Шаруашылық жҥргізу қҧқығына негізделген мемлекеттік
кәсіпорын.
Кез келген мҥлiк шаруашылық жҥргiзу қҧқығының объектiсi
болуы мҥмкiн. Шаруашылық жҥргiзу қҧқығындағы мемлекеттiк
кәсiпорынның қарамағында не оның жарғылық мақсаттарында
кӛзделген қызметтi қамтамасыз ету ҥшiн ӛзiне қажеттi, не осы
қызметтiң ӛнiмi болып табылатын мҥлiк қана бола алады.
51
Шаруашылық
жҥргiзу
қҧқығындағы
мемлекеттiк
кәсiпорындар ӛз қызметiн, ал бҧрын қҧрылғандары:
1) елдi мекендердiң тыныс-тiршiлiгiн (энергиямен, газбен,
сумен, жылумен жабдықтау және коммуналдық қалдықтарды
кӛму) қамтамасыз ету;
2) табиғат пайдаланудың және орман ӛсiрудiң шектеулi
режимi бар орман саябақтары, жасыл және қорғаныш аймақтарын
қҧру;
3) Қазақстан Республикасы Ҧлттық Банкiнiң, Қазақстан
Республикасы
Президентi
Iс
басқармасы
мен
оның
ведомстволарының
және
Қазақстан
Республикасының
дипломатиялық қызмет органдарының ӛздерiне жҥктелген
функцияларын жҥзеге асыруына ықпал ету;
4) мемлекеттiк автомобиль жолдарын кҥтiп ҧстау;
5) денсаулық сақтау; жоғары және жоғары оқу орнынан
кейiнгi бiлiм беру;
6) спорттық-сауықтыру объектiлерiн, мәдениет және демалыс
саябақтарын пайдалану;
7) қолданбалы ғылыми зерттеулер;
8) мемлекеттiк жер кадастрын, жер қойнауы және жер
қойнауын пайдалану туралы ақпараттық деректер базасын,
экологиялық ақпараттың мемлекеттiк қорын және Қазақстан
Республикасы табиғи ресурстарының мемлекеттiк кадастрларын,
Қазақстан Республикасы нормативтiк қҧқықтық актiлерiнiң
мемлекеттiк тiзiлiмiн жҥргiзу;
9) мемлекет меншiгiндегi су шаруашылығы жҥйелерiн және
қҧрылыстарды кҥтiп ҧстау, пайдалану, сондай-ақ олардың
қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету;
10) ӛсiмдiктердi қорғау және ӛсiмдiктер карантинi, фумигация
(зарарсыздандыру) және фитосанитариялық сараптама;
11) тарихи және мәдени ескерткiштерді ғылыми зерттеу,
консервациялау, реставрациялау, қайта жасау, жӛндеу және
бейiмдеу жӛнiндегi жҧмыстарды орындау;
12) теңiз портының қызметi;
13)
Қазақстан
Республикасының
әуе
кеңiстiгiн
пайдаланушыларға аэронавигациялық қызметтер ҧсыну;
52
14) мемлекеттiк материалдық резервтi қалыптастыру және
сақтау;
15) техникалық реттеу және метрология саласында ӛндiрiстiк-
шаруашылық қызметтi жҥзеге асыру;
16) қылмыстық-атқару жҥйесi саласында ӛндiрiстiк қызметтi
жҥзеге асыру және сотталғандардың жҧмыспен қамтылуын
ҧйымдастыру;
17) Қазақстан Республикасының жеке басты куәландыратын
қҧжаттарын дайындау;
18) жануарлардың аса қауiптi аурулары мен экзотикалық
ауруларының диагностикасы, ветеринариялық препараттарды,
жемшӛп және жемшӛп қоспаларын тiркеу сынақтары, байқаудан
ӛткiзу, сондай-ақ ветеринариялық препараттарға шағым тҥскен
кезде олардың серияларына (топтарына) бақылау жасау;
19) ҧлттық гидрометеорологиялық қызметтiң функцияларын
жҥзеге асыру;
20)
радиожиелiк
спектрiнiң және
радиоэлектрондық
қҧралдардың мониторингi бойынша жҧмыстарды техникалық
қамтамасыз
ету,
радиоэлектрондық
қҧралдардың
және
радиожиiлiктi берулердiң тiзiлiмiн (деректер базасын) жҥргiзу,
сондай-ақ радиоэлектрондық қҧралдардың электромагниттiк
ҥйлесiмдiлiгiнiң есебiн жҥргiзу бойынша қызмет кӛрсету;
21) мемлекеттiк авариялық жҧмыс iстемей тҧрған кенiштердi
және кӛмiр кәсiпорындарын Қазақстан Республикасының Ҥкiметi
айқындайтын тiзбе бойынша жою және консервациялау, сондай-ақ
олардың жҧмысының зардаптарын жою саласында жҥзеге асыру
ҥшін ғана жҧмыс істеуі мҥмкін.
Шаруашылық
жҥргiзу
қҧқығындағы
мемлекеттiк
кәсiпорынның органдары оның басшысы, сондай-ақ кейбір
жағдайларда байқау кеңесi болып табылады.
Басшыны тағайындау, басшының кандидатурасын келiсу, оны
аттестаттаудан ӛткiзу, Қазақстан Республикасының Президентi
қызметке тағайындайтын және қызметтен босататын жекелеген
мемлекеттiк бiлiм беру кәсiпорындарының бiрiншi басшыларын
қоспағанда, Қазақстан Республикасының Ҥкiметi айқындайтын
тәртiппен жҥзеге асырылады.
53
Мемлекеттiк кәсiпорынның басшысымен еңбек қатынастары
Қазақстан Республикасының Еңбек кодексiне сәйкес:
республикалық мемлекеттiк кәсiпорын басшысы тиiстi
саланың уәкiлеттi органымен;
коммуналдық мемлекеттiк кәсiпорын басшысының жергiлiктi
атқарушы органмен еңбек шартын жасасуы арқылы ресiмделедi.
Мемлекеттiк кәсiпорынның басшысы дара басшылық
принципi бойынша әрекет етедi және мемлекеттiк кәсiпорын
қызметiнiң барлық мәселелерiн ӛз қҧзыретiне сәйкес дербес
шешедi.
Мемлекеттiк кәсiпорын басшысы қаржы-шаруашылық
қызметiне және мемлекеттiк кәсiпорын мҥлкiнiң сақталуы ҥшiн
жеке жауаптылықта болады.
Мемлекеттiк кәсiпорын басшысының орынбасарларын тиiстi
саланың уәкiлеттi органы (жергiлiктi атқарушы орган) мемлекеттiк
кәсiпорын басшысының ҧсынуы бойынша қызметке тағайындайды
және қызметтен босатады.
Мемлекеттiк кәсiпорын басшысы орынбасарларының және
басқа да басшы қызметкерлерiнiң қҧзыретiн басшы белгiлейдi.
Бiлiм беру және денсаулық сақтау салаларындағы
шаруашылық жҥргiзу қҧқығындағы мемлекеттiк кәсiпорында
тиiстi саланың уәкiлеттi органының (жергiлiктi атқарушы
органның) ҧсынысы бойынша мемлекеттік кәсiпорынның органы
ретінде байқау кеңесi қҧрылуы мҥмкiн.
Бiлiм беру және денсаулық сақтау салаларындағы байқау
кеңесi бар шаруашылық жҥргiзу қҧқығындағы мемлекеттiк
кәсiпорынды қҧру, сондай-ақ бiлiм беру және денсаулық сақтау
салаларында жҧмыс iстеп тҧрған шаруашылық жҥргiзу
қҧқығындағы мемлекеттiк кәсiпорындарда байқау кеңесiн енгiзу
Қазақстан Республикасы Ҥкiметiнiң немесе жергiлiктi атқарушы
органның шешiмi негiзiнде жҥзеге асырылады.
Байқау кеңесi қҧрылатын шаруашылық жҥргiзу қҧқығындағы
мемлекеттiк кәсiпорындарға қойылатын критерийлердi Қазақстан
Республикасының Ҥкiметi бекiтедi.
Шаруашылық
жҥргiзу
қҧқығындағы
мемлекеттiк
кәсiпорынның
жарғылық
капиталының
мӛлшерiн
оның
54
қҧрылтайшысы айқындайды, бiрақ оның мӛлшерi шаруашылық
жҥргiзу қҧқығындағы мемлекеттiк кәсiпорынға берiлетiн мҥлiктiң
жалпы қҧнынан аспауға және шаруашылық жҥргiзу қҧқығындағы
мемлекеттiк кәсiпорынды мемлекеттiк тiркеу кҥнiнде белгiленген
айлық есептiк кӛрсеткiштiң он мың еселенген мӛлшерiнен кем
болмауға тиiс.
Жарғылық капиталдың мӛлшерi шаруашылық жҥргiзу
қҧқығындағы мемлекеттiк кәсiпорынның жарғысында кӛрсетiледi.
Меншiк
иесi
(қҧрылтайшы)
шаруашылық
жҥргiзу
қҧқығындағы мемлекеттiк кәсiпорынды мемлекеттiк тiркеу кезiне
жарғылық капиталды толығымен қалыптастыруға тиiс.
Жедел басқару қҧқығымен мемлекет мҥлкіне ие болған
кәсіпорын
Достарыңызбен бөлісу: |