А м. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік
жүктеу/скачать 1,39 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 10 Семинар Тақырыбы
| Бақылау сұрақтары.
Рекреациялық ресурс түсінігі. В.П. Чижовтың мәлемдеуі бойынша демалыс орындарының бөлінуі. Қазақстанда демалу мақсатында пайдаланылып жүрген жерлер. Тянь – Шань тау алқабының және Бурабай демалыс орындарының мақсаты. Туристтердің дұрыс жүрулеріне арналған тәрбиелік жұмыстар. № 10 Семинар Тақырыбы: Каспийдің экологиялық ахуалы Мақсаты: Каспий теңізінің экологиялық жағдайына сипаттама беру. Каспий теңізі – жер шарындағы бірден – бір тұйық су айдыны. Оның көлемі – 380 мың км2. Каспий теңізі солтүстіктен оңтүстікке дейін 1030 км, батыстан шығысқа дейін 196 – 435 км аралықты қамтиды. Мұнда «Қызыл кітапқа» енген өсімдіктер мен жануарлар көптен кездеседі. Бекіре тұқымдас дүнйежүзілік қорыныңқорының 70% - ы осы теңіздің үлесіне тиетінін мақтанышпен айтуға болады. Каспий ойпаты өзінің табиғат ескерткіштермен, фаунасы және флорасының көптүрлілігімен ерекшеленеді. Мында өсімдіктердің 945, балдырлардың 64, фитопланктондардың 414, зоопланктондардың 100 – ден астам түрі тіршілік етеді. Тарихи деректер бойынша 1820 – 1930 жылдар аралығында Каспий теңізінің су деңгейі көтерілген. Оның себептерін ауа райының құбылысымен және анторпогендік факторламен түсіндіруге болады. Каспий теңізініңкөтерілуі оның маңындағы мемлекеттерге көптеген проблемалар туғызып отыр. Оның бастысы – экологиялық жағдайлар. Біріншіден, су деңгейінің көтерілуі теңіз жағалауындағы табиғи жайылымдардың көлемін тарылтып, құстар ман жануарлардың мекенін басып қалды. Суға тосқауыл үшін соғылған бөгеттер жағалаудың фаунасы мен флорасына зор шығын келтірді. Балықтардың уылдырық шашу аясымен құстардың ұя салу тығыздығы кеміп, биокөптүрліліктің азайып кету проблемасын туғызып отыр. Екіншіден, теңіз деңгейінің көтерілуі судың, ауа мен топрақтың ластануына, одан әрі экологиялық апатқа апарады. Судың мұнай өнімдерімен ластануы 1980 жылдан бастап күшейе түсті. Су құрамында пестицид және ауыр металдардың көбеюі бекіре сияқты бағалы балықтар, теңіз мысығы, құстардың жаппай ауруға ұшырап, қырылып қалу фактілерін жиілетті. Үшіншіден, су деңгейінің көтерілу теңіз жағалауындағы мұнай ұңғырларын, мұнай қоймаларын, балық комбинаттарын, орасан зор шығын келтіре бастады. Төртіншіден, мұнай игеруге шетелдік инвесторларды тарту Каспий теңізінің экологиясын одан әрі шиеленстіре түсуде. Мұнай өндірумен бірге ауаға шығатын ілеспе газдардың көтерлуі аймақтың ауа ағынында зиянды газдар үлесін көбейтіп отыр. Каспий проблемасы бүгінгі таңда күрделі аймақтық эклологиялық проблемаға айналды. Бұл проблема тек Қазақстанда ғана емес Ресей, Әзербайжан, Түркіменстан және Иран республикаларына да тән ортақ іс. Ең бастысы Каспий теңізінің фаунасы мен флорасының әртүрлілігін сақтап қалу. Каспий проблемасы БҰҰ деңгейінде көтерілуде. Соның бірі 1999 жылы Көкшетау қаласында «Каспий теңізінің биокөптүрлігін сақтаудың белсенділігін бағалау» тақырыбында өткен бірінші аймақтық семинар. Теңіз экожүйесінде туындап отырған проблемаларды саралап және баға бере отырып, экологиялық апаттарға жол бермеуге және оны тез арада шешуге мақсат қойылды. Бұл игі істер адам баласының дүние жүзілік маңызы бар Каспий сияқты су айдынын сақтап қалу шараларының бастамасы. жүктеу/скачать 1,39 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|