Telegram
канал
@UBTkaiyrbekShaguanuly
@physmath.kz
109
34. Қарақытай ақша бірлігі- динар
Қыпшақ хандығы (XI ғ. - ХШ ғ. басы. )
1. "Қыпшақтар даласы» атанған аймақ: Алтайдан Еділге дейін
2. «
Қаңлылар қыпшақша сөйлейді екен
»- дегенді айтқан
саяхатшы: П.Карпини
3. Сырдың орта бойындағы оғыздар мен қыпшақтар
арасындағы байланыс баст. ғасыр: Х ғ.
4. Шөлдеп келе жатқанда қыншақтар сиыр сүтінен жасалған
қышқыл сусын
бергенін, оны айран деп атайтындарын жазған: В. Рубрук.
5. Қыпшақтардың көші-қонысы: Есіл
мен Тобыл, Нұра, Елек,
нен Сарысу өңірі,
6. Маңғыстау мен Үстіртте қыстап, жазда Жем, Сағыз, Ойыл,
Қобда, Жайықты жайлаған- Қыпшақ тайпалары.
7. Қыпшақ этникалық құрамы қалыптаса бастаған ғасырлар-
VII-VIII ғ.
8. Тарихшы Жүзжанидің жазуы бойынша хандар әулетінің
тайпасы- елбөрілі
9. Қыпшақ этникалық құрамы - 2 бөліктен тұрған.
10. Батыс Қыпшақтарға 11 тайпа кірген:елбөрілі, тоқсаба,
йетіоба, дурутт.б.
11. Шығыс Қыпшақ бірлестігіне 16 тайпа кірген: 8-і негізгі, 8-і
ұсақ тайпалар.
12. Қыпшақ тайпасының ең беделдісі - елбөрілі.
13. Қыпшақтарда хандық биліктің орталығы «Орда» ден
аталды.
14. Оң қанат Қыпшақ ордасы- Сарайшық. Сол қанат Қыпшақ
ордасы- Сығанақ.
15. Орыстар қыпшақтарды «половшылар»,
Дунай бойына
жетіп жайғасқан
қыншақтарды венгрлер "кундар" н/е «командар» деп атаған
16. ХІІІ ғ. қыпшақтарда арба үстіне тігілген үйлерін 10 немесе
22
өгіз тартатындығын
көргендігін жазғандар: Карпини мен Рубрук
Telegram
канал
@UBTkaiyrbekShaguanuly
@physmath.kz
110
17. XII ғ. қыпшақтардың тары мен күрішті көп жазған- еврей
Петахья
18. Қыпшақ бірлестігіне енген XII ғ. Арал
маңын жайлаған
тайпалар-
қаулылар, қарлұқтар мен жікілдер.
19.«Қыпшақтар аздап бидай, өсіреді, көп өсіретіні-тары» деп
XIV ғ. жазған- әл-Омари.
20. Қыпшақ бірлестігіне енген XII ғ. арал маңын жайлаған
тайпалар- қаңлы, қарлұқ
22. Әскери басқару жүйесі бұрыннан қалыптасын келе жатқан
дәстүр бойынша,
оң ж/е сол қабат болып бөлінді.
23. Қыпшақ хандығында құлдықтың болғандығын Махмуд
Қашғаридің қыпшақ тілінде құлды "яланкуг" деп
атағандығынан анық байқауға болады.
24.
Достарыңызбен бөлісу: