|
10
1. Өзінің атомистикалық теория негізінде жеке тұлға дамуының материалистік тұжырымдамысын ұсынды.
2. Ол тәрбиені әрқашан және әркезде алуға болады деп есептеді:
«... түнде және күндіз, туған жерінде және басқа елінде де»
3. Ортаға, үлкендердің үлгілеріне, «дәлелдер» арқылы берілетін тәрбиесіне үлкен мән берді.
4. Ол тәрбие-тәуекел ісі деп есептеді.
5. Ақыл-ой тәрбие мәселесіне келгенде өзінің материалистік теориясын ұстанды. Бұл теория бойынша білімнің бастамасы болып түйсіктер, өзінің дәлелдерін түйсіктен алатын (сенсуалистік теория) ақиқатқа ақыл арқылы жетуге болады.
6. Тәрбиені баланың табиғатымен сәйкестендіру қажет деп есептеді.
7. Тәрбиеге еңбекті кірістіру қажет деді.
8. Тәрбиеде мәжбүр ету элементтерін қажет деп санады.
9. Жаман үлгілерден аулақ болуды және адамгершілкті қылықтарға үйренуге шақырады.
10. Даналық үш нәтиже береді: жақсы сөйлеуге, жақсы ойлауға жақсы іс жасауға,
11. Ақыл-ой тәрбиенің мәселелері адамгершілік тәрбиемен тығыз байланысты.
Ақыл-ой еңбегімен
|
Негізгі еңбектері: Мемлекет; Заңдар;
Диалогтар.
1. Өзінің философияның негізінде мемлекет басыңқы және анықтаушы фактор болып табылатын тәрбиенің бірінші теориясын шығарды.
2. Идеалды мемлекеттің мақсаты
(азаматтардың 3 түрінен тұрады: философтар, әскерлер, қолөнершілер және жериленушілер)
–тәрбие арқылы жүзеге асатын қадірдің жоғары идеясына жету.
3.Бірінші болып негізгі педагогикалық ұғымдарды анықтады. Тәрбие-үлкендердің балаға әсері, оларда жақсылықты қалыптастыру; оқу-ғылым арқылы білім алу.
4. Табиғатты идеялар әлеміне және заттар мен құбылыстар әлеміне бөлетін теорияны шығарды. Мән бұл сезім және жан әлемі арқылы идеялар әлеміне жету.
5. Қоғамдық тәрбиені ұйымдастыру жүйесін ұсынды: 3-тен 6 жасқа дейін -әйел- тәрбиешінің басшылығымен ойнататын ойындар; 6-12 жас- мемлекеттік мектептерде оқу; 12-16 жас-палестрадағы дене тәрбиесі; 16-18 жас- әскери дайындық; 18-20-эфебиядағы әскери дайындық.
Білім берудің жоғарғы деңгейі
(30 жасқа дейін)- философия, арифметика, геометрия, астрономия, саз теориясы.
Арнайы таңдалғандарға философиялық білім беру-35 жасқа дейін, мемлекет басқарушыларға –
50 жасқа дейін -60жас.
6. Бірінші болып жүйелікте кішкентай балаларды тәрбиелеуді ұсынды.
7. Саз-гимнастикалық тәрбиенің жүйесін шығарды.
8. Тәрбие әдістеріне ойындар, оқу, ауызша әңгімелер, сендіру және иландыру; би және ән айту үстінде жаттығуларды кіргізді.
Кіші балалар үшін үлкен балалардың үлгілеріне көп назар аударды. Олар өз өмір сүру тәсілі мен істерімен кіші балалар үшін адамгершіліктің ең күшті мектебі болып аталады.
9. Кіші балалардың тәрбиесінің ішкі негізіі эмоциялар болып табылады-барлық ғылымдарға күш жұмсау
арқылы емес, ойын түрде беру керек.
10.Әр сөзіне белгілі бір жақсылық сәйкес деп есептеді:
|