6 тақырып. Нарық шаруашылықТЫҢ жалпы сипаттамасы. Нарықтың мәні және түрлері



бет6/7
Дата31.01.2023
өлшемі37,82 Kb.
#166880
1   2   3   4   5   6   7
Байланысты:
6 дәріс

Жетілген бәсеке нарығы – кез келген ұқсас (бір-бірін ауыстыратын) тауарларды сататын сатушылар мен сатып алушылардың көптеген құрамынан туады. Бірде бір сатып алушы мен сатушы жеке дара сұранысты, нарыққа тауардың түсуін немесе оның бағасын бақылай алмайды. Сатушы бағаны нарықтық бағадан жоғары қоюға дәрмені жетпейді. Себебі, сатып алушы өзіне қажетті мөлшерде тауарды нарықтық бағамен еркін ала алады. Әрбір сатушы бір ғана тауар өнімін сатады. Бұл нарыққа кіру де шығу да жеңіл.
Жетілмеген бәсеке қандай да тауарлар мен қызмет түрін өндірудегі ерекше өндірушінің пайда болуы. Жетілмеген бәсекенің бірнеше түрлері бар: монополия, олигополия, монополистік бәсеке.
6.1.кесте
Нарық үлгілерінің сипаты




Жетілген бәсеке

Жетілмеген бәсеке

Таза бәсеке

Монополистік бәсеке

Олигополия

Таза монополия

Анықтамасы

Нарықта сатушы формалардың саны көп бір-тектес тауар, бірде бір фирма бағаға ықпалын жүргізе алмайды

Нарықта сату-шылардың саны көп, тауарлары әртектес

Нарықта бірнеше ірі фирмалар билік жүргі-зеді.
(егерде екеу болса дуополия)

Нарықта бір ғана сатушы билік жүргізеді, бағаға ықпалы өте күшті

Фирмалардың саны

Өте көп

Көп

Бірнеше

Бірғана

Тауардың түрі

Біртектес

Әртектес

Жеке дара

Алмастыратыны жоқ біртектес

Бағаға бақылау

Болмайды

Орташа

Орташа

Мемлекет тара-пынан бақылау болады.

Салаға кіруге кедергілер

Ешқандай қиыншылық жоқ

Ешқандай қиыншығы жоқ

Салаға кіруге кейбір қиын-шылықтар болады

Кіру өте қиын

Бағалық бәсеке

Болмайды

Өте жоғары деңгейде болады

Орташа деңгейде болады.

Болмайды





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет