5В080100-Агрономия мамандығының студенттеріне арналған
В080100-Агрономия мамандығының студенттеріне арналған
жүктеу/скачать 0,52 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жоғары сатыдағы споралы өсімдіктер
- - 100 балл – 100 сұраққа да дұрыс жауап берсе;
- Семестр бойы білімді бақылау жүргізіледі.
5В080100-Агрономия мамандығының студенттеріне арналған«Өсімдіктер систематикасы»ПӘНІ БОЙЫНША ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ (Syllabus) Бағдарлама «___» _________20__ж. бекітілген жұмыс оқу бағдарламасының негізінде әзірленген. 20__ж. «___»____________ кафедра отырысында ұсынылған №__ Хаттама. Кафедра меңгерушісі ______________ Ж..М.Исимбеков 20__ж. «___»____________ Химиялық технологиялар және жаратылыстану факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған 20__ж. «___»____________ №__ Хаттама ОӘК төрайымы ________________ Ұ.Д.Бүркітбаева 20__ж. «___»____________ 1 Оқытушылар туралы мәліметтер және байланысу ақпараттары Мадиева Қарлығаш Мұратқызы Ғылыми дәрежесі, атағы, қызметі: б.ғ.к., аға оқытушы Биология және экология кафедрасы ПМУ Ломов көшесі 64 1-корпусында 358-аудиторияда орналасқан. Байланысу телефоны 67-36-85 ішкі нөмір 12-57 2 Пән туралы мәліметтер Пән 1 семестрде оқытылады, оқытылу мерзімі 15 апта. Пәннің жалпы еңбек ауқымдылығы 135 сағат, оның ішінде 45 сағат аудиторияда жүргізіледі және 90 сағат студенттердің өзіндік жұмыстарына берілген. Сабақ түрі бойынша аудиторияда өткізілетін уақыт күнтізбелік жоспарда берілген. Сонымен қатар бұл пән бойынша студенттер межелік бақылау тапсырады, бақылау нысаны тесттер арқылы қабылданыды. 3 Пәннің еңбек сыйымдылығы
4 Пәннің мақсаты және міндеттері Пәнді оқыту мақсаты- ағзалардың өсімдік формаларының көптүрлілігін тірінің ұйымдасу деңгейлерімен, онтогенетикалық және эволюциялық даму сатыларымен, өсімдіктердің биосфера мен адам өміріндегі роліне байланысты зерттеу, арнайы агрономиялық пәндердің тиімді меңгерілуі үшін және оқып білу үшін ғылыми негіз құру. Міндеттері: студентке ботаниканың негізгі бөлімдері: өсімдіктердің морфологиясы мен анатомиясы, көбеюі, флорография және систематика негіздері, геоботаника және экология элементтері, өсімдіктер фитогеографиясы элементтері бойынша белгілі бір білім беру. 5 Білімге, икемділікке және машықтарға қойылатын талаптар Осы пәнді меңгеру нәтижесінде студенттерде: өсімдік ағзалараның ұйымдасу деңгейін; өсімдік әлемінің эволюциялық даму сатылары мен қалыптасу заңдылықтарын; төменгі, жоғарғы споралы және тұқымды өсімдіктердің негізгі систематикалық топтарын; әртүрлі систематикалық топ өсімдіктерінің морфологиялық және анатомиялық ерекшеліктерін олардың эволюциясы мен филогенезіне байланысты ажырата білуі; морфологиялық және анатомиялық талдау негізінде өсімдіктің белгілі бір бөлім, класс, тұқымдас, қатар, туыс, түрге жататындыған анықтай алу; өсімдіктер анықтағышын қолдана алу; белгілі бір климаттық белдеудің экожүйесінің әртүрлі типтерінде өсімдік жамылғысы өкілдерінде негізгі тұқымдастар мен туыстар белгілерін танып білу; геоботаникалық сипаттау және топырақ беті жабынын талдауды жүргізу әдістемесін меңгеру. 6 Пререквизиттер Осы пәнді меңгеру үшін төмендегі пәндерді меңгеру кезінде алынған білім, икемділік және машықтар қажет: ботаника, химия, физика, экология, т.б. 7 Постреквизиттер Пәнді меңгеру кезінде алынған білім, икемділік және машықтар келесі пәндерді меңгеру үшін қажет: өсімдіктер физиологиясын, агрохимияны. 8 Тақырыптық жоспар Оқу нысаны – күндізгі (3 кредит)
Оқу нысаны – сырттай (3 кредит)
9 Пәннің қысқаша сипаттамасы Өсімдіктер систематикасы пәні студенттерде ботаникадан арнайы білімді бекітуге арналған. Арнайы әдебиеттерді оқу және студенттердің жеке жұмысына негізделген ботаникалық білімді кеңейтіп, тереңдетіп береді. Студенттерге болашақ маман ретінде ботаниканың негізгі систематикалық және морфометриялық әдістерін меңгертіп, ғылыми зерттеу жұмыстарының тәжірибелік дағдыларын үйретеді. 10 Курс компоненттері Зертханалық жұмыстар мазмұны Тақырып 1. Төменгі сатыдағы өсімдіктердің систематикасы. Цианобактериялар (носток, осциллятория). Жасыл балдырлар (хламидомонада, хлорелла, спирогира). Төменгі сатыдағы саңырауқұлақтар (мукор). Тақырып 2. Жоғарғы сатыдағы саңырауқұлақтар. Қалталы саңырауқұлақтардың (сморчок, стручок) және базидиальды (трутовиктер, түтікті және пластинкалы гименофорлы) саңырауқұлақтар. Қыналар. Қыналардың қатпарларының құрылысы (гомеомерлі, гетеромерлі). Тақырып 3. Жоғары сатыдағы спора түзетін өсімдіктер. Мүктәрізділер. Бауырмүктердің (маршанция) және жапырақсабақтылардың (көкек зығыры, сфагнум) құрылысы мен тіршілік циклінің ерекшеліктері. Плаунтәрізділер (түйреуіш тәрізді плаун), қырықбуынтәрізділер (дала қырықбуыны) және папоротниктәрізділер (еркек усасыр), олардың құрылысы мен тіршілік циклдері. Тақырып 4. Ашықтұқымды өсімдіктер. Аталық және аналық бүрлердің құрылысы. Кәдімгі қарағай мысалында ашықтұқымды өсімдіктердің даму циклі. Ашықтұқымды өсімдіктерді анықтау. Тақырып 5. Гүлді немесе жабық тұқымды өсімдіктер. Гүлдің морфологиясы. Гүлсеріктер типтері. Андроцей мен гинецей құрылысы. Жатындар типтері. Гүл формуласын құрастыру. Аталық және аналық гаметофиттердің анатомиялық құрылысы. Тұқымбүр мен тозаңқаптың кесіндісіндегі құрылысы. Микро және мегаспорогенез. Қосарынан ұрықтану. Тақырып 6. Дара және қосжарнақты өсімдіктердің тұқымдарының морфологиялық және анатомиялық құрылысы (эндоспермді және эндосперміз, периспермді тұқымдар). Өскіндер құрылысы. Тамыр мойыны. Эпикотиль мен гипокотиль. Тақырып 7. Өсімдіктерді анықтау әдістемесі. Раушагүлділер, бұршақтұқымдастар, астра гүлділер тұқымдастары өсімдік түрлерін анықтау. Лалагүлділер, қоңырбастар тұқымдастары өсімдіктерін анықтау. Практикалық жұмыстардың мазмұны Көк жасыл балдырлар бөлімі. Хроококкалылар, гормогониялар балдырлар кластары. Жасыл балдырлар бөлімі. Тең талшықтылар класы. Вольвоксті қатары. Хлорококкті, улотриксті, сифонды балдырлар қатарлары. Конъюгациялы немесе тіркеспелі балдырлар класы. Зигнемалықтар және десмидиялықтар қатарлары. Диатомды балдырлар бөлімі. Қоңыр балдырлар бөлімі. Қызыл балдырлар бөлімі. Саңырауқұлақтар бөлімі. Хитридиевтер класы. Хитриевтер қатары. Оомицеттер класы, сапролегниялылар және переноспоралықтар қатарлары. Зигомицеттер класы. Мукор қатары. Қалталылар класы. Алғашқы қалталылар. Аспергилдер қатары. Пиреномицеттер қатарлар тобы. Дискомицеттер қатарлар тобы. Базидиомицеттер класы. Гименомицеттер қатарлар тобы. Тат саңырауқұлақтар қатары. Күйе саңырақұлақтар қатары. Қыналар бөлімі. Мүк тәрізділер бөлімі. Бауыр мүктер класы. Жасыл мүктер және сфагнум мүктер қатары. Плаун тәрізділер бөлімі. Қырықбуындылар бөлімі. Папоротник тәрізділер бөлімі. Ашық тұқымдылар мен жабық тұқымдылардың споралануы. Сарғалдақтар тұқымдасы. Раушан гүлділер тұқымдасы. Бұршақ тұқымдасы. Қазтамақтар және адыраспандар тұқымдастары. Шатырша гүлдер тұқымдасы. Алабота және қалампыр тұқымдастары. Күлқайыр және сүттігендер тұқымдастары. Шәйқурайлар, жынғылдар және жиделер тұқымдастары. Асқабақ және гүлділер тұқымдастары. Ерін гүлділер және алқа тұқымдастары. Күрделі гүлділер тұқымдасы. Лала гүлділер тұқымдасы. Астық тұқымдасы. Қияқ тұқымдасы. Әдебиеттер [1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13] Студенттің өзіндік меңгеруіне арналған тақырыптар тізімі Оқу нысаны – күндізгі (3 кредит)
Студенттердің өздік оқуға арналған тақырыптар тізімі Тақырып 1 Балдырлар (4 сағат). Гетеротрихальды құрылысты толломдардың ерекшеліктері, олардың даму жолдары, негізгі өкілдері. Жер бетінде тіршілік етуге байланысты балдырлардың қандай ерекшеліктерін жатқызуға болады. Қандай белгілер хараларда жеке бөлім ретінде қарастыруға мүмкіншілік береді. Харалардың жынысты көбеюі және жыныс органдарының құрылысы. Вошерия не себептен әртүрлі талшықтыларға жатқызады. (Вошерияның клетка құрылысы және даму циклі. Пирофитті балдырлардың қысқаша сипаттамасы. Тақырып 2 Саңырауқұлақтар 6 сағат. Құрлыққа шығуына байланысты саңырауқұлақтардың морфологиялық ерекшеліктері. Аскомицеттер немесе қалталы саңырауқұлақтар класы. Биологиясы. Маңызы. Шығу тегі. Жемісті денелер түрлері. Базидиомицеттер класы. Холобазидиомицеттер класс тармағына сипатама беріңіз. Ағаштарға зақым келтіретін саңырауқұлақтарды атаңдар. Олардың даму циклының ерекшеліктерін көрсетіңдер. Саңырауқұлақтардың паразиттікке бейімделуі. Жоғары сатыдағы споралы өсімдіктерТақырып 3 Мүктер бөліміМүктердің гаметофит!мен спорофитінің эволюциясы қандай бағытта жүрді. Өткізгіш жүйе қандай мүктерге тән және құрылысы қандай? Мүктердің шығу тегі жөніндегі көзқарастар. Тақырып 4 Плаундар бөлімі Әр түрлі споралы плаундарға мысал келтіріңіздер. Әр түрлі споралықтың биологиялық маңызы неде? Тақырып 5 Риниофиттер бөлімі Ринианың құрылысындағы қандай өзгерістер жапырақты-сабақты өркеннің шығуына әкелді? Тақырып 6 Қырықбуындар бөлімі Қырықбуынның сабағының анатомиялық құрылысы қандай және оның плаун сабағынан айырмашылығы неде? Қазбадағы қырықбуындардың ішінен қазіргі уақыттағы қырықбуындардың ата тегін болжаңыздар. Тақырып 7 Папоротник тәрізділер бөлімі Еркек папоротниктің дамуында плаундарға, қырықбуындарға ұқсастық бар ма? Сипаттаңыздар. Әр түрлі споралы папоротниктерге мысал келтіріңіздер және олардың гаметофитінің, спорофитінің даму ерекшеліктерін көрсетіңіздер. Папопрптниктердің қай бунағы жалаңаш тұқымдыларға бастама берген? Тақырып 8 Жалаңаш тұқымдылар бөлімі Тұқымның биологиялық маңызы және оның спорадан артықшылығы. Жалаңаш тұқымды өсімдіктердің тұқым бүрінің құрылысын сипаттаңыздар. Тұқым бүрінің әр түрлі споралы папорптниктердің мегоспорангийінен айырмашылығы неде? Нуцелуспен интегумент қайдан шығады? Тұқым бүрінің ішіндегі эндоспермінің маңызы, шығу тегі қандай? Жалаңаш тұқымды өсімдіктердің ішкі сабағының ерекшелігі неде? Стелланың қандай типі болады? Қылқан жапырақтылардың жапырағының ерекшелігі қандай және неліктен олар бұтақта бірнеше жыл сақталады? Қылқан жапырақтыларда тозаңдану және ұрықтану қалай жүзеге асады? Ұрықтанған соң тұқым бүрінде аналық бүрде қандай өзгерістер болады? Қазіргі кезде өмір сүретін жалаңаш тұқымдыларды атаңыздар және олардың таралуын сипаттаңыздар. Қылқан жапырақтылардың халықшаруашылығындағы маңызы. Тақырып 9 Жабық тұқымдылар бөлімі Жабық тұқымды өсімдіктердің гүлінің шығу тегі және қызметі қандай? Андроцей мен гинецейдің папоротник тәрізділер мен жалаңаш тұқымдылардың саора түзетін органдарына ұқсастығын көрсетіңіздер. Аналықтың (мегаспорофил) шығу тегі, құрылысы қандай? Мегаспораның және аналық гаметофиттің дамуын сипаттаңыздар. Аталық (микроспорофил) құрылысы қандай? Неше микроспорангийлері бар, құрылысы қандай? Аталық гаметофиттің дамуын және оның жалаңаш тұқымды өсімдіктердің аталық гаметофитінен айырмашылығын көрсетіңіздер. Жабық тұқымды өсімдіктердің ұрықтануы қалай болады? Жабық тұқымды өсімдіктерде эндосперм қалай пайда болады және оның жалаңаш тұқымды өсімдіктерден қандай айырмашылығы бар, қызметі неде? Жабық тұқымды өсімдіктердің ұрығы қалай пайда болады. Жалаңаш тұқымды өсімдіктердің ұрығы мен салыстырыңыздар. Эндоспермсіз ұрық қалай түзіледі? Перисперм деген не? Үйеңкі тұқымдасының биологиялық ерекшеліктері, маңызы. Қарақұмықтар тұқымдасының биологиялық ерекшелітері, маңызы. Алқа тұқымдасының биологиялық ерекшелітері, маңызы. Өлең шөп тұқымдасының биологиялық ерекшелітері, маңызы. Жабық тұқымдылардың эволюциясы. Әдебиеттер: [5],[8], [13]. СӨЖ тапсырмаларын орындау және тапсыру жөніндегі «Өсімдіктер систематикасы» пәні бойынша 5В080100-Агрономия мамандығы бойынша күндізгі оқу нысанындағы студенттерге арналған бақылау шараларының күнтізбелік кестесі
Шартты белгілеулер: 1 ДҮТ – №1 дәрісті дайындау үшін берілетін үй тапсырмасы; Қ – оқу үрдісіне қатысу; ТҮТ 1 – №1 тәжірибелік сабақтарға дайындалу үшін үй тапсырмасы; Г – глосарий; Т – тексеру; ӨОҮТ1 – материалды өздігінен оқуға №1 үй тапсырмасы. Кафедра отырысында ұсынылған 2010 ж. «___»________№_____ хаттама. Кафедра меңгерушісі __________ Исимбеков Ж.М. 20__ж. «___» ____________ СӨЖ тапсырмаларын орындау және тапсыру жөніндегі және «Өсімдіктер систематикасы» пәні бойынша 5В080100 –Агрономия мамандығы бойынша сырттай оқу нысанындағы студенттерге арналған бақылау шараларының күнтізбелік кестесі
Кафедра отырысында ұсынылған 2010 ж. «___»________№_____ хаттама. Кафедра меңгерушісі __________ Исимбеков Ж.М. 20__ж. «___» ____________ 11. Курс саясаты Бірігіп жұмыс істеудің арқасында төмендегідей ережелерді орындауға тиістіміз: Оқытушы мен студент бір-біріне қайырымды болу. Қателесуге қорықпаңыз. Ештеме істемейтін адам ғана қателеспейді. Сабақта ережені бұзатын кез келген іс-әрекеттерге шара қолданылады, аудиториядан қуып жіберуге дейін болады. Сабақты босатқаны үшін айып салынады: дәріс немесе практикалық сабақтарды себепсіз босатқаны үшін 1 балл шегеріледі. Сабаққа белсенді қатысыңдар. Оқытушыға сұрақтар қойыңдар. Сабаққа жай қатысып қана қоймай, әртүрлі сұрақтарды пікірталас ретінде шешуге тырысыңдар. Әрбір сабаққа міндетті түрде жауапты дайындалыңдар. Сіздердің дайындықтарыңыз бақылау жұмыстары мен тестпен, сұрақтармен тексеріледі. Барлық тапсырмалар уақытында орындалуы тиіс. СӨЖ уақытынан кеш орындалса, автоматты түрде 2 балл алынып тасталады. Сабаққа келу міндетті түрде. егер сіз себепсіз үш немесе одан көп сабақ босатсаңыз, оқытушы сізден деканаттан рұқсат қағазын әкелуді талап етуге құқылы. Есіңізде сақтаңыз: сабаққа қатысу қорытынды бағаға кіреді. Босатылған сабақтар оқытушының айтқан сағатында тапсырылады. Аудиториялық сабаққа 5 минут кешігуге болады, одан әрі кешіксе студент сабаққа жіберілмейді. Себепті жағдайлар болып қалса, оқытушыны алдын ала ескерту қажет. Оқытушы сөйлеп тұрғанда қатты сөйлеуге болмайды. Студентке екінші рет ескерту жасалса, студент аудиториядан босатылады. Студент сабаққа міндетті түрде дайындалып, берілген әдебиеттерді пайдалана білуі тиіс. Университетте қабылданған ережелердің барлығы орындалуға тиіс. Басқа адамнан көшіруге үзілді-кесілді тиым салынады.. Семестрде 2 межелік бақылау қарастырылады. Аудиторияға сыртқы киіммен кіруге тиым салынады. Сабақ кезінде сөйлеуге, газет оқуға, сағыз шайнауға, телефонмен сөйлесуге тиым салынады. Оқу бөлмелерінде жаман сөздер айтуға, темекі тартуға тиым салынады. Соңғы қорытынды баға төменднгідей негіздер бойынша қойылады: Сабаққа қатысу және конспектісін тексеру. Практикалық, өздік жұмыстарға белсенді қатысып, жауап беру. Білімді межелік бақылау бойынша тексеру. Емтихан бағасы Білімді бағалау баллдық-рейтингті жүйемен жүргізіледі, күнтізбелік шаралар бойынша студент өз бағасын өзі шығарып алады. Өзіңе керекті балл жинау үшін практикалық сабақтарға белсенді қатысу керек. Егер осы айтылған жағдайлар жасалмаса, студент семестрдің соңында өткен тақырыптардың барлығын айтуға тиіс. Сонда ғана барып емтиханға жіберіледі. Емтихан тест түрінде алынады. Тест 200 сұрақтан тұрады. Емтихан баллмен бағаланады: - 100 балл – 100 сұраққа да дұрыс жауап берсе;- 75 балл – 75 сұраққа жауапты дұрыс беріп, қалған 25 сұраққа жауап бермесе;- 50 балл – 50 сұраққа жауап берсе;- 35 балл – 35 сұраққа жауап берсе;- 0 балл – жауап болмаса Семестр бойы білімді бақылау жүргізіледі.Кез келген ереже бұзушылық аудиториядан шығару мен баллды төмендетуге дейін әкеледі. Жұмыстарды тапсыру күнтізбелік шаралар бойынша уақытында тапсырылуы тиіс. 12 Әдебиеттер тізімі Негізгі: Абдрахманов, О. Төменгi сатыдағы өсiмдiктер систематикасының практикалық жұмыстары.-Алматы: Қазақ университетi. 2 бөлiм: Саңырауқұлақтар мен қыналардың лабораториялық жұмыстары.-2004.-126 бет Шигаева М.Х., Цзю В.Л. Систематика бактерий:Учебное пособие.-Алматы:Қазақ университетi,2003.-150с. Әметов Ә Ботаника. Ы.Алтынсарин атындағы Қазақтың білім академиясының Республикалық баспа кабинеті. Алматы, 2000ж.-508 б. Әметов Ә., Мырзақүлов П.М. Жоғары сатыдығы өсімдіктер систематикасы. .1 бөлім. Архегониальды өсімдіктер. Алматы "Қазақ Университеты" 2000 ж. Еленевский А. Г. и др. Ботаника: Систематика высших, или наземных,растений:Учебник для пед.вузов.-3-е изд.,испр. и доп.-М.:Академия,2004.-432с. Жатканбаев Ж. Биология, өсімдіктер систематикасы, экологиясы. т.1 Абдрахманов О. Өсімдіктер систематикасы. Теменгі сатыдағы өсімдіктер. Алматы. "Ғылым", 2003. — 440 б. Қосымша: Абдрахманов, О. А. Практические работы по систематике низших растений.-Караганда:Изд-во КарГУ. Ч.2:Лабораторный практикум по грибам и лишайникам.-2001.-146 с. Абдрахманов О. А. Лихенология: оқулық.-Қарағанды-Алматы: Жания-Полиграф,2003.-168 бет. Абдрахманұлы, О. Өсiмдiктер систематикасы. Төменгi сатыдағы өсiмдiктер:оқулық.-Алматы:ғылым,2003.-444 бет. Андреева И.И., Родман Л.С. Ботаника:Учебник для вузов.-3-е изд. , перераб. и доп.-М.:КолосС,2003.-528с. Каталог: arm -> upload -> umk umk -> Пән бойынша оқыту бағдарламасының (Syllabus) титулдық парағы umk -> Методические указания по прохождению учебной практики для студентов специальности 5В020400 «Культурология» umk -> Пән бойынша оқыту бағдарламасының (Syllabus) титулдық парағы umk -> Әдістемелік ұсыныстар мен нұсқаулардың; әдістемелік ұсыныстардың; әдістемелік нұсқаулардың титул парағы umk -> Бағдарламасының титулдық пму ұс н 18. 4/19 парағы (syllabus) Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі umk -> Бағдарламасы Нысан пму ұс н 18. 2/06 Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі umk -> Программа Форма ф со пгу 18. 2/06 Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі umk -> Пән бойынша оқыту бағдарламасының (Syllabus) титулдық парағы жүктеу/скачать 0,52 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||