149
Құрама шартты рай
Белгісіз
Перфект
I
he, she, it
we
should
you
go
they
I
he, she, it
we
should
you
have
they
gone
Шартты рай
Шартты райда іс-қимыл нақты емес,
қалаулы немесе болжалды іс-
қимыл ретінде қаралады. Салыстырыңыз:
Ашық рай Шартты рай
Ол сол жерге
барып (жүр
(барды, барады)
.
Біз оның сол жерге барғанын
қалаймыз
Оның
сол жерге барғаны
маңызды.
Оны қарсы алып алғанда, сол
жерге барар еді.
Шартты райдың жасалуы
Шартты райды жасалу жолы бойынша шартты түрде жай және
құрама деп бөлуге болады. Жай шартты рай етістік инфинитивінен
to
демеулігін алып тастау арқылы жасалады.
Құрама шартты рай
should
көмекші етістігінің және
to
демеулігінсіз түбір етістік инфинитивінің
қатысуымен жасалады. Құрама шартты райдың екі тұлғасы болуы
мүмкін: белгісіз және перфект. Перфект
тұлғада should көмекші
етістігінен кейін перфект инфинитив тұрады (яғни,
have
көмекші
етістігі + түбір етістіктің Participle II тұлғасы).
Would
көмекші етістігімен шартты рай тұлғалары бар, бірақ
түсіндіруге жеңіл әрі ыңғайлы болу үшін, осы тұлғалар тығыз
байланысатын көмекші етістіктер «Шартты сөйлемдер»
бөлімінде
берілген.
Ашық райдан айырмашылығы, жай шартты райда етістікке 3-жақта
жекеше түрде
-s
жалғауы жалғанбайтынына және іс-қимылға қатысты
шаққа қарамсатан өзгеріссіз қолданылатынына назар аударыңыз. Жай
шартты рай өткен шақ тұлғасы
to be
етістігімен ғана болады.
Барлық
жақтар үшін
were
тұлғасы қолданылады.
Шартты райдың перфект тұлғасы сөйлеп тұрған сәттің алдында
болған іс-қимылды білдіру үшін пайдаланылады.
Жай шартты рай
I
he, she, it
we
go
you
they
