А. А. Досмаканбетова «Өнеркәсіптік кәсіпорындардың экологиялық жабдықтары»

Мониторинг жүйесін топтастыру

Өнеркәсіптің, кәсіпорынның немесе жеке нысанның экологиялық паспорты мынадай бөлімдерді қамтиды:

- кәсіпорын туралы жалпы мәліметтер және оның деректемелері;

- кәсіпорын орналасқан ауданның қысқаша табиғи-климаттық сипаттамасы;

- өндіріс технологиясының қысқаша сипаттамасы және мәліметтер;

- жер ресурстарын пайдалану туралы мәліметтер;

- шикізаттың, пайдаланылатын материалдық және энергетикалық ресурстардың сипаттамасы;

- атмосфераға шығарылатын тастандылардың сипаттамасы;

- суды тұтыну сипаттамасы;

- өнеркәсіптен шығарылатын қалдықтардың сипаттамасы;

- кәсіпорынның экологиялық-экономикалық қызметі туралы мәліметтер.

Кәсіпорында жалпы экологиялық паспорттан басқа, қалдықтар паспорты әзірленуі тиіс, онда қалдықтардың улылық дәрежесі, қауіптілігі және қоршаған ортаға зиянды әсерді төмендету жолдары туралы деректер енгізіледі.

Экологиялық паспортты кәсіпорын өз қаражаты есебінен әзірлейді, қоршаған ортаны қорғаудың аумақтық органының келісімі бойынша кәсіпорынның басшысы бекітеді және табиғат пайдаланушыда, экологиялық басқарудың арнайы уәкілетті органында, атқарушы биліктің аумақтық органында сақталатын кем дегенде үш данада ресімделеді.

Экологиялық паспорт бойынша кәсіпорын қызметі туралы қорытынды жасалады және келесі шешімдер қабылданады:

- одан әрі қызмет етуге рұқсат беретін (экологиялық қауіпсіз объект));

- тыйым салатын іс-әрекет (төтенше экологиялық қауіпті).

Кәсіпорынның экологиялық паспортында - зиянды заттардың тізбесі, олардың концентрациясы мен шығарындылардың жалпы көлемі жазылады. Аса қауіпті қалдықтар белгіленеді және қоршаған ортаға тигізетін залалы көрсетіледі.Паспортқа қолданыстағы қалдықтарды тазарту желілерінің сипаттамасы, олардың деңгейі, жай-күйі енгізіледі.

Атмосфераға шығарылатын зиянды заттардың құрамын, топырақ пен топыраққа тұнба түрінде түсетін жер үсті су айдындарына ағатын, сондай-ақ өндірістік және тұрмыстық қызметтің қатты қалдықтарында бақылауды экологиялық бақылау қызметі жүзеге асырады.

Экологиялық паспорт келесідей нормалардың есебін қамтиды:

1. 
   атмосфералық ауаға зиянды заттардың шектік рұқсат етілген шығарындылары;
   
2. 
   тазартылған немесе тазартылмаған, жер үсті су айдындарына немесе аумаққа ағызылатын шектік мүмкіндіктері;
   
3. 
   сәулеленудің және физикалық-механикалық өрістердің шектік рұқсат етілген зиянды әсерлері (жылу, шу, электромагниттік, және т.б.).