А. Соловьева, Б. Ибраимова
жүктеу/скачать 5,3 Mb. Pdf көрінісі
|
8 сынып биология окулык.pdf
| Нефронның құрылысы:
1 – капиллярлар шумағының қапта масы; 2 – бірінші капиллярлар шу мағы; 3 – нефрон өзекшесі; 4 – екінші капиллярлар шумағы; 5 – жинағыш түтікше; 6 – артерия; 7 – вена 120 Ал бүйрек пира мидаларының төбесі бүйрекастауыныңтостағаншасына айналады. Астау – ми қабатынан басталатын, несепағар шы ғатын кішкентай қуыс. Нефронда зәр 2 кезеңде түзіледі: сүзу және қайта сору не реабсорбция (қайту, кері сорылу). Қан капилляршумағына кең артерия бойынша түсіп, одан тар артерия арқылы шығады. Нәтижесінде капиллярларда үлкен қысым пайда болады да, қанның сұйық бөлігі – плазма – бірқабатты эпи- телий жасушалары арасынан бүйрек капсуласының ішіне өтеді (сүзіледі). Бұл – бірінші реттік зәр. Тәулігіне шамамен 150 мл бірінші реттік зәр түзіледі. Құрамы бойынша ол қан плазмасына ұқсайды. Онда тек фибри- ноген, глобулин, альбумин сияқты ірі нәруыз молекулалары болмайды. Зәр түзілуінің екінші кезеңі – қайтасору . Капсулаға түскен су және пайдалы заттар (глюкоза, дәрумендер, гормондар) қанға кері қайтарылуы керек, әйтпесе ағза сусызданады. Бұл вена капиллярларының қалың торы шырмап жататын бүйрек арналарында жүзеге асырылады. Арна жасуша- лары АТФ энергиясын жоғалтып, сұйықтықты капиллярлар қабырғасы арқылы қанға кері итереді. Бұл кезде олар арналарда зиянды заттар ды – несепнәр, зәр қышқылы мен кейбір тұздарды қалдырады. Осылай арна- ларда жүктеу/скачать 5,3 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|