3]. Даланың да өз тарихы болды және оның айталық, Еуропа немесе Таяу Шығыс тарихынан бір де бір өрімі кем болған жоқ. Көшпенділер өздерінің даму жолында ешбір елдігіне ұқсамайтын, қарабайырлықтан аулақ қоғам құрды және төл мәдениетін өркендетті. Әрбір көшпенді халықтың өзіне ғана тән келбеті, ерекшеліктері болады. Сонау қадым замандарда, алғашқы орта ғасыр, жаңа және жаңаша дәуірлердегі дара тұлғалардың шоғырлары әр түрлі қоғамдық өмір саласындағы атқарған сан қилы рөлдерін, ғылым мен мәдениеттегі, саясаттағы алып тұлғалардың аймағына қарап емес, әлемдік өркениеттің дамуына қосқан ерен ой-пікірлерін айқындап, әділ пайымдайды. Әдетте ұлы адамдардың өнегелі өмірі мен қыруар қызметі қашанда, Отанының тіршілігімен тұтасып жатады. Заманалар көші озып, кейбір саяси жүйелер келмеске кетеді, бірақ та ұлы адамдар мен елдің тұтастығы, бірлігі ажырамайды. Ол жер бетіндегі «мәңгілік ел» әрі өзгермес ақыл-ой жаратылысының бұлжымас заңы болып табылады. Бұл мақсат келесі күрделі жүктеу/скачать 5,84 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|