А. П. Голубев, Н. В. Балюк, И. Б. Смирнова


to send for ( жіберу), to influence



Pdf көрінісі
бет61/200
Дата19.07.2022
өлшемі2,62 Mb.
#147597
түріОқулық
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   200
to send for
(
жіберу),
to influence
(әсер ету) 
және т.б. етістіктер қолданылуы мүмкін, ал олар орыс тілінде 
негізгі етістікте ғана қолданылады:
The question 
was answered.
Сұраққа 
жауап берілді. 
He 
will be helped
by his friends. Оған достары 
көмектеседі
The doctor 
has been sent for
. Дәрігерге әлдақашан
 жіберілд
і

Ағылшын тілінде кейбір етістіктертен кейін тура және жанама 
толықтауыш тұруы мүмкін. Мысалы: 
бірдеңе беру
(тура толықтауыш) 
біреуге беру
(жанама толықтауыш). 
We 
gave
the students 
Біз студенттерге кітап 
бердік

the book.
We 
gave
the book 
Біз кітапты студенттерге 
бердік

to the students.
Мұндай етістіктер ырықсыз етісте екі құрылым жасауы мүмкін: 
тура ырықсыз етіс (тура толықтауыш бастауышқа айналады) және 
жанама ырықсыз етіс (жанама толықтауыш бастауышқа айналады): 
The book 
was given
to him. 
(тура ырықсыз етіс)
He 
was given
the book. 
(жанама ырықсыз етіс)
Оларға 
to give, to ask, to invite, to offer, to order, to show, to tell, to 
teach, to refuse
және т.б. жатады.
Жанама ырықсыз етіс 
to
предлогымен жанама толықтауышты қажет 
ететін етістіктермен қолданылады. Мысалы:
to explain
something
 to
somebody — 
біреуге 
бірдеңені 
түсіндіру
Салыстырыңыз: 
to give
somebody
something — 
біреуге 
бірдеңені
 
беру

Бұл етістіктермен тура ырықсыз етіс қана қолданылады. Оларға 
to 
explain to somebody, to describe to somebody, to dictate to somebody, to 
suggest to somebody 
және т.б. жатады. 
The rule 
was explained
Ереже студенттерге 
түсіндірілді

to the students.
A new plan 
was suggested
Оларға жаңа жоспар 
ұсынылды
.
to them.


132 
(Былай айтқан дұрыс болмас еді: “The students were explained ...”; 
“They were suggested ...”.) 
Жанама толықтауышты қажет ететін етістіктермен, мысалы 
laugh at
(– күлу),
talk about
(– туралы айту)
және т.с.с. ырықсыз етісте предлог 
етістіктен кейін өз орнын сақтап қалады:
He 
was being talked about.
Ол туралы
 айтылды. 
They 
will be laughed at.
Оларға
 күлетін болады.
 
Ырықсыз етісте ең көп қолданылатын жанама толықтауыштағы 
етістіктер табына мыналар жатады: 
 
Грамматикалық материалды қайталаңыз және бақылау 
сұрақтарына жауап беріңіз: 
1.
Ырықсыз етіс қалай жасалады? 
to look at 
to speak to 
to talk about 
to laugh at 
to send for 
to account for 
to deal with 
to arrive at a conclusion/ 
a decision 
қарау
сөйлесу
туралы айту
күлу
жіберу
түсіндіру
істес болу
қорытындыға /шешімге келу
және т.б. 
Ағылшын тілінде 
it
формалды бастауышымен ырықсыз 
құрылымдар айтарлықтай жиі кездеседі. Олар орыс тіліне белгісіз 
жақты сөйлеммен аударылады:
it is said 
it is thought 
it is believed 
it is reported 
it is known 
it is considered 
дейді
ойлайды
болжануда
мәлімдейді
белгілі
есептеледі 
және т.б. 
It is said
that he was 
given a leave. 
It has 
long
 been known 
that they were laughed at. 
 
 
Оған демалыс берді 
дейді
Оған күлгені баяғыда 
белгілі болған


133 
2.
Passive сұраулы тұлғасы қалай жасалады? 
3.
Passive болымсыз тұлғасы қалай жасалады? 
5.
Іс-қимылды атқарушы тұлға (немесе әрекеттегі күш) және іс-
қимыл жасалатын құрал ырықсыз етісте қалай беріледі?
6.
Тура және жанама толықтауыш дегеніміз не? Бұл құрылымдарды 
қандай етістіктерден жасалауы мүмкін? 
7.
Ырықсыз етіс жанама толықтауышты қажет ететін етістіктермен 
қалай жасалады? 
8.
It
формалды есімдігі бар ырықсық етіс құрылымдары орыс тіліне 
қалай аударылады? 
9.
Ырықсыз етісте қандай шақ тұлғалары қолданылмайды және 
оларды қандай тұлғалар алмастырады? 
T e x t s
My House Is My Fortress 
Vlad’s sister Nina and her husband Boris now have got a new apartment. 
They are really happy: they have been renting an apartment for quite a long 
time and saving money to buy a new one. At last their dream has come true. 
Their apartment is located not far from the centre, near the park, and a 
walkable distance from Nina’s parents’ place, so her parents and brothers 
can come to visit them quite often. It is on the third floor of a twelve-
storeyed apartment house. There is a lift, of course, but Nina and her 
husband don’t use it, they prefer walking upstairs and downstairs. They say 
it keeps them physically fit. 
There are two rooms in the apartment, a sitting room, which is rather 
large, and a bedroom, which is smaller, but very cosy, with two small 
windows; the view from the windows is to the park. From the sitting room 
one may go to the balcony and enjoy a view of the city. The hall is neither 
large, nor very small. The two doors lead from the hall to the sitting room 
and the bedroom. A small corridor is to the right. It leads to the bathroom 
and to the kitchen. Nina and Boris have decided that the kitchen will be used 
as a dining room as well, because there is enough space to place a big table 
and a few chairs. 
The young couple has spent most of their vacation making repairs. The 
ceiling was whitewashed; the walls were wallpapered and painted, the tiles 
were laid in the bathroom. The only thing that is now left to do is to buy 
furniture. This, though, is quite a problem, because it is very well known that 
good furniture may cost a fortune. So now Nina and Boris are discussing 
which things will be bought before they move in. 
Nina:
We are lucky that there are two built-in wardrobes already; all our 
clothes may be placed either in the wardrobe in the hall or in that 
in the bedroom. 
Boris:
That’s right, so we don’t need any wardrobes. And we have a bed 
and two night tables, so our bedroom is already furnished. So we 
must look for something to sit on in the sitting room. 


134 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   200




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет