А. Соловьева, Б. Ибраимова


Температураға сезімталдық және жылуға бейімделушілік



Pdf көрінісі
бет218/361
Дата07.02.2022
өлшемі5,3 Mb.
#93076
түріОқулық
1   ...   214   215   216   217   218   219   220   221   ...   361
Байланысты:
8 сынып биология окулык.pdf

Температураға сезімталдық және жылуға бейімделушілік. 
Барлық 
адамдар үшін өмір сүру жағдайынан тыс, қолайлы температура +18–22
0
С 
болып табылады. Бірақ суық аймақта өмір сүретін адамдар суыққа, ал 


179
ыстық аймақта өмір сүретін адамдар ыстық ауа ра йына төзімді болады. 
Температураға сезімталдық белгілі бір бейімделгіштікпен жүреді және 
жылу реттеу механизмдері жақсарады. Жылу реттеуді дамытудың бір 
әдісі шынығу болып табылады.
Шынығу
– қоршаған ортаның кез келген қолайсыз жағдайына 
ағзаның төзімділігін дамыту. Біздің денеміз көп теген жаттығулар жа-
сау барысында осы тапсырмаларды оңай орындай алады. Сондықтан 
суықтың жиі қайта лануынан кейін ағза бейімделеді (99-сурет). 
Әрине, ағзаны шынықтыруға біртіндеп, сақтықпен кірісу керек. 
Шынықтыруды жылдың жылы мез гілінде бастаған жақсы. Бірақ мына-
дай қара пайым шара: 
контрасты­душ­қабылдау
мен 
суық­сумен­жуынуға
бо лады. ыстық және суық температураның әсері бірден ауысатын бол-
са, қан тамырлары жылдам тарылады және кеңейеді. Нәтижесінде қан 
тамырларының екінші қабатындағы бұлшық еттер анағұрлым жаттыққан 
және серпімді болады. Денені жаттықтыру тері капиллярлары мен қан 
тамырларын суыққа төзімді етеді және қар таюдан, әжім түсуден ұзақ 
уақытқа сақтайды. Сонымен бірге инсульт пен инфарктің болу қаупін 
төмендетеді.
Жылу­реттеу,­жылу­берілу,­жылу­түзілу,­контрасты­душ,­суық­
сумен­жуыну.
99-сурет. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   214   215   216   217   218   219   220   221   ...   361




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет